Karmienie 19 marca 2023

Jak wspierać rozwój dziecka po 1. roku życia poprzez dietę? Poznaj wskazówki pediatry

Dziecko po 1. roku życia wciąż intensywnie się rozwija i rośnie. Coraz stabilniej chodzi, potrafi brać aktywny udział w zabawie, doskonali umiejętności manualne, zaczyna również lepiej się komunikować z otoczeniem i jest bardzo ciekawe świata. Kolejny rok jego życia to dalszy etap rozwoju organizmu, dlatego jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest bardzo duże. Rodzice, chcąc jak najlepiej zatroszczyć się o juniora, powinni wiedzieć, jakie składniki są istotne dla organizmu po 1. roku życia i na co warto zwracać uwagę przy komponowaniu jego jadłospisu.

Rozwój dziecka po pierwszym roku życia, intensywny czas dla organizmu

W 2. roku życia dziecko przybierze na masie ciała około 2-3 kg – przekroczy swoją masę urodzeniową aż czterokrotnie! Prawidłowa, bogata w składniki odżywcze dieta w tym czasie ma wpływ na wzrastanie i rozwój fizyczny dziecka. Zbilansowane menu wpływa również na jego stan psychoemocjonalny. Warto pamiętać, że sposób żywienia w okresie 1000 pierwszych dni życia, który trwa również po 1. roku, może determinować ryzyko pojawienia się niektórych chorób cywilizacyjnych, takich jak otyłość, choroby układu sercowo-naczyniowego czy osteoporoza. Właśnie dlatego niezwykle istotne jest, aby w okresie dzieciństwa nie popełnić błędów żywieniowych, które mogą mieć poważne konsekwencje w przyszłości.

Jak w takim razie właściwie żywić juniora?

Karmienie piersią jest optymalnym sposobem żywienia dziecka w pierwszym półroczu jego życia – zgodnie z zaleceniami ekspertów w tym czasie niemowlę powinno być karmione wyłącznie mlekiem matki. W kolejnych 6 miesiącach maluch potrzebuje już rozszerzenia diety przy jednoczesnym kontynuowaniu karmienia piersią. Dobrze zbilansowane menu dziecka po 1. roku życia musi zawierać wszystkie składniki niezbędne do jego intensywnego rozwoju. Najważniejsza w kształtowaniu prawidłowych postaw żywieniowych najmłodszych jest rola rodziców. To rodzic decyduje o tym, co dziecko zje, ale dziecko decyduje czy zje i ile zje.

Kluczowe składniki dla juniora

Pomimo iż zapotrzebowanie dobowe dziecka na energię zmniejsza się w porównaniu z pierwszym rokiem życia, to aby je pokryć, konieczne jest dostarczanie juniorowi 3 posiłków głównych (śniadanie, obiad i kolacja) i 1-2 uzupełniających (czyli drugie śniadanie i podwieczorek) każdego dnia. Podstawowym źródłem energii dla młodego organizmu pozostają węglowodany. Tłuszcze dostarczają 30-40% energii i są materiałem zapasowym. Białka służą do budowy i odbudowy tkanek. Z makroelementów bardzo ważną rolę pełni wapń, który w 99% zgromadzony jest w kościach i zębach. Żeby wapń mógł być wbudowywany w tkanki, konieczna jest obecność witaminy D3. Zapotrzebowanie dobowe na tę witaminę wynosi 600 jednostek. W przeliczeniu na kilogram masy ciała dziecko potrzebuje aż 6 razy więcej witaminy D3 i 4 razy więcej wapnia w stosunku do osób dorosłych. Innym makroelementem koniecznym dla prawidłowego rozwoju dziecka jest żelazo, na które zapotrzebowanie jest również 4 razy większe niż u osób dorosłych. Jego niedobór może być przyczyną anemii, która powodując senność i trudności z koncentracją, wpływa na zaburzenia funkcji poznawczych dziecka. Jod wchodzący w skład hormonów tarczycy oddziałuje na rozwój psychiczny i intelektualny. Wśród witamin należy podkreślić rolę witaminy A niezbędnej w procesie widzenia, wpływającej na skórę, paznokcie oraz układ immunologiczny. Nieoceniona jest także rola witaminy C, wpływającej na przyswajanie żelaza i wapnia. Jej niedobór może powodować pogorszenie apetytu, szybsze męczenie, zmniejszenie wydolności fizycznej oraz większą podatność na zakażenia.

Rozwój dziecka po pierwszym roku. Dieta ma ogromne znaczenie!

