Kiedy wpisałam w okienko wujka Google frazę „prawa samotnych matek”, natychmiast zaczął mi podsuwać podpowiedzi: „prawa samotnych matek w uk”, „prawa samotnych matek w belgii”, „prawa samotnych matek w niemczech”, „prawa samotnych matek w holandii”. Nie dość, że ten analfabeta nazwy krajów pisze małą literą, to jeszcze do głowy mu nie przyszło wspomnieć o prawach samotnych matek w Polsce!

Wujek G jest jaki jest, sam z siebie podsuwa to, co ma pod ręką, nie przemęcza się. Typowy facet. Jednak podstawiony pod ścianą potrafi wykrzesać z siebie znacznie więcej.

Na początek uściślijmy, kto to jest samotna matka. Zgodnie z obowiązującym prawem (Ustawa o świadczeniach rodzinnych) jest nią kobieta samotnie wychowująca dziecko, jednak nie mężatka… Panna, wdowa, rozwódka oraz kobieta będąca w separacji orzeczonej sądownie. Jeśli nie ma papierka, to nawet jak mąż zwiał w siną dal nadal, formalnie dziecko wychowywane jest w pełnej rodzinie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy mężowi odebrano prawa rodzicielskie, lub przebywa on w zakładzie karnym.

Samotna matka może liczyć na następujące „rarytasy”:

Fundusz alimentacyjny

Nie oszukujmy się, jest to zaledwie namiastka tego, co naprawdę należy się dzieciom z tytułu alimentów. Jednak jeśli sąd zasądził, ojciec uchyla się od płacenia, a komornik uznał egzekucję za bezskuteczną, kobieta może wystąpić do funduszu alimentacyjnego o należne świadczenia. Kwotowo będzie to suma równa sumie zasądzonych alimentów pod warunkiem, że sąd nie zasądził więcej niż 500 zł na dziecko. Pomoc z funduszu alimentacyjnego należy się tylko w przypadku, gdy dochód w rodzinie nie przekracza 725 zł na osobę.

Refundacja kosztów opieki

Zasiłek czasowy, ale lepszy rydz niż nic. W przypadku gdy samotna matka podejmie pracę, a jej zarobki nie przekroczą tzw. najniższej krajowej, może liczyć na zwrot kosztów opieki nad dzieckiem. W przypadku podjęcia pracy taki luksus należy się przez pół roku, w przypadku stażu, szkolenia, kursu – przez czas jego trwania. Refundacja jest raczej skromna i na nianię nie wystarczy. Wynosi 266,45 zł.

Zasiłek rodzinny

Wiadomo – żeby dostać zasiłek rodzinny, trzeba złożyć tonę papierków. Samotna matka nie ma lekko. Oprócz zaświadczenia o zarobkach, udokumentowania, że w ogóle ma dziecko, musi jeszcze udowodnić, że na dziecko zostały zasądzone alimenty. Jeśli nie wystąpiła o alimenty, może nie występować o zasiłek rodzinny – i tak go nie dostanie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ojciec dziecka nie żyje lub jest nieznany. Istotne jest tu kryterium dochodowe – dochód nie może przekraczać 674 zł na osobę w rodzinie. W przypadku, gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne, kwota wynosi 764 zł (tak, ja też uważam, że to wygląda jak czeski błąd i kpina).

W zamian za powyższy trud samotna matka może liczyć na aż 89 zł na dziecko do lat pięciu, 118 zł na dziecko w wieku 5 – 18 lat i 129 zł na dziecko w wieku 18 – 24 lata. Podejrzewam, że to dorosłe dziecko musi się uczyć.

Samotna matka, która ma przyznany zasiłek rodzinny (tę papierologię trzeba odwalić raz na rok) może się starać o różnego rodzaju dodatki do zasiłku:

– dodatek z tytułu samotnego wychowywania dzieci – 193 zł na dziecko, maksymalnie 386 zł na wszystkie dzieci (kwota może być zwiększona o 80 zł na dziecko niepełnosprawne, jednak nie więcej niż 160 zł na wszystkie dzieci)

– dodatek z tytułu wychowywania przynajmniej trójki dzieci – 95 zł na trzecie i kolejne dzieci

– dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – 90 zł na dziecko do piątego roku życia, 110 na dziecko do 24 roku życia.

– dodatek za podjęcie przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania – 69 zł, jeśli dziecko mieszka z matką i jedynie dojeżdża do szkoły w innej miejscowości, 113 zł, jeśli dziecko mieszka stale poza miejscem zamieszkania. Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku.

