Żyjemy w czasach, gdy niebezpiecznie jest wyjść boso na trawę, piasek na plaży czy zawiesić w domu firanki tzw. makarony. Bańki mydlane też są niebezpieczne dla dzieci poniżej trzeciego roku życia, bo mogą one wypić płyn, połknąć drobne elementy. Czy tylko mi się wydaje, że świat trochę zwariował na tym punkcie?

Na większości produktów znajduje się informacja – niedozwolone dla dzieci poniżej trzeciego roku życia,  bo produkt zawiera np. zbyt małe elementy, którymi mogą się zadławić. Dobrze wiemy, że rzeczywiście tak może być. To pociąga za sobą konsekwencje związane z doborem zabawek dla dzieci, ponieważ często bawią się one same poza uwagą rodziców i gdy mają potencjalnie niebezpieczną zabawkę nieadekwatną do wieku, o nieszczęście nietrudno. Natomiast posługiwanie się nożem to zdobywanie nowych umiejętności, pamiętajmy jednak byśmy w tej przygodzie byli zawsze razem z nimi.

Przedstawię wam 5 niebezpiecznych rzeczy, które powinny robić już przedszkolaki. Jesteście gotowi?

Zabawa z ogniem. Tak, dobrze przeczytaliście –  chodzi mi o zabawę dzieci z ogniem, oczywiście pod okiem rodziców. Musimy je nauczyć kontrolować to zjawisko. Nie nauczymy ich tej umiejętności pokazując obrazki w książkach, filmy, czy tłumacząc jakie zagrożenia niesie. Dzieci poprzez doświadczenia poznają tajemnice ognia, co się szybciej pali, czym najlepiej go ugasić, a wszystko to pod czujnym okiem dorosłego. Pamiętajmy, by informować ich o tym co mogą zrobić, a czego nie. Niech zapalą zapałkę, później świecę, a na końcu niech zgaszą obie rzeczy.

Ostry nóż i patyk. Pamiętacie te emocje, gdy potajemnie zabraliście scyzoryk ojcu lub starszemu bratu? Ileż rzeczy można  było z nim zrobić? Dlaczego dziś nie dać starszym przedszkolakom ostry nóż, finkę, czy scyzoryk, by zaostrzyli patyk, np. na kiełbaskę? Wystarczy, że wyjaśnimy lub pokażemy jak bezpiecznie mogą to zrobić: Usiądź wygodnie, rozszerz nogi, połóż patyk na twoim lewym udzie (jeśli dziecko jest leworęczne, na prawym udzie) i złap go lewą ręką i połóż ją na udzie. W prawej masz ostry nóż. Teraz wykonaj ruch od siebie z ostrzem skierowanym na zewnątrz i spróbuj zaostrzyć końcówkę patyka. Pamiętaj, palce trzymaj z daleka od ostrza. Jeśli ktoś będzie obok ciebie przechodził, zatrzymaj się, rób to powoli. Należy też zwrócić uwagę dzieciom, by przy tej czynności nie śpiewały, nie bawiły, ale by skoncentrowały się na zadaniu. Świat się nie zawali, jak przy pierwszym patyku nieco się zadrapią, czy skaleczą – bo do wesela się zagoi.

Rzucanie włócznią. Mamy już zaostrzony patyk, więc dlaczego go nie wykorzystać jako włóczni? Do tego celu warto znaleźć polanę lub przestrzeń w ogrodzie. Ćwiczenie to stymuluje zarówno mózg naszych dzieci, jak również całe ich ciało, poprawia skupienie uwagi i koncentracji. Trafienie włócznią do celu to świetne ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Jeśli nie macie możliwości by rzucać z dziećmi włócznią lub nadal uważacie to za zbyt niebezpieczne, zróbcie razem papierowe samoloty, które mogą lądować na lotnisku z pudełka po butach lub rzucajcie lotkami do tarczy. Zmierzam do tego, że samo rzucanie nie rozwija tak bardzo percepcji, jak rzut do określonego celu.

