Bezsenność w ciąży – jak zadbać o zdrowy sen?
Bezsenność w ciąży to częsty problem, na który skarżą się przyszłe mamy. Troska o zdrowy sen jest ważna, ponieważ odpowiednia regeneracja organizmu w nocy potrzebna jest mamie i maluchowi. Co zrobić, by bezsenność w ciąży nie stała się normą i jak zadbać o siebie, by sen gwarantował odpoczynek?
Wiele mówi się o tym, jak ważny dla zdrowia człowieka jest dobry sen. Tym bardziej dla kobiet ciężarnych, którym zwraca się uwagę, by nie tylko prowadziły nieco bardziej oszczędny tryb życia, ale i wysypiały się dobrze. Ze snem w ciąży bywa jednak różnie. O ile w pierwszych tygodniach ciąży kobieta wprost zasypia w locie bez względu na porę dnia, tak w drugim trymestrze (https://allegro.pl/strefa/ciazy/2-trymestr) sprawy nieco się komplikują.
Bezsenność w ciąży – dlaczego niełatwo o regenerujący sen?
Statystyki pokazują, że ponad połowa przyszłych mam skarży się na kiepski sen oraz bezsenność w ciąży. Nie zawsze problem polega na tym, że trudno jest zasnąć lub sen jest zbyt krótki, ale również na pogorszeniu jakości snu i częstym wybudzaniu.
Ta niełatwa sytuacja wynika przede wszystkim z wpływu zmian hormonalnych, które zachodzą w tym wyjątkowym dla organizmu czasie. Na początku ciąży rosnący poziom gonadotropiny kosmówkowej powoduje senność, ale jest to sen płytki. W drugim trymestrze dowodzenie przejmuje progesteron, którego jeszcze niski poziom nie jest łaskawy dla dobrego snu. Progesteron największe stężenie osiąga dopiero w trzecim trymestrze i właśnie wtedy ciężarne odczuwają poprawę sytuacji.
Nie da się także ukryć, że rosnąca i uciskająca z czasem pęcherz moczowy macica także ma tu wiele wspólnego z niewyspaniem. Wiele kobiet, które przed ciążą nie wybudzały się z powodu potrzeby skorzystania z toalety, w czasie ciąży wstają w nocy co najmniej raz. To zakłóca odpoczynek, o który po porodzie będzie jeszcze trudniej.
Nie można pominąć także kwestii samego maluszka, który uwielbia się wiercić i kopać, co przyszła mama niekiedy odczuwa wyjątkowo dotkliwie. I koniec końców powiększający się stale rozmiar brzucha stwarza kłopot, bo niełatwo jest znaleźć wygodną pozycję. Gdy do tego dochodzą jeszcze częste przeciążenia i kłopoty z kręgosłupem, czy coraz częściej pojawiający się u ciężarnych zespół niespokojnych nóg, nie można się dziwić, że po takiej nocy przyszła mama nie ma najlepszego humoru. A jakie inne dolegliwości mogą Cię zaskoczyć w trakcie ciąży? Sprawdź kalendarz ciąży i porodu.
Jak bezsenność w ciąży wpływa na mamę i dziecko?
Bez wątpienia kiepski sen i bezsenność w ciąży wywierają wpływ na samopoczucie kobiety. Ponadto przyszła mama może odczuwać fizyczne skutki niewyspania, takie jak:
- Spięte mięśnie i obolałe ciało – kiedy zapadamy w głęboką fazę snu, zwiotczeniu ulegają mięśnie szkieletowe. W ciągu dnia to one są najbardziej obciążone nadprogramową masą ciała w ciąży. Brak głębokiego snu oznacza brak regeneracji, ciągłe spięcie i dolegliwości bólowe.
- Bóle głowy – nie od dziś wiadomo, że niewystarczająca ilość i zła jakość snu wpływają na pojawienie się dokuczliwych bólów głowy. Jednak w tym przypadku nie należy popadać w skrajność i przesypiać całych dni – nadmiar snu rozregulowuje naturalny, biologiczny zegar i także powoduje dolegliwości bólowe.
- Częste chorowanie – to zaskakujący, ale potwierdzony w badaniach skutek niewysypiania się. Osoby, które śpią zbyt krótko mają niższe stężenie limfocytów T, pośrednio odpowiadających za zwalczanie procesów zapalnych w organizmie. Wg badań, osoby śpiące 5-6 godzin na dobę są trzykrotnie bardziej narażone na rozwinięcie się przeziębienia, w porównaniu do osób wysypiających się w ciągu 8 godzin. Kobiety ciężarne nie są tu wyjątkiem.
