Dopóki maluszek nie skończy roku, podstawą jego żywienia powinno być mleko. Stopniowe wprowadzanie nowych pokarmów można rozpocząć jednak już w 5 miesiącu życia. O tym, na czym polega rozszerzanie diety małego dziecka i jak zrobić to w optymalny sposób, mówi Karolina Pityńska-Maga, ekspertka marki Mama i ja – wody źródlanej dedykowanej małym dzieciom i kobietom karmiącym.

Rozszerzanie diety małego dziecka jest naturalnym procesem, polegającym na stopniowym urozmaicaniu codziennego jadłospisu. Dzięki temu otrzymuje ono wartościowe składniki odżywcze i przyswaja nowe wzorce żywienia. Spożywanie zróżnicowanych pokarmów sprzyja też doskonaleniu zdolności sensomotorycznych.

Jaki jest dobry czas na rozszerzanie diety?

Gotowość maluszka do rozszerzania diety następuje zazwyczaj między 17 a 26 tygodniem życia. Jednak, jeśli jest to możliwe, przez pierwsze pół roku życia warto karmić niemowlę wyłącznie piersią.

To, że dziecko jest gotowe do spożywania pokarmów uzupełniających przed ukończeniem 6 miesiąca życia, nie oznacza wcale, że jego dieta koniecznie musi być rozszerzana, wyjaśnia ekspertka. I dodaje: Jeśli mama w okresie ciąży miała prawidłowy poziom żelaza, a niemowlę urodziło się o czasie, z właściwą masą urodzeniową i było karmione wyłącznie piersią, to w jego organizmie powinny znajdować się zapasy żelaza pokrywające zapotrzebowanie przez 6 pierwszych miesięcy życia.

Rozszerzanie diety maluszka karmionego piersią

U dziecka karmionego piersią ważny jest indywidualny rytm, zgodny z jego potrzebami. Dlatego rozszerzanie diety zazwyczaj odbywa się poprzez okazjonalne wprowadzanie pokarmów uzupełniających, co wzbudza zaciekawienie maluszka.

Rozszerzanie diety nie jest równoznaczne z rezygnacją z mleka mamy. Karmienie piersią warto kontynuować tak długo, jak długo potrzebuje tego dziecko.

Szczególnie ważne jest karmienie piersią wieczorem i w nocy, ponieważ wtedy mleko mamy ma największą zawartość żelaza. Pamiętajmy też, że mleko mamy w dużej części składa się z wody, dlatego bardzo ważne jest nawadnianie organizmu. Karmiąca mama powinna regularnie sięgać po niegazowaną wodę źródlaną z pewnego źródła, jak na przykład woda Mama i ja, podkreśla Karolina Pityńska-Maga.

Mleko modyfikowane, a rozszerzanie diety

Przy rozszerzaniu diety u niemowlęcia karmionego mlekiem modyfikowanym warto co miesiąc jeden posiłek mleczny stopniowo zastępować pokarmami uzupełniającymi. W ten sposób, pod koniec pierwszego roku życia, niemowlę będzie spożywać w ciągu dnia 4 lub 5 posiłków oraz 1 lub 2 zdrowe przekąski.

Proces rozszerzania diety powinien przebiegać w sposób komfortowy dla mamy i maluszka. Dlatego optymalnym rozwiązaniem jest karmienie mlekiem niemowlęcia wtedy, gdy tego potrzebuje, a podawanie posiłków stałych wtedy, gdy spożywa je cała rodzina.

Karolina Pityńska-Maga

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku położnictwo na Uniwersytecie Rzeszowskim i certyfikowany doradca laktacyjny. Posiada doświadczenie w pracy na sali porodowej oraz jako położna środowiskowa pomaga świeżo upieczonym rodzicom w opiece nad noworodkiem. W 2017 roku uzyskała tytuł specjalistki w dziedzinie pielęgniarstwa położniczego. Nieustannie poszerza i aktualizuje wiedzę w tematyce położnictwa i innych dziedzin medycznych, które są związane z kobietą i opieką nad noworodkiem. Posiada podyplomowe studia z dietetyki i planowania żywienia. Ukończyła również szkolenia z prowadzenia aktywnego porodu i pozycji wertykalnych, a także zaburzeń uroginekologicznych i rozejścia mięśnia prostego brzucha.