Wielka demolka. Musicie wyrzucić stary telewizor, pralkę albo mikrofalówkę? Dlaczego jej nie rozkręcić razem z dziećmi? Skoro zapłaciliśmy za to urządzenie, to miejmy z niego jeszcze jakiś użytek. Rozbieranie domowych sprzętów to świetna okazja, by pokazać co jest w środku, jak to działa, jak można coś naprawić itd. Dajcie im śrubokręt do ręki, niech próbują rozkręcać śrubki, to dopiero ćwiczenie małej motoryki i frajda dla dzieci.

Jazda na rowerze/deskorolce/rolkach. To już ostatni punkt. Pokonywanie trasy na jednośladzie pozwala maluchom szybciej się przemieszczać i jednocześnie rozwija ich sprawność motoryczną. Zarówno Marcin jak i Lusia w wieku dwóch lat pożegnali wózek na rzecz rowerka biegowego czy swoich nóżek. Dali radę. Dziś Lusia bez problemu przejdzie 3 km pieszo, a tym bardziej na rowerku, a Marcin potrafi z tatą przejechać 20 km na wycieczce rowerowej. Jeśli dzieci szybko załapią o co chodzi z rowerkiem biegowym, to równie sprawnie skoncentrują się na samej jeździe i znajdą również przyjemność we wspólnym spacerowaniu z wami. Obok doskonalenia umiejętności koordynacji, musimy nauczyć dzieci rozumieć znaki drogowe, światła, tłumaczyć zasady na ścieżkach rowerowych, czy przejściu dla pieszych. Mądrze wychowujmy przyszłych rowerzystów.

Bezpieczeństwo to jeden z najtrudniejszych obszarów zarówno w edukacji, jak i w wychowaniu. Każdy z nas ma bowiem własne poczucie bezpieczeństwa. Dla jednych granica tego co jest Niebezpiecznie zaczyna się bliżej, a dla innych o wiele dalej. Pamiętajcie, że im szybciej pozwolimy dzieciom korzystać z narzędzi, tym wcześniej będą świadomie ich używać i łatwiej będzie im funkcjonować w otoczeniu.

Zdjęcia: Agnieszka J.

– Nudzi mi się – mówiłam nieraz do rodziców albo dziadków, zależało, pod czyją opieką pozostawałam.
– To się rozbierz i ubrania pilnuj – słyszałam za każdym razem.
To był wyraźny sygnał: duża jesteś, ja cię zabawiać jak niemowlaka nie będę.

Jak wyglądały Wasze wakacje? Mieliście zorganizowane dni od rana do wieczora przez pełne dwa miesiące, czy wręcz przeciwnie? Ja należę do tej drugiej grupy. Nikt sobie nie zawracał głowy wymyślaniem mi zabaw, dorośli mieli swoje sprawy i obowiązki, dzieciaki musiały sobie radzić same. Zresztą umówmy się: kto by chciał się z rodzicami bawić, skoro można było robić tyle fajnych rzeczy we własnym gronie? Ekipa zbierała się rano i rozchodziła wieczorem. Trzeba było tylko pokazać się w domu w porze obiadowej. Nie było komórek, więc wypadało powiedzieć, dokąd się idzie, ale to wcale nie oznaczało, że będzie się we wskazanym miejscu. Najczęściej w tym miejscu zostawiało się wiadomość gdzie nas szukać i tyle. Czasem był to niezły łańcuszek 😛 Mimo to dorośli nie mieli problemu ze znalezieniem nas, gdy mieli taką potrzebę. Zresztą na ogół nie mieli. Ile miałam lat, jak urwałam się z rodzicielskiej smyczy? Osiem, może dziewięć. Mniej więcej tyle, co Duśka. Ale to były trochę inne czasy. Hasło: „Wszystkie dzieci nasze są” nie było pustym sloganem, a my wiedzieliśmy, że każdego dorosłego możemy poprosić o pomoc. Nigdy nie spotkaliśmy pedofila ani ekshibicjonisty. Nie wiem, czy mieliśmy szczęście, czy naprawdę było bezpieczniej.