– dodatek za rozpoczęcie przez dziecko roku szkolnego – 100 zł

– dodatek za opiekę nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego, pod warunkiem, że kobieta w tym czasie nie podejmie żadnej pracy zarobkowej – 400 zł

– dodatek z tytułu urodzenia dziecka – 1000 zł

Wspólne rozliczenie dochodów z dzieckiem/dziećmi

Samotna matka ma prawo złożyć zeznanie podatkowe PIT, rozliczając się razem z dzieckiem, nawet jeśli nie osiąga ono żadnych dochodów. Ten przywilej dotyczy matek dzieci do ukończenia 25 roku życia pod warunkiem, że się uczą. W praktyce daje to dodatkowe 556,02 zł (za rok 2016) zwrotu podatku, pod warunkiem opłacania zaliczek na tenże podatek. Oczywiście samotna matka ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej.

Uwaga: Samotna matka nie może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem lub dziećmi, jeśli za formę opodatkowania przyjęła ryczałt, kartę podatkową lub podatek liniowy 19%.

Bycie samotną matką ponoć opłaca się przy zapisywaniu dziecka do żłobka, przedszkola czy świetlicy szkolnej. Nie wiem, nie sprawdzałam. Jednak z różnych stron dobiegają mnie wieści, że warto się rozwieść, bo wtedy łatwiej o miejscówkę w przedszkolu. Może i faktycznie coś w tym jest.

Samotna matka, tak samo jak matka niesamotna może wystąpić o 500+ i „kosiniakowe”, czyli 1000 zł przez pierwszy rok życia dziecka. Jeśli ma więcej niż dwoje dzieci załapie się także na Kartę Dużej Rodziny.

Reasumując: szału nie ma, ale jak się doda ziarnko do ziarnka, to pewnie coś się uzbiera.

Rozmawiałam ostatnio ze znajomą na spacerze z dziećmi i przyszło nam na wspominki ulubionych smaków. Rozmarzyłyśmy się, rozochociłyśmy, ona zakąsiła ryżowy wafel, a ja zaplanowałam pizzę na wieczór. Jej mina, pełna niedowierzania i przerażenia, powiedziała mi wszystko – “ty chcesz TO zjeść?!?”

Normalnie padłam, bo niby dlaczego mam TEGO nie jeść? No i dowiedziałam się, że przecież ja, matka karmiąca powinnam przestrzegać diety, bo inaczej moje dziecko będzie miało jeśli nie skazę białkową to już na pewno kolki. Mentalnie skisłam, bo byłam pewna, że taki tok myślenia odszedł już do lamusa… Ale jak się okazuje, ma się całkiem dobrze, nawet wśród matek, które powinny być znakomicie poinformowane na temat diety matki karmiącej, a raczej jej braku…

I sama argumentacja, że tak mówiła lekarka, położna albo teściowa straszy kolkami po zjedzeniu kapusty, sprawia, że zaczynam współczuć gdy młode, niedoświadczone matki w to wierzą.

A więc zacznijmy od początku – nie ma czegoś takiego jak restrykcyjna dieta matki karmiącej, którą dla świętego spokoju i ze strachu, stosują świeżo upieczone mamuśki. Ja rozumiem, że wszystko dla dziecka, ale dlaczego same siebie okradają ze smacznych posiłków, wyłącznie na wszelki wypadek? A wy, drogie mamy, które nie wierzycie, że można jeść jeśli nie wszystko, to większość, byle mądrze, poczytajcie odrobinę FACHOWEJ literatury, zapytajcie lekarza, który nie utknął w PRL-owskiej mentalności.

Dam Wam przykład. Z pierwszym dzieckiem, 7 lat temu, byłam na restrykcyjnej diecie, bo tak mi kazano. Jadłam – dosłownie – wyłącznie gotowaną marchew, schab, pierś z ryżem. Białe pieczywo z pieczoną piersią z obiadu. Plus biszkopty do kawy zbożowej. To było tyle. Przyznam, że byłam głodna i niezadowolona, choć był jeden pozytyw – w ciągu miesiąca zrzuciłam 18 kg, które przybyły mi w ciąży. Efekt dla dziecka? Żaden, kolki były potworne, mimo przestrzegania co do joty diety hardkorowej.

Z drugim synem zaczęłam szukać więcej informacji. Wtedy obiło mi się o oczy, że jeść można bardzo wiele, więc zaryzykowałam. I co? I pstro – nic, zupełnie. Woju miał dwa miesiące, a ja na Boże Narodzenie wciągałam pierogi z kapustą i grzybami. Nie zadziało się nic, żadne kolki nie wystąpiły, a to dało mi do myślenia. Karmiłam równo dwa lata, i dwa lata nie żałowałam sobie pysznego, zazwyczaj zdrowego jedzenia (w tym “straszną” kapustę, kalafior, brokuły, smażone i nie wiem co jeszcze).

Mając takie doświadczenie,  karmiąc trzeciego syna od początku jadłam wszystko. Aleksander ma 3 miesiące, a ja jadłam i będę nadal jadła różnorodnie. Fakt, pierwszy miesiąc był raczej przepłakany przez niego, ale nie z powodu mojej diety, a tego, że nie trawił laktozy. Podawałam mu enzym – laktazę i dalej jadłam wszystko, problemy zniknęły. Od miesiąca mam luz totalny, jem to, na co mam ochotę – czasem nawet smażone, pizzę, kebaby. Jedyne co cierpi, to moja waga, bo jeszcze mam 4 kilo na plusie.

