Córka nazisty – Max Czornyj

Tytuł: Córka nazisty
Autor: Max Czornyj
Wydawnictwo: Filia
Kategoria: literatura obyczajowa
Liczba stron: 352
Oprawa: miękka

Mam jakieś szalone szczęście do wybierania historii, w których aż roi się od emocji. Jest nią także Córka nazisty autorstwa Maxa Czornyja.

Córka nazisty to książka o nieczęsto poruszanej tematyce, ponieważ dotyczy przeżyć dzieci nazistów w trakcie i po II wojnie światowej. Bohaterką opowieści jest Greta, przedstawiona jako córka esesmana, która po wojnie musiała odnaleźć się w nowej, niesprzyjającej rzeczywistości, obciążona winami ukochanego ojca.

Książka została pomyślana ciekawie, ponieważ poznajemy historię z punktuFobra widzenia dwóch osób. Jedną narratorką jest ponad 80-letnia Greta, która jest rzeczoną córką nazisty. Próbuje ona pod koniec swojego życia wyplątać się z poczucia wstydu, żalu, który wywołuje w niej świadomość win popełnionych przez ojca. Na domiar złego Greta jest starszą panią cierpiącą na Alzheimera. Choroba w kontekście zakotwiczenia świadomości w czasach II wojny światowej jest czymś strasznym. Życie z Alzheimerem, gdy człowiek funkcjonuje doskonale w przeszłości, natomiast tu i teraz nie potrafi się odnaleźć, jest po prostu okrutne. Greta w ułamku sekundy potrafi stracić poczucie tego gdzie jest, jaki jest rok i w jakiej sytuacji się znajduje, a jej umysł zamyka się w przeszłości jak w betonowym schronie.

Dugą narratorką jest dziewczynka o imieniu Anna, która wówczas była w wieku Grety. Anna wraz z matką trafiły z obozu koncentracyjnego do domu Grety, jako służące. Wszystkie swoje wspomnienia od momentu, gdy Niemcy wyprowadzili je z domu, Anna zawarła w pamiętniku. Dzięki temu możemy poznać drugą stronę medalu.

Wracając do Grety, wierzyła ona w istnienie genu zła, którym miała być skażona przez ojca.  Chcąc temu jakoś zadośćuczynić i móc spokojnie umrzeć, postanawia ona odnaleźć Annę, lub przynajmniej jej żyjących krewnych, którzy mogliby Grecie wyjawić, jak potoczyły się losy dziewczynki. Dodatkowo, by poradzić sobie z wyobrażeniami na swój temat, Greta uczestniczy od długiego czasu w terapii prowadzonej przez coraz bardziej zniechęconą do jej przypadku panią psycholog. Dopiero gdy Greta dostaje szansę na konfrontację z demonami przeszłości, otrzymuje jednocześnie możliwość odnalezienia spokoju ducha.

Powiem Wam, nie wnikając w szczegóły, że efekt konfrontacji wywarł na mnie ogromne wrażenie. Zdecydowanie nie spodziewałam się takiego zakończenia historii.  

Warto przeczytać tę książkę, żeby wyrobić sobie opinię na ten temat. Uważam, że historia  jest wciągająca i dobrze napisana. Trudno jest ją odłożyć z ręki i przestać o niej myśleć ot tak. Jak wiele jest przypadków takich jak Greta? Ilu jeszcze żyje synów i córek byłych gestapowców, SS-manów, którzy żyją w poczuciu winy za grzechy popełnione przez swoich ojców?  To historie, których zapewne nigdy nie poznamy.

Dziękuję Wydawnictwu Filia za przekazanie egzemplarza recenzenckiego książki