Roczne dziecko ma wciąż szczególne potrzeby żywieniowe. Dobrze zbilansowana dieta w okresie 1000 pierwszych dni życia jest szczególnie ważna ze względu na najbardziej intensywny rozwój młodego organizmu. W jadłospisie dziecka po 1. roku życia powinny znaleźć się różne rodzaje warzyw, owoców, różne gatunki mięsa, ryby, jaja, produkty zbożowe, tłuszcze roślinne i zwierzęce. Chociaż jego dieta jest już bardzo urozmaicona, to nadal ogromną rolę pełni mleko i jego przetwory. Zaleca się karmienie piersią nawet do 2. roku życia dziecka lub dłużej przy jednoczesnym rozszerzaniu diety. Lecz gdy dziecko nie ssie już z piersi, wówczas zaleca się spożywanie dwóch szklanek mleka (w tym mleka modyfikowanego) i jednego innego produktu mlecznego, wpływających na prawidłowy rozwój układu kostno-stawowego. Ze względu na odpowiedni skład i proporcje składników mleko modyfikowane pomaga pokryć zapotrzebowanie małego dziecka na istotne składniki odżywcze. Makro- i mikroelementy obecne w mleku modyfikowanym pozwalają uniknąć ich niedoborów w dynamicznie rozwijającym się organizmie dziecka. Jednocześnie zbyt wczesne wprowadzenie do diety mleka krowiego może powodować spożywanie większych ilości białka i nasyconych kwasów tłuszczowych. Badania naukowe[1] sugerują, że nadmierne spożycie białka w pierwszych latach życia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem otyłości w przyszłości. Warto jeszcze raz podkreślić, że odpowiednie żywienie dziecka ma wpływ na jego prawidłowy rozwój, chęć do poznawania świata i zdobywania nowych umiejętności.

lek. med. Izabela Migalska-Łyczko, pediatra, ekspert bebiklub.pl
Zdjęcie dodane przez AMSW Photography -Alisha Smith Watkins: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/zielono-fioletowe-krzeselko-dla-dziecka-973970/
[1] Koletzko B, von Kries R, Closa R i wsp. „Lower protein infant formula is associated with lower weight up to age 2y: a randomized clinical trial” Am J Clin Nutr 2009, 89, 1836-1845.
Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Ciąża i dziecko 19 marca 2023

Dlaczego warto zachęcać malucha do poznawania nowych smaków?

Odpowiednio zbilansowana i urozmaicona dieta dziecka w pierwszych latach jego życia odgrywa kluczową rolę w rozwoju młodego organizmu. Jest również bardzo ważna dla kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych u niemowlęcia. Jeśli dziecko wcześnie zostanie przyzwyczajone do różnorodnych produktów, w późniejszym okresie szybciej zaakceptuje również inne smaki. Rozszerzanie diety malucha to także świetny pretekst do rozwijania u niego umiejętności samodzielnego jedzenia.

Różnorodność dla prawidłowego rozwoju

Aby młody organizm mógł harmonijnie dojrzewać, potrzebuje odpowiedniej ilości białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin czy składników mineralnych, które należy dostarczać wraz z pożywieniem. Każdego dnia niemowlę intensywnie rośnie, a jego mózg, mięśnie, serce i inne narządy potrzebują energii do tego, by nieustannie pracować i prawidłowo funkcjonować. Podawana dziecku żywność powinna zatem zawierać niezbędne składniki odżywcze w takich ilościach, które będą odpowiadały wymaganiom młodego organizmu. Maluszek, który jest na etapie rozszerzania diety, zwykle bardzo chętnie próbuje nowych smaków. Warto wykorzystać ten moment i urozmaicać jego menu, podając mu różnorodne produkty. Zróżnicowana dieta, dzięki temu, że bazuje na wielu produktach, pomaga realizować rosnące zapotrzebowanie dziecka na ważne składniki pokarmowe.

W trosce o przyszłość niemowlęcia

Rozszerzanie diety to ważny moment, w którym kształtują się preferencje smakowe niemowlęcia. W przyszłości dziecko samodzielnie będzie podejmowało decyzje o swoim codziennym jadłospisie. Właśnie dlatego warto zadbać, by już od najmłodszych lat kształtować u niego prawidłowe nawyki, które pozytywnie wpłyną na jego wybory żywieniowe w kolejnych latach życia. Istnieje duża szansa, że jeśli dziecko pozna różnorodne smaki w okresie wczesnego dzieciństwa, chętniej będzie spożywać urozmaicone posiłki w przyszłości.

To ważne!

Doskonałym pomysłem jest, aby pierwsze nowe pokarmy w diecie niemowlęcia miały łagodny smak i kremową konsystencję. Na początku idealnie sprawdzają się delikatne przeciery lub musy – warzywne, a następnie owocowe. Nieco później (kiedy maluch pozna smak pierwszej marchewki czy jabłka) jego menu mogą urozmaicić produkty zbożowe, a także mięso, ryby czy przetwory mleczne takie jak jogurt. Z czasem do jadłospisu można wprowadzać produkty o nowych strukturach, z większymi kawałkami do gryzienia.

Wsparcie dla nabywania nowych umiejętności

Podawanie różnorodnych produktów to również doskonała okazja do rozwijania niezależności dziecka. Już przed pierwszymi urodzinami maluch próbuje samodzielnie chwytać łyżeczkę i dotyka pokarmów rączką, czerpiąc przy tym radość z poznawania rozmaitych smaków, struktur czy zapachów. Zdobywanie tego typu doświadczeń uczy dziecko nowych umiejętności. Im więcej smaków, tekstur i nietuzinkowych połączeń rodzic zaserwuje dziecku, tym bardziej zostanie rozbudzona ciekawość maluszka i chęć na kolejne doświadczenia.

Rozszerzanie diety — bezpieczna różnorodność

Dla wsparcia