Sól. Rodzaje i właściwości
Sól jest przyprawą, bez której trudno sobie wyobrazić gotowanie i doprawianie. Poprawia smak, umożliwia kiszenie czy peklowanie. Na rynku istnieją różne gatunki soli, po które coraz częściej i mądrzej sięgamy. Najczęściej w smaku są one do siebie podobne, jednak różnią się zawartością minerałów, co zależne jest zarówno od sposobu jej pozyskiwania, jak i miejsca, z którego pochodzą złoża. I tak, najczęściej w naszych kuchniach lądują:
Sól kuchenna (warzona)
Sól kuchenna to chemiczne połączenie sodu i chloru. Pozyskiwana jest dzięki odparowaniu wody z solanek oraz chemicznie oczyszczana, co niestety pozbawia ją cennych właściwości odżywczych. Jest również jodowana oraz “uszlachetniana” antyzbrylaczem, dzięki któremu zachowuje swoją sypką postać. Sól kuchenna zawiera 40% sodu w swym składzie.
Kamienna
Różni się od soli kuchennej tym, że uzyskuje się ją ze skał, które kruszy się na drobne kryształy. Taka sól nie wymaga chemicznego oczyszczania, więc zawiera mikroelementy takie jak: potas, chrom, wapń, mangan, miedź czy też magnez.
Morska
Ma bardziej wyrazisty smak od wyżej wymienionych soli, ponieważ powstaje w naturalnym procesie odparowywania wody morskiej. Zawiera mikroelementy takie jak magnez, jod, lit, selen, cynk, potas. Jest również zdrowsza, bo zawiera 35% sodu. W porównaniu do zwykłej soli, mniejsza ilość soli morskiej dodana do potrawy, pozwala uzyskać odpowiedni smak.
Himalajska
To sól o różowym zabarwieniu, które zawdzięczamy obecności w jej składzie żelaza. Pozyskiwana jest pracą ludzkich rąk na głębokości 400-600 m u stóp Himalajów. Ponieważ zawiera aż 80 cennych dla zdrowia minerałów, szturmem zdobywa nasze kuchnie.
Hawajska
Sól hawajska, dzięki różnym domieszkom pyłów wulkanicznych, liści bambusa lub węgla, może przybierać barwę różu, czerwieni lub czerni. Zawiera m.in.: magnez, wapń, potas, fosfor, chrom, sód, mangan, żelazo.
Inków (peruwiańska)
To różowa sól odparowana z gorącego podziemnego źródła znajdującego w Andach na wysokości 4000 m n.p.m. W jej składzie obecne są minerały takie jak: żelazo, wapń, magnez, cynk i miedź.
Angielska (Maldon)
Jej kryształy przypominają małe, delikatne piramidki. Pozyskuje się ją w tradycyjnym procesie odparowania wody morskiej, więc zatrzymuje w sobie cenne składniki mineralne takie jak magnez i wapń.
Francuska
Uznana za najdelikatniejszą i najlepszą w smaku sól. To szara i wilgotna sól, która swój smak i aromat zawdzięcza ręcznemu pozyskiwaniu w północno-zachodnich wybrzeżach Francji. Jest suszona na słońcu i aromatyzowana dymem z palonych beczek dębowych, w których przechowuje się wino. Zachowuje wszystkie zalety soli morskiej.
Indyjska (czarna, Kala Namak)
To sól o sporej zawartości siarki, której zawdzięcza kolor czerni oraz gorzkawy smak i zapach przypominający … jajka. Celem jej uzyskania zwykłą sól praży się z dodatkiem węgla drzewnego. Następnie podgrzewa się ją powyżej 800°C co powoduje jej stopienie i uwolnienie smaku i koloru. Ponieważ nie jest ona oczyszczana, zawiera wiele minerałów, w tym wapń, magnez i żelazo.
Niezależnie od tego, po jaki gatunek soli sięgamy, jej nadmiar zawsze szkodzi. Pamiętajmy, że wg WHO, dzienne spożycie soli dla dorosłej osoby nie powinno przekraczać 5 gramów, czyli ilości, jaka mieści się w małej łyżeczce. Dotyczy to nie tylko ilości soli przez nas stosowanych, ale obecnych w gotowych produktach spożywczych, które spożywamy.