www.upoloznych.pl

Zdjęcie dodane przez Karolina Grabowska

Woda źródlana Mama i ja

Mama i ja – to w pełni bezpieczna, niegazowana woda źródlana, wyróżniająca się niskim stopniem mineralizacji i niewielką zawartością sodu. Stanowi optymalne uzupełnienie codziennej diety kobiet w ciąży oraz mam karmiących piersią. Znakomicie nadaje się również do przygotowywania posiłków dla niemowląt i dzieci w każdym wieku.

Strona www: https://wodadladziecka.pl/

Karmienie piersią to najlepsze, co mama może dać dziecku. Choć matczyny pokarm to tzw. złoty standard w żywieniu niemowląt, zdarza się, że ta wyjątkowa podróż pełna jest zakrętów. Z badań wynika, że tylko 12% mam nie spotkało się z żadnymi wyzwaniami[1] związanymi z karmieniem piersią. Warto jednak pamiętać, że to zupełnie naturalne, że wiele kobiet mierzy się w tej kwestii z różnymi trudnościami. W artykule przedstawiamy dwa najczęściej występujące problemy w karmieniu piersią oraz sposoby na poradzenie sobie z nimi.

Dlaczego mamy chcą karmić piersią?

Specjaliści ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby niemowlę było karmione wyłącznie piersią przez 6 pierwszych miesięcy jego życia, a następnie karmione mlekiem mamy nawet do ukończenia 2. roku życia lub dłużej, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających. Właśnie dlatego aż 96% kobiet deklaruje, że karmi lub wcześniej karmiło piersią (przynajmniej przez pewien okres lub w trybie mieszanym), a 83% kobiet w ciąży planuje karmić piersią po urodzeniu dziecka[2].

Eksperci potwierdzają, że mleko mamy to najlepsze, co może otrzymać niemowlę i z tym stwierdzeniem zgadza się 95% mam[3]. Głównym powodem, dla którego decydują się na karmienie piersią, jest harmonijny i prawidłowy rozwój dziecka – 77% kobiet deklaruje, że zaczęło karmić piersią, ponieważ chciało dostarczyć w ten sposób wszystkie składniki odżywcze młodemu organizmowi dziecka, a 66% badanych mam rozpoczęło karmienie piersią, ponieważ zależało im na budowaniu odporności maluszka[4].

I choć karmienie piersią jest wyjątkową przygodą dla mamy i dziecka, pozwala budować niezwykłą więź i dostarcza dziecku wszystko, co najlepsze, to nierzadko wiąże się z różnymi trudnościami.

Trudności w karmieniu piersią — z czym mierzą się mamy i jak sobie z nimi radzić?

Trudności, na jakie napotykają mamy karmiące piersią, to przede wszystkim obolałe lub pogryzione sutki (49%)[6]. Problem ten najczęściej wynika z uszkodzenia brodawki, sporadycznie jest skutkiem nadwrażliwości na hormony[7]. Do zranienia sutka może dojść m.in. w trakcie nieprawidłowego odstawiania dziecka od piersi, ząbkowania lub wtedy, kiedy brodawki mają specyficzny anatomicznie kształt. Jak mama może radzić sobie z obolałymi brodawkami?

• Po karmieniu warto przy pomocy wacika nasączonego swoim mlekiem lub lanoliną delikatnie przetrzeć obolałe brodawki i jak najczęściej je wietrzyć[8].
• Dobrze jest rozpoczynać karmienie dziecka od piersi, w której brodawka jest w lepszej kondycji. Na początku karmienia głodne niemowlę mocniej, a zatem sprawiając potencjalnie więcej bólu, chwyta pierś.
• Dobrym rozwiązaniem mogą być także „,muszle ochronne”, które osłonią pierś przed dodatkowymi otarciami.