- Obniżony nastrój – zmęczenie i złe samopoczucie wpływ na dobrostan płodu, który odczuwa stres dotykający kobietę. Osoby, które śpią zbyt mało narażone są bardziej na rozwój stanów depresyjnych.
Niedobór snu w ciąży oznacza brak resetu zarówno dla ciała, jak i mózgu, co jest szkodliwe. Poza tym trudno jest w pełni cieszyć się ciążą, będąc permanentnie zmęczoną.
7 sposobów na regenerujący sen w ciąży
Można pożegnać bezsenność w ciąży i przygotować się na dobry sen, dzięki poniższym sposobom:
- Wygodne łóżko
Nie trzeba od razu wybierać się na wielkie zakupy po nowe łóżko. Warto jednak sprawdzić, czy materac nie jest zbyt miękki, czy się nie zapada pod ciężarem ciała. Dobry materac powinien stabilnie podtrzymywać kręgosłup. Zadbaj o lekką kołdrę, ponieważ zbyt ciężka i gruba może “dusić”, a z powodu możliwych uderzeń gorąca, mogą dokuczyć nocne poty.
- Odpowiednia pozycja
Wiadomo, że im większy brzuch, tym trudniej ułożyć się wygodnie do snu. Najmniej komfortowe i zdrowe jest leżenie na wznak. Takie ułożenie utrudnia oddychanie, a przez to zaburza krążenie krwi, co działa na szkodę dziecka. Zdecydowanie lepsze i bardziej wygodne jest spanie na lewym boku, przy zgiętej prawej nodze tak, by była blisko brzucha. Pomocna jest tutaj poduszka typu “rogal”, która ułatwia wygodne ułożenie się ciężarnej.
- Wywietrzona sypialnia
Otwieranie okien powinno stać się żelaznym punktem tuż przed położeniem się spać. Odpowiednia cyrkulacja powietrza przeciwdziała gromadzeniu się szkodliwych drobnoustrojów. Świeże powietrze wpływa także na sprawniejszą regenerację organizmu i dotlenia mózg. Stymuluje także układ odpornościowy oraz ułatwia zaśnięcie.
- Oszczędne drzemki w ciąży dnia
Jeśli kobieta ciężarna czuje się zmęczona w ciągu dnia, to zdecydowanie nie powinna odmawiać sobie krótkich, regenerujących drzemek. Jednak nie należy ich przeciągać, ponieważ prowadzi to do rozregulowania zegara biologicznego i znacznie trudniej jest zasnąć, gdy przychodzi na to naturalny czas w nocy.
- Odpowiednia dawka ruchu
Jeśli tylko nie ma medycznych przeciwwskazań, ciężarna powinna korzystać z adekwatnych do jej stanu aktywności fizycznych (np. spacer). Inną aktywność, taką jak pływanie czy jazda rowerem, najpierw należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Ruch powoduje m.in. dotlenienie organizmu oraz wydzielanie endorfin odpowiadających za dobry humor i pozytywne zmęczenie. Łatwiej jest po tym zasnąć i przespać spokojnie całą noc.
- Dieta wspierająca sen w ciąży
W przypadku, gdy kobieta skarży się na bezsenność w ciąży, powinna zrezygnować wieczorem z picia kawy, mocnej herbaty, które pobudzają i działają moczopędnie. Niewskazane są tłuste i ciężkostrawne przekąski oraz posiłki powodujące zgagę. Przed snem warto przekąsić jogurt, warzywa, czy owoce takie jak banan, który zawiera tryptofan biorący udział w wytwarzaniu serotoniny – neuroprzekaźnika regulującego cykl dobowy.
- Metody relaksacyjne
Gdy stres nie ułatwia zaśnięcia, warto sięgnąć po metody relaksacyjne. Kluczem do uwolnienia myśli może stać się wyciszająca książka, relaksująca muzyka czy nagranie szumu drzew lub deszczu. Dodatkowo łagodne oświetlenie i odłożony daleko smartfon pozwoli wreszcie odpocząć, dla zdrowia mamy i dziecka.
Jeśli problem jest mocno nasilony i mimo starań sen nie nadchodzi lub jest ciągle przerywany, warto omówić tę kwestię z lekarzem prowadzącym ciążę.