Dziś nie wypuściłabym Duśki na zabawy na ulicy i w pobliskich lasach. Na ulicach, nawet tych bocznych, nieprzerwane sznury samochodów, w lesie watahy dzików. Nie wiadomo, co gorsze. Co wcale nie znaczy, że od rana do wieczora się nią zajmuję. Ona ma swoje towarzystwo, które przychodzi do nas, albo sama idzie do sąsiadów. Różnica jest taka, że jest w określonym miejscu i się nie przemieszcza. I bawi się z dziećmi, a nie z dorosłymi. W zabawy, które sobie sami wymyślą i zorganizują, a nie takie, które ktoś im narzuci z góry. Pomysły mają różne, ot dziś zdemontowały stojącą na naszym podwórku wersalkę. Chciały rozłożyć, ale coś źle wykombinowały, wyszło, jak wyszło. Wzruszyłam ramionami, złoży się. Nieważne. Ważne, że dziewczyny zrobiły coś razem, miały jakiś plan, podzieliły się rolami i go zrealizowały. Temu właśnie służą zabawy w grupie, uczą współdziałania i kompromisu. Tu nie ma ważniejszych i mniej ważnych, wszyscy są równi, trzeba umieć się dogadać. Nie znajdziesz wspólnego języka z grupą, to zostaniesz z niej wykluczony. Tego można się nauczyć tylko wśród rówieśników. Relacja rodzic – dziecko zawsze będzie inna niż dziecko – dziecko. I na ten rozwój zachowań społecznych trzeba dać dzieciom czas. Kiedy jak nie w wakacje?

Nie wymyślam zabaw mojemu dziecku, nie planuję czasu, nie zapisałam na żadne półkolonie, nie prowadzam po placach zabaw, klubach czy parkach. Nie tylko dlatego, że nie mam czasu, ale i dlatego, że nie widzę powodu. Możecie mnie nazwać leniwą, mam to gdzieś. Z niewiadomych powodów od współczesnych rodziców wymaga się bycia z dzieckiem non stop i zapewnienia mu rozrywki i zajęcia przez cały dzień. A gdzie miejsce na inwencję własną ja się pytam? Gdzie miejsce na pomysłowość, czy jak to się dziś mówi — kreatywność? Gdzie pole do rozwoju wyobraźni? W końcu gdzie ten dziecięcy świat, do którego dorośli nie mają wstępu?

Bywa czasem i tak, że Duśka z jakiegoś powodu nie ma się z kim bawić. Wtedy owszem, czasem jej towarzyszę, bo czas spędzony z rodzicami też jest dzieciom potrzebny, a czasem po prostu bawi się sama. I w tym też nie widzę nic złego.

Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy rozpoznawany u kobiet. Jest bardzo niebezpieczny i zbyt późno wykryty zbiera śmiertelne żniwo. Dotyka on przede wszystkim kobiety, choć mężczyźni również mogą na niego zachorować.

Ryzyko rozwoju tego typu nowotworu wzrasta po ukończeniu 35 roku życia, a apogeum zachorowań przypada między 50 a 70 rokiem życia. Niestety nie oznacza to, że młodsze kobiety (i mężczyźni!) nie mają czego się obawiać. Troska o zdrowie powinna towarzyszyć każdej z nas przez całe życie. Nie na darmo mówi się, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Jest kilka czynników, które pomagają zminimalizować lub uniknąć ryzyka rozwoju raka piersi.

Szczególną uwagę na ten problem trzeba zwrócić, jeśli w rodzinie występowały przypadki nowotworu piersi. Niebezpieczeństwo wynika z mutacji genów, tak zwanych BRCA1/2. Kobiety, u których stwierdzono taką mutację, muszą być czujne, gdyż ryzyko wystąpienia nowotworu wynosi w ich przypadku od 50 do 90%. Jeśli należysz do kobiet obarczonych wysokim ryzykiem wystąpienia raka piersi, powinnaś być objęta opieką według wytycznych lekarza (USG piersi, mammografia).

