Karmienie 19 marca 2023

Czy komponowanie diety dziecka po 1. roku życia jest dużym wyzwaniem dla rodziców?

Kiedy dziecko kończy 1. rok życia, zaczyna równocześnie samodzielnie poznawać świat. Dzieje się to m.in. za pomocą zmysłu smaku. Wydaje się, że odpowiednia dieta po pierwszym roku życia jest w związku z tym wyjątkowo ważna. Jak powinna wyglądać, by wspierała prawidłowy rozwój i potrzeby małego organizmu dziecka?

Pierwsze lata życia malucha to dla niego bardzo intensywny okres. Roczne dziecko każdego dnia zdobywa wiele nowych umiejętności – uczy się chodzić, mówić czy chwytać przedmioty. Zabawa i poznawanie świata to dla niego prawdziwa przyjemność! To dlatego jego organizm potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż dorosły – np. 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia oraz żelaza (na kilogram masy ciała)[1].

[1] W przeliczeniu na kg masy ciała, zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. M. Jarosza, IZZ, Warszawa 2017.

Dieta po pierwszym roku życia: w jakich proporcjach powinny znajdować się produkty zbożowe, mięsne, warzywa i owoce, a także ryby?

W układaniu diety małego dziecka pomocny może okazać się opracowany przez ekspertów Instytutu Matki i Dziecka Modelowy talerz żywieniowy, który przedstawia udział grup produktów w diecie, pokazanych w ilościach porcji w menu dziecka po 1. roku życia.
Maluch powinien otrzymywać 4-5 posiłków dziennie (3 podstawowe: śniadanie, obiad i kolacja oraz 1-2 uzupełniające: drugie śniadanie oraz podwieczorek). Między każdym posiłkiem powinna być przerwa około 3-4 godzin. Pamiętajmy, że dziecko, które ukończyło 1. rok życia, to nie mały dorosły. Wciąż intensywnie się rozwija i nadal ma szczególne potrzeby żywieniowe – o wiele większe niż mama czy tata. Właśnie dlatego jego dieta powinna być urozmaicona i uwzględniać produkty z różnych grup żywności w odpowiednich ilościach:
  • 4-5 porcji produktów białkowych: 3 porcje produktów mlecznych (1 porcja to np.: 1 plasterek żółtego sera), w tym 1 porcja mleka modyfikowanego,1-2 porcje mięsa, drobiu, ryb lub jaj (1 porcja to np.: ½ piersi z kurczaka),
  • 5 porcji produktów zbożowych (1 porcja to np.: 2-3 łyżki gotowanej kaszy gryczanej),
  • 5 porcji warzyw (1 porcja to np.: 5 fasolek szparagowych),
  • 4 porcje owoców (1 porcja to np.: ½ banana),
  • 1-2 porcje tłuszczów (1 porcja to np.: 1 łyżeczka masła)[2].
Należy unikać wprowadzania do diety rocznego dziecka posiłków z menu „dorosłych”, często dosalanych, zbyt tłustych lub zawierających wysoko przetworzone produkty[3].

[2] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013

[3] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013

Jak ważne w tym okresie jest nawadnianie dziecka? Jak je właściwie zapewnić?

Zapotrzebowanie dziecka po 1. roku życia na płyny wynosi około 1300 ml na dobę – pamiętajmy jednak, że ilość płynów uwarunkowana jest indywidualnymi potrzebami juniora. Według ekspertów to woda najlepiej zaspokaja pragnienie. Dla dziecka w tym wieku zaleca się źródlane oraz mineralne wody niskosodowe i nisko mineralizowane[4].

Równie ważnym płynem jest mleko, w tym mleko modyfikowane, oraz przetwory mleczne, a także niesłodzone soki owocowe i warzywne. Podawanie juniorowi słodkich napojów gazowanych nie jest dobrym pomysłem.

[4] Weker H., Barańska M., Strucińska M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012.

Dziecko po 1. roku życia nadal ząbkuje i wciąż rozwijają się jego kości. Jak ważne w tym czasie są produkty mleczne? Czy i jak często w jego diecie powinny pojawić się: jogurty, kefiry czy sery białe, by wspierać procesy rozwojowe?

Jak najbardziej. Eksperci zalecają, aby w codziennej diecie dziecka po 1. roku życia pojawiły się 2 porcje mleka (w tym mleka modyfikowanego) i 1 porcja produktów mlecznych, takich jak jogurty naturalne, serki twarogowe, sery żółte czy kefiry[5]. To te produkty są źródłem białka i wapnia – składnika niezbędnego do budowy kości i zębów.

[5] Weker H., Barańska M., Strucińska M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012.