Innym, często wskazywanym przez mamy problemem, jest odpowiednie przystawienie dziecka do piersi (39%), a co trzecia mama deklaruje także, że dziecko nie umiało bądź nie chciało ssać piersi[9]. W takiej sytuacji kluczowa jest wygodna i prawidłowa pozycja do karmienia i upewnienie się, czy niemowlę prawidłowo chwyta pierś. Dziecko powinno obejmować ustami dużą część dolnej otoczki, a podtrzymywana od spodu językiem brodawka powinna dotykać jego podniebienia. Usta maluszka powinny być wywinięte, a czubek nosa i broda powinny dotykać piersi.

Co w sytuacji, gdy karmienie piersią jest niemożliwe?

Jeśli mimo podejmowania prób występują trudności w karmieniu piersią, warto, aby mama skonsultowała się z położną lub doradcą laktacyjnym. Pomogą oni zdiagnozować przyczynę i znajdą odpowiednie rozwiązanie, które pomoże utrzymać laktację.

Może jednak być tak, że mimo starań i konsultacji ze specjalistami kontynuowanie karmienia piersią z różnych przyczyn nie jest możliwe. Ważne, aby każda mama pamiętała, że ani sposób karmienia, ani rodzaj porodu nie definiują macierzyństwa, a najważniejsze jest dla niej, aby dziecko rozwijało się prawidłowo. Dlatego, kiedy podawanie matczynego pokarmu jest niemożliwe, warto, aby rodzice zasięgnęli porady lekarza pediatry, który zna dziecko i jego potrzeby. Pomoże on wybrać rozwiązanie, które pozwoli zaspokoić potrzeby żywieniowe rozwijającego się organizmu dziecka – np. odpowiednie mleko następne.

Trudności w karmieniu piersią mogą się pojawić, aby wspierać mamy w chwili, kiedy karmienie piersią nie jest możliwe lub wystarczające, zespół ekspertów Nutricia – zainspirowany odkryciami naukowymi – opracował naszą najbardziej zaawansowaną formułę [10] Bebilon PROfutura DUOBIOTIK 2 dla wsparcia rozwoju i układu odpornościowego dziecka[11]. To mleko następne dla niemowląt po 6. miesiącu życia ma w swoim składzie m.in. unikalną kompozycję GOS/FOS, która odwzorowuje kompozycję oligosacharydów mleka matki, oligosacharydy: HMO 3’GL, który pochodzi z naszego unikanego procesu, a także HMO 2’FL o budowanie identycznej jak w mleku matki. Ponadto produkt pomaga odpowiadać na potrzeby żywieniowe niemowlęcia, które nie jest karmione wyłącznie mlekiem mamy, ponieważ zawiera zaawansowaną kompozycję składników odżywczych, w tym[12]:

• immuno-kompozycję: witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego,
• ryboflawinę (witaminę B2) dla prawidłowego metabolizmu energetycznego,
• żelazo i jod dla rozwoju poznawczego,
• cynk dla prawidłowego wzrostu,
• wyjątkowy profil kwasów tłuszczowych, w tym:

• omega 3 (DHA i ALA) dla rozwoju mózgu,
• omega 6 (AA), naturalnie występujący w mleku matki,
• OPO – strukturę tłuszczu zawierającą β-palmitynian, naturalnie występujący w mleku matki.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

Zdjęcie dodane przez Daniel Reche

[1] Badanie przeprowadzone dla programu edukacyjnego „1000 pierwszych dni dla zdrowia” na grupie 3461 mam i kobiet w ciąży w 2020 roku.

[2] Tamże.

[3] Tamże.

[4] Tamże.

[5] Tamże.

[6] Tamże

[7] Żukowska-Rubik M. Bolesność brodawek. W: Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A (red.). Karmienie piersią w teorii i praktyce. Medycyna Praktyczna, Kraków 2017; 209-227.

[8] Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Warszawa 2021. Poradnik dostępny na stronie www.1000dni.pl

[9] Badanie przeprowadzone dla programu edukacyjnego „1000 pierwszych dni dla zdrowia” na grupie 3461 mam i kobiet w ciąży w 2020 roku.

[10] Wśród mlek następnych Nutricia.

[11] Zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz jod i żelazo dla prawidłowego rozwoju poznawczego.

[12] Bebilon Profutura 2 zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy A, C i D, ryboflawinę, DHA, ALA oraz żelazo, jod, i cynk.