Co robić, gdy dziecko pali papierosy
Dlaczego nastolatkowie palą papierosy? Presja otoczenia, przykład rodziców, chęć bycia dorosłym, rodzaj buntu. Powody można mnożyć. I chociaż papierosy mogą wydawać się niewinne, problem jest poważny. Podejrzewasz, że twoje dziecko pali papierosy? Reaguj!
Po czym poznać, że dziecko pali papierosy
Jeśli chodzi o klasyczną używkę, to problem właściwie nie istnieje. Zapach, a właściwie smród papierosów, jest tak silny i charakterystyczny, że nie da się go nie zauważyć. Do jego zamaskowania nie wystarczy guma do żucia. Dym papierosowy skutecznie wnika w ubranie, ale też we włosy. Tak naprawdę wystarczy stanąć obok dziecka, by poczuć, że coś jest na rzeczy.
W przypadku e-papierosów jest trochę trudniej, bo ich odór nie jest tak intensywny, chociaż sam e-papieros uzależnia tak samo, jak tradycyjny. Są jednak wyraźne sygnały świadczące o tym, że dziecko może palić papierosy:
– nagle pokochało gumę do żucia i praktycznie się z nią nie rozstaje,
– permanentnie brakuje mu pieniędzy i próbuje wynegocjować wyższe kieszonkowe lub prosi o pieniądze między ustalonymi wypłatami,
– chętnie wyrzuca śmieci, nawet gdy pogoda za oknem nie nastraja do wychodzenia – to nie tylko okazja do zapalenia, ale i pozbycia się „dowodów zbrodni”,
– często wychodzi z domu pod pretekstami, które wydają się naciągane,
– używa w pokoju odświeżacza powietrza lub często się perfumuje,
– reaguje nerwowo na nagłe otwarcie drzwi jego pokoju.
Oczywiście wszystkie powyższe sygnały nie muszą oznaczać, że nastolatek pali papierosy, jednak w każdym przypadku są na tyle niepokojące (szczególnie gdy występują razem), że rodzice powinni wzmóc czujność.
Twoje dziecko pali papierosy? Zachowaj spokój!
Awantura to najgorsza rzecz, jaką można zrobić, chociaż wydaje się w pełni uzasadniona. Jednak nastolatkowie mają zadziwiającą umiejętność lekceważenia wszelakich słów, które uważają za „trucie”. Zamiast więc wykrzykiwać bez sensu frazesy o tym, jakie to szkodliwe jest palenie, trzeba spróbować zachować spokój i porozmawiać z dzieckiem.
Przede wszystkim warto się dowiedzieć, czemu nastolatek sięgnął po papierosy. Najczęstsze powody to chęć dorównania palącym kolegom, potrzeba zaspokojenia ciekawości (no bo co takiego jest w papierosach, że tyle osób je pali?), chęć eksperymentowania, szczególnie z e-papierosami, manifestacja buntu okresu dojrzewania, chęć poczucia się dorosłym (wszak dzieci nie palą).
Bywa jednak i tak, że palenie papierosów jest jedynie zewnętrznym objawem głębszych problemów i ma być dla nastolatka wentylem bezpieczeństwa, sposobem na odreagowanie. Dlatego właśnie warto powściągnąć emocje i zdobyć się na szczerą oraz życzliwą rozmowę.
Co zrobić, gdy dziecko pali papierosy
Młodzi ludzie rzadko widzą ciąg przyczynowo-skutkowy między paleniem papierosów a stanem ich zdrowia oraz urody. Tym bardziej nie przejmują się skutkami długofalowymi. Zachorują na raka za dwadzieścia lat? Wydaje im się to równie możliwe, co inwazja kosmitów na Ziemię. Młodzi ludzie czują się nieśmiertelni i nawet jeśli zdają sobie sprawę z istnienia różnorakich schorzeń i wpływie papierosów na zdrowie, to żyją w złudnym przekonaniu, że ich to nie dotyczy. Rolą rodzica w tym momencie jest uświadomienie dziecku, że palenie papierosów:
– wpływa niekorzystnie na stan skóry, włosów i paznokci (to chyba najłagodniejszy ze skutków ubocznych, ale najszybciej pojawiający się, więc jest szansa, że zadziała na wyobraźnię młodego człowieka),
– powoduje różnorakie choroby, począwszy od częstych infekcji dróg oddechowych, skończywszy na chorobach serca i nowotworach,
– w przyszłości może być przyczyną zaburzeń miesiączkowania i problemów z erekcją,
– może powodować problemy ze strony układu pokarmowego,
– obniża koncentrację, działa negatywnie na pamięć, utrudnia naukę,
– pogłębia różnorakie problemy zdrowotne, pozornie niezwiązane z paleniem – np. wady wzroku.
Sama rozmowa może nie wystarczyć, warto więc poszukać wsparcia gdzie indziej, np. w kampaniach społecznych, filmach, literaturze itp. Dobrym sposobem na przekonanie młodego człowieka jest zorganizowanie rozmowy z dorosłym, który na własnej skórze odczuł negatywne skutki palenia papierosów. Można też umówić dziecko na rozmowę z psychologiem lub grupą wsparcia dla uzależnionych od nikotyny.
Jak oduczyć dziecko palenia papierosów?
Przede wszystkim papierosy na drzewach nie rosną, więc najprostszą metodą wydaje się wstrzymanie kieszonkowego. Jeśli dziecko nie ma za co kupić, to nie będzie palić. Nie jest to do końca prawda, bo zawsze znajdzie się ktoś, kto poczęstuje, ale częstotliwość palenia na pewno spadnie.
Innym „domowym” sposobem na oduczenie dziecka palenia jest przymuszenie go do wypalenia kilku papierosów jeden po drugim. Nie ma jednak gwarancji, że przyniesie to oczekiwany skutek.
Jeśli cierpliwe rozmowy, tłumaczenia, wstrzymanie kieszonkowego i „nastraszenie” konsekwencjami nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, warto rozważyć udanie się z dzieckiem do poradni leczenia uzależnień.