Roczne dziecko zna już smak różnych posiłków, jednak mleko i produkty mleczne nadal powinny być obecne w jego diecie. Jakiego rodzaju produkty powinny to być, by w pełni zaspokajały potrzeby dziecka?

Roczne dziecko ma za sobą etap rozszerzania diety. Chociaż spożywa już coraz więcej różnorodnych pokarmów, w dalszym ciągu ważnym elementem jego menu powinno być mleko, w tym mleko modyfikowane, i produkty mleczne.

Rodzice często nie pamiętają o tym, ponieważ myślą, że ich dziecko już wyrosło z picia mleka lub podają mu mleko krowie, nieodpowiednie na tym etapie rozwoju. Odpowiednie dla juniora będzie mleko modyfikowane dopasowane do jego potrzeb. Przykładem jest Bebiko Junior 3 NutriFlor+, które pomaga uzupełnić codzienną dietę juniora w składniki ważne dla jego prawidłowego rozwoju, w tym np. 70% zalecanego dziennego zapotrzebowania na wapń i żelazo, 80% zalecanej dziennej dawki suplementacji witaminy D i 90% zalecanego dziennego zapotrzebowania na jod[6].

[6] W przeliczeniu na kg masy ciała, zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. M. Jarosza, IZZ, Warszawa 2017.

Rodzice często podają dziecku wiele przekąsek między posiłkami. Czy to jest właściwe postępowanie?

Niestety polskie dzieci często są przekarmiane. Z badań wynika, że tylko ok. 15% dzieci po 1. roku życia nie jest dokarmianych między posiłkami, a co dziesiąte dostaje 10 lub więcej posiłków w ciągu dnia![7] Są to poważne błędy, które w przyszłości mogą prowadzić zarówno do zaburzeń masy ciała, jak i powikłań z tym związanych.Przekarmiając małe dzieci i podając im posiłki niedopasowane do wieku, rodzice przyczyniają się m.in. do narastania problemu otyłości.

[7] Raport z badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Weker H., Socha P., wsp., Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2017.

Czy dziecko w tym wieku może jeść potrawy mocno przyprawione; mam tu na myśli naturalne przyprawy, tj. pieprz, papryka, imbir, zioła itp.? dieta po pierwszym roku życia

Przyprawy – te w postaci świeżej oraz suszonej – można dodawać do posiłków rocznego dziecka. Myśląc o przyprawach, mam na myśli zioła, takie jak: koper, kminek, majeranek, oregano, bazylia, rozmaryn, pieprz, estragon czy tymianek. Nie powinny być one jednak dodawane do posiłków dla małego dziecka w nadmiernych ilościach.
Warto pamiętać, że dieta dziecka po 1. roku życia powinna cały czas znacząco różnić się od jadłospisu mamy czy taty. Kształtujący się organizm dziecka wciąż się rozwija, a jednocześnie jest bardzo wrażliwy na wpływ czynników zewnętrznych, w tym spożywanej żywności. Dieta dorosłych może być dla niego ciężkostrawna.

Z badań wynika, że aż 88% dzieci po 1. roku życia otrzymuje w codziennym jadłospisie zbyt mało warzyw. Co więcej, w tej grupie wiekowej aż 83% dzieci otrzymuje posiłki dosalane, a 75% spożywa nadmierną ilość cukru[8]. Prawidłowe żywienie w pierwszych latach życia dziecka ma ogromne znaczenie dla jego prawidłowego rozwoju, a także kształtujących się w tym czasie nawyków żywieniowych. Komponując codzienną dietę małego dziecka, warto zdać się na wiedzę i wskazówki ekspertów – dzięki temu junior otrzyma odpowiednią ilość składników ważnych dla kształtowania się młodego organizmu.

[8] Raport z badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Weker H., Socha P., wsp., Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2017.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza. dieta po pierwszym roku życia


Odpowiada Mariola Darzycka, ekspert bebiklub.pl
Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Karmienie 19 marca 2023

Zboża w diecie najmłodszych – w jakich produktach ich szukać i które są najlepsze dla niemowląt?

Pierwsze lata życia to okres, w którym właściwy sposób żywienia odgrywa ogromną rolę w harmonijnym rozwoju dziecka. Ważnym elementem diety niemowlęcia, u którego rozpoczęto rozszerzanie diety, stanowią produkty zbożowe. Kaszki dedykowane najmłodszym to kompozycja wysokiej jakości różnorodnych zbóż. Wybierając te bez dodatku cukru, które zgodnie z przepisami prawa nie zawierają również konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku, rodzice mogą mieć pewność, że wspierają prawidłowy rozwój dziecka. Zboża w diecie niemowląt

Dieta dopasowana do potrzeb młodego organizmu

Harmonijny wzrost i dojrzewanie młodego organizmu dziecka to dla rodziców priorytet. Właśnie dlatego szukają oni sprawdzonych produktów, które będą przede wszystkim źródłem składników odżywczych. Eksperci w dziedzinie żywienia zalecają, by podczas zapoznawania niemowlęcia z nowymi smakami podawać mu również produkty zbożowe (zaraz po pierwszych warzywach i owocach). Stanowią one ważny element rozszerzania diety [1] – dostarczają maluszkowi energię, której tak bardzo potrzebuje do intensywnego wzrostu i rozwoju.

