Cytologia. Czemu służy i na czym polega to badanie?
Cytologia to jedno z tych badań, które mogą uratować kobiecie życie. A mimo tego, nie każda z nas wykonuje je regularnie, a są zapewne i takie, które unikają wizyty u lekarza ginekologa. Tymczasem sama cytologia to badanie rutynowe, szybkie, mało inwazyjne i zdecydowanie bezbolesne. Nie wspominając o tym, jak bardzo potrzebne.
Czemu służy cytologia?
Cytologia nie jest wymysłem znudzonego ginekologa, który nie ma nic ciekawszego do roboty w gabinecie. Jest to podstawowe badanie, wykonywane w kierunku rozpoznania nowotworu szyjki macicy. Na ten typ nowotworu umiera nadal zbyt dużo kobiet, czego przyczyną jest niewystarczająca profilaktyka i zbyt późno podjęte leczenie. Dzięki wykonaniu cytologii szansa na wczesne wykrycie niepokojących zmian jest ogromna. Szacuje się, że cytologia nawet w 80% przypadków złośliwego raka szyjki macicy wykrywa jego wczesne stadium. Tego nie sposób przecenić. Badanie jest refundowane przez NFZ, ale nawet koszt prywatnego zlecenia cytologii (nie uwzględniając kosztu samej wizyty) nie jest wysoki – waha się w granicy 20-40 zł.
Na czym polega cytologia?
Kobieta zajmuje miejsce na fotelu ginekologicznym, jak do zwykłego badania. Cytologia polega na zbadaniu narządów rodnych kobiety poprzez wprowadzenie wziernika do pochwy i pobraniu próbki złuszczonego nabłonka szyjki macicy specjalną szczoteczką. Pacjentki twierdzą jednogłośnie, że jest to absolutnie bezbolesne badanie, więc nie ma czego się tu bać. Należy jednak przygotować się do niego w odpowiedni sposób, by wynik był jak najbardziej miarodajny.
Należy pamiętać o tym, że:
- najlepszy termin na wykonanie cytologii przypada między 10. a 20. dniem cyklu miesięcznego;
- najlepiej na 24 godziny przed badaniem nie współżyć;
- na 24 godziny przed badaniem cytologicznym unikać badania ginekologicznego, przezpochwowego badania USG, pobierania posiewów lub wymazów z kanału szyjki macicy;
- jeśli istnieje taka konieczność – najpierw należy wyleczyć stan zapalny i dopiero zgłosić się na badanie;
- na cztery dni przed badaniem unikać stosowania tamponów, kremów, globulek oraz innych postaci leków dopochwowych oraz dezodorantów do miejsc intymnych.
Cytologia – kiedy należy ją wykonać?
- Kobieta poniżej 25 roku życia – jeśli przynajmniej od trzech lat jest aktywna seksualnie,
- Kobieta powyżej 25 roku życia – w każdym przypadku. Górna granica wieku nie istnieje – nigdy nie jest się wystarczająco “starą”, by umierać z powodu nowotworu.
Cytologię zazwyczaj wykonuje się co trzy lata, ale w przypadku: obniżonej odporności, nosicielstwa wirusa HIV, stwierdzenia dysplazji, nadżerki lub przedrakowego stanu szyjki macicy, cytologię należy powtarzać co roku.
Cytologia – wynik
Gdy otrzymujemy do ręki wynik badania cytologicznego, lekarz ginekolog powinien omówić go z pacjentką. Gdy się jednak tak nie dzieje, można odczytać jego wynik dzięki oznaczeniu na nim jednej z pięciu grup:
I° odpowiada w TBS (wg. nowej klasyfikacji Papanicolau) normie,
II°– odpowiada stanom zapalno-odczynowym, które mogą wymagać krótkiemu przeleczeniu lekami przeciwzapalnymi,
III a – w TBS może być to zarówno wynik ASC-US (atypowe komórki nabłonkowe o nieokreślonym znaczeniu) jak i wynik LSIL (atypowe zmiany niskiego stopnia złośliwości w komórkach nabłonka płaskiego),
III b – HSIL (atypowe zmiany wysokiego stopnia złośliwości w komórkach nabłonka płaskiego) lub ASC-H – atypowe komórki nabłonkowe, nie można wykluczyć HSIL.,
IV°– odpowiada CIN3, czyli neoplazji śródnabłonkowej (duże ryzyko nowotworu),
V°– rak inwazyjny.
Jeśli wynik nie będzie jednoznaczny, ginekolog ponawia cytologię po ok 4-6 miesiącach lub kieruje na innego rodzaju badania.
źródło: www.medonet.pl