Serio, gdy słyszę o diecie dla karmiącej, nóż mi się w kieszeni otwiera. Nie ma sensu wprowadzać na wszelki wypadek jakiejkolwiek diety i żyć o ryżu i wodzie. Jak kolki mają być, to będą, układ pokarmowy malucha najczęściej musi mieć czas, by dojrzeć i nauczyć się dobrze pracować. Inaczej jest, gdy pediatra stwierdzi faktyczne problemy, wtedy może pokierować mamę w stronę wyeliminowania pewnych produktów ze swojej diety.

Mnie się bardzo podobało, gdy z Wojtkiem chciałam mieć pewność, że mu nie zaszkodzi brak diety i zapytałam o to położną. A ta, krótko skwitowała “A co, boisz, że bąki po kapuście zaszkodzą dziecku? Chyba tylko, jak będzie miał nos bliżej podłogi.” To tyle w temacie przenikania gazów od matki do dziecka.

P.S. Pamiętajcie, że pokarm tworzy się z krwi, a nie pożywienia, które zjadacie 🙂 I podglądajcie mądre, fajne matki. Ja mimo, że mam już troje dzieci, nadal jednym okiem podglądam Hafiję, bo kto jak kto, ale ona “zęby na karmieniu zjadła” i dobrze wie, co mówi.

Bycie matką to niezwykła przygoda. Nie zrozumie tego uczucia ten, kto dzieci nie ma.
Kiedy każdego dnia patrzę na moje dzieci to wiem, że bycie ich mamą, osobą dla nich wyjątkową, jedyną i co najważniejsze nie do zastąpienia, to najlepsza rzecz, jaka przytrafiła mi się w życiu.

Trud macierzyństwa dzieci są w stanie zrekompensować jednym swoim uśmiechem. Dla mnie jest to najpiękniejszy uśmiech na świecie, ale bycie mamą dwójki nie jest łatwe. Czasami podczas karmienia piersią młodszego maluszka jednocześnie bawisz się ze starszakiem. Czasem bywa tak, że zabawa dla starszego dziecka jest tak wspaniała, że trzy razy usypiasz niemowlaka podczas jednej drzemki. W takich chwilach moje ciśnienie skacze do niewyobrażalnej skali tylko po to, aby za sekundę już tulić dwójkę małych ludzi, którzy są sensem mojego życia. Moja złość mija tak szybko, jak szybko się pojawia.

Kocham być mamą za to, że mogę codziennie oglądać jak moje dzieci uczą się nowych rzeczy. Dla mnie to niezwykle ważne przeżycie. Każdy świadomy uśmiech, przewracanie się z pleców na brzuszek i odwrotnie, pierwsze siadanie, wstawanie, krok – to najpiękniejsze rzeczy, które miałam możliwość zobaczyć i po raz kolejny jest mi dane przeżywać. Nie przegapiłam żadnej nowej umiejętności mojego syna i nie przegapię również osiągnięć córki. Mogę się rozkoszować takim widokiem całe dnie. Uwielbiam przytulać i czuję w powietrzu radość jaką moje dzieci wnieśli do naszego domu wraz ze swoim pojawieniem się.

Kocham ten stan za każde nowe gaworzenie mojej maleńkiej córeczki, które jej wychodzi cudnie, a także nowe słowa mojego przedszkolaka. Ważne jest dla mnie również to, że mogę dzieciom pokazywać przyrodę i wychodzić z nimi na długie spacery po parku. Możemy wąchać wspólnie kwiaty, a także zrywać je na łące do naszego wazonu.

Kocham być mamą za to, że dostrzegam jak czerpać radość z małych rzeczy. Cieszę się z tego, że możemy razem upiec pyszne ciasteczka lub obejrzeć bajkę, którą Kuba lubi albo przeczytać kolejny raz tę samą książeczkę. Każda minuta spędzona z moimi dziećmi daje mi radość i satysfakcję, choć nie ukrywam, że wieczorem zazwyczaj zasypiam na siedząco na kanapie.

I… żadne kupy, biegunki, wymioty choroby ani nieprzespane noce nie są w stanie sprawić, że przestanę kochać być matką. Nie ważne, że są gorsze dni. Zapominam o nich bardzo szybko, bo choć macierzyństwo to ciężki kawałek chleba, to zdecydowanie warty swojej ceny.

Ty też jesteś najlepsza! Wiesz dlaczego? Bo jesteś jedyną i niepowtarzalną, najcudowniejszą i wszechwiedzącą matką dla swojego dziecka.

Podobało się? Polub fanpage Darii i zobacz więcej tekstów.