Wartościowe różnorodne zboża w diecie niemowląt: kaszki dla niemowląt

Zanim jednak rodzice podejmą decyzję o podaniu maluszkowi produktów zbożowych, powinni wiedzieć, że organizm niemowlęcia czy małego dziecka jest szczególnie delikatny i wrażliwy – wymaga żywności dopasowanej do jego wyjątkowych potrzeb. Kaszki przeznaczone dla najmłodszych ze wskazaniem wieku na opakowaniu to produkty skomponowane z wartościowych różnorodnych zbóż, które spełniają szczególne wymagania żywieniowe intensywnie rozwijającego się organizmu dziecka. Wybór tych bez dodatku cukru, które zgodnie z przepisami prawa nie zawierają również konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku, to wsparcie w żywieniu najmłodszych.

Przebadane zboża w diecie niemowląt

Zboża zawarte w kaszkach dla niemowląt pochodzą z upraw prowadzonych z myślą o potrzebach najmłodszych. Co to znaczy? Przede wszystkim spełniają wyjątkowo restrykcyjne normy jakości – znacznie bardziej surowe niż w przypadku zbóż przeznaczonych dla dorosłych. Co więcej, każda ich partia jeszcze zanim trafi do fabryki przechodzi nawet kilkaset testów jakości i bezpieczeństwa. Właśnie dlatego wybierając produkty dedykowane niemowlętom i małym dzieciom, rodzice mogą mieć pewność, że odpowiadają one na szczególne potrzeby żywieniowe maluchów.

Źródło różnorodnych zbóż

Kaszki dedykowane najmłodszym to delikatne zbożowe posiłki, które uwzględniają szczególne wymagania intensywnie rozwijającego się organizmu dziecka. Poza tym, że są przebadane i wartościowe, zawierają starannie wyselekcjonowane różnorodne zboża, takie jak pszenica, owies, ryż, proso, kukurydza, jęczmień i żyto. Zboża różnych odmian to ważny element jadłospisu na każdym etapie życia człowieka.
To, co dobre dla maluszka…

Rodzicom zależy, aby podawać swoim dzieciom to, co najlepsze. Producenci żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci oferują szeroki asortyment kaszek skomponowanych z różnorodnych zbóż. Na polskim rynku dostępne są kaszki w wielu pysznych owocowych smakach, które nie zawierają dodatku cukru, a zgodnie z przepisami prawa także konserwantów, barwników czy wzmacniaczy smaku. To smaczna i odpowiednia kompozycja mleka modyfikowanego, owoców i zbóż, aby wspierać prawidłowy rozwój dziecka. Zboża w diecie najmłodszych 


Zdjęcie dodane przez Rasmus Svinding: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/dziecko-patrzac-w-gore-35446/

[1] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Karmienie 19 marca 2023

Mięso i ryby w menu maluszka

Troskliwa mama dba o swojego maluszka, jak tylko potrafi. Na początku, w okresie ciąży, zmienia swój sposób żywienia i rezygnuje z tego, co mogłoby zaszkodzić jej dziecku. Kiedy niemowlę pojawi się na świecie, mama starannie je pielęgnuje i troszczy się o właściwą dietę. Najlepszym pokarmem dla rosnącego jak na drożdżach maluszka jest oczywiście mleko mamy. Natura zadbała o to, aby w mleku kobiecym znalazło się to, czego potrzebuje dziecko w pierwszych miesiącach życia. A jakie znaczenie mają mięso i ryby w menu maluszka? Kiedy warto je wprowadzić?