Każda z nas, nawet ta potencjalnie nieobarczona ryzykiem, powinna samodzielnie badać piersi oraz prowadzić zdrowy styl życia. Ani jedno, ani drugie nie jest trudne do wdrożenia i poza badaniami profilaktycznymi, warto każdego dnia pamiętać o czterech prostych krokach do zdrowia:

1. Badaj piersi raz w miesiącu

Samobadanie jest podstawą wczesnego wykrywania raka piersi, którą powinny przeprowadzać regularnie wszystkie kobiety, niezależnie od wieku. Samobadanie powinno wykonywać się tydzień po okresie, ponieważ przed i w trakcie miesiączki wahania poziomu hormonów sprawiają, że piersi mogą być opuchnięte i nadwrażliwe, co może zafałszować wynik. Kontrola polega na oglądaniu piersi oraz poprowadzeniu odpowiedniego dotyku, aby wyłapać zmiany m.in. w kształcie piersi, przebarwienie skóry lub powstanie jej zmarszczeń i zmian napięcia, zaistnienia wycieku z sutka. Najlepiej, by lekarz rodzinny lub ginekolog, pokazali dokładnie, jak wykonywać to badanie, ponieważ tylko dobrze poprowadzony dotyk pozwoli wychwycić nieprawidłowości.

2. Jedz zdrowo

To brzmi jak wytarte hasło reklamowe, ale to cały czas jedna z najważniejszych rzeczy, które powinniśmy przestrzegać. Zdrowe odżywianie jest potrzebne nie tylko do energetycznego napędzania naszego organizmu, ale przede wszystkim niedopuszczenia do powstawania uszkodzeń w ciele przez szkodliwe czynniki. Toksyny i nadmiar wolnych rodników, spowodowany niewłaściwą dietą, sprawiają, że zdrowe komórki organizmu ulegają uszkodzeniu i niebezpiecznym mutacjom. Aby tego uniknąć, trzeba ograniczyć, a najlepiej zrezygnować, z produktów wysoko przetworzonych, pełnych cukru rafinowanego, tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, a także alkoholu i nadmiaru czerwonego mięsa. Pamiętaj o owocach i warzywach, ponieważ zaleca się spożywanie każdego dnia co najmniej ich pięciu porcji. To one dostarczą dobroczynnych witamin i minerałów, błonnika pokarmowego, a także terpenów, steroli, fenoli i flawonoidów chroniących organizm przed rozwojem nowotworu. Dieta oparta na zdrowych produktach wcale nie musi być nudna, a dzięki niej będziesz szczuplejsza i zdrowsza. Badania pokazują, że masa ciała odpowiednia w stosunku do wzrostu może zmniejszać ryzyko zachorowania na nowotwór piersi.

3. Ruszaj się codziennie

Aktywność fizyczna rzeczywiście wpływa na zmniejszenie ryzyka powstawania różnych nowotworów. Nie chodzi tu jedynie o intensywne ćwiczenia, które w nadmiarze lub źle wykonywane, mogą powodować kontuzje, ale o zdrowy ruch, co najmniej przez 30 minut każdego dnia przez 5 do 7 dni w tygodniu. Możesz spacerować z psem, pływać, grać w tenisa czy jeździć rowerem – rób wszystko to, co sprawia ci niekłamaną przyjemność i wprawi twoje ciało w zdrowy ruch.

4. Bądź otwarta na wiedzę

Jest wiele akcji, specjalistycznych stron internetowych, takich jak myday.eu.com i książek poświęconych tematyce nowotworów, po które możesz sięgać. Rozmawiaj z lekarzami, korzystaj z badań profilaktycznych, aby wiedza pomagała chronić twoje zdrowie.

Pamiętaj, że omijanie problemu nie oznacza, że on zniknie. Im większa świadomość i regularne samobadanie, tym większa szansa na przeciwdziałanie nowotworom, które w wielu przypadkach można leczyć z sukcesem, o ile są wcześnie wykryte. Wiedza = życie!