Mięso i ryby w menu maluszka

Po porodzie czas biegnie szybko i przychodzi moment, że do dynamicznego wzrostu i rozwoju dziecka mleko mamy już nie wystarczy. Wtedy nadchodzi czas rozszerzania diety. Dla wielu mam i opiekunów rozpoczyna się okres rozterek, poszukiwań i nieustannych konsultacji z koleżankami, babciami, ciotkami, a nawet blogerkami na temat kolejności wprowadzania nowych pokarmów, ich ilości, konsystencji, jakości i bezpieczeństwa. Jednym z kluczowych produktów, jakie powinny zagościć w jadłospisie dziecka po ukończonym 6. miesiącu życia, są mięso oraz ryby, będące źródłem żelaza w diecie zarówno człowieka dorosłego, jak i dziecka. Dynamicznie rozwijający się mózg „jak powietrza” potrzebuje m.in. żelaza, jodu, DHA i kwasu arachidonowego[1]. Innymi cennymi składnikami, które znajdziemy w rybach i mięsie, są witaminy z grupy B, cynk, a przede wszystkim wyjątkowo wysokiej wartości biologicznej białko[2]. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby opiekunowie nie zapomnieli o obecności ryb i mięsa w posiłkach maluszka.

Pamiętaj!

Ewentualną decyzję o nieobecności mięsa i ryb w diecie niemowlęcia trzeba dobrze przemyśleć i przedyskutować ją z lekarzem pediatrą oraz dietetykiem, bowiem niedobory wymienionych składników mogą zaowocować gorszym rozwojem dziecka, czego w przyszłości nie da się nadrobić[3]. Warto wiedzieć, że Zalecenia Żywienia Niemowląt wg Ekspertów z Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci nie biorą takiej możliwości (wyeliminowanie mięsa i ryb z diety niemowlęcia) pod uwagę[4],[5].

Wybieramy produkty odpowiedniej jakości

Tak wymagający smakosz, jakim jest człowiek w okresie 1000 pierwszych dni życia, potrzebuje produktów bezpiecznych i odpowiedniej jakości. Dobrym wyborem będą więc chude gatunki mięs: kurczak, indyk, królik, cielęcina, wołowina. Należy zwracać uwagę na pochodzenie mięsa i odpowiednie warunki hodowli zwierząt. Niewskazane jest kupowanie mięsa nieznanego pochodzenia. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest żywność przeznaczona specjalnie dla niemowląt i małych dzieci, która spełnia rygorystyczne kryteria narzucone przez regulacje unijne (Dyrektywa Komisji 2006/125/WE, Rozporządzenie Komisji (WE) 1881/2006). Tak restrykcyjnych wymogów nie musi spełniać żywność dedykowana osobom dorosłym.
Wyjątkowo cenne dla zdrowia dziecka są tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, halibut, makrela, śledź. Na talerzyk maluszka nie powinny, z uwagi na zanieczyszczenia, trafiać ryby bałtyckie, hodowlane – najlepsze będą te dziko żyjące w oceanach: Atlantyku, Pacyfiku. Z uwagi na niebezpieczeństwo skaleczenia się ością, mięso ryby powinno być ich pozbawione, stąd na początku rozszerzania diety najlepiej podawać dziecku rybę w postaci zmielonej.

Ile i jak często?

Półroczne niemowlę potrzebuje zjeść codziennie ok. 10 g mięsa, dwa razy w tygodniu powinno być to mięso ryby, w tym przynajmniej raz w tygodniu tłustej ryby morskiej. Z biegiem czasu dzienną porcję maluszka zwiększamy, aż do ok 20 g pod koniec pierwszego roku życia. Jednym z błędów opiekunów jest podawanie niemowlętom i małym dzieciom zbyt dużych porcji mięsa. Pamiętajmy, że dziecko nie jest małym dorosłym, stąd jego menu wygląda inaczej niż to mamy i taty. Jak pokazują wyniki badania prowadzonego pod kierownictwem prof. Haliny Weker z Instytutu Matki i Dziecka, opiekunowie małych dzieci w Polsce mają realne problemy z prawidłowym bilansowaniem diety swojego dziecka[6]. Produkty przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci są dla nich dobrą propozycją – oprócz wygody przygotowania i podania dają bowiem gwarancję, że taki posiłek dla maluszka zawiera odpowiednie ilości ważnych składników, a dodatkowo jest bezpieczny dla wrażliwego organizmu dziecka.

Joanna Neuhoff-Murawska, specjalista ds. żywienia
[1] Szajewska H., Horvath A.; Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Kraków 2014, s. 60-63.
[2] Kunachowicz H. 2001. Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. IŻŻ.
[3] Lifschitz C. DHA, kwas foliwiowy, witamina D, jod, żelazo w profilaktyce zdrowotnej, Standardy Medyczne/Pediatria 2014:11:373:382.
[4] Szajewska H i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne Pediatria 2014;11:321-336.
[5] Szajewska H i wsp. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii żywienia Dzieci. Standardy medyczne/Pediatria 2016;13:9-24.
[6] Weker, H. Socha P. Szajewska H. Raport z badania. Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5 do 36 miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok.
Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
top-facebook top-instagram top-search top-menu go-to-top-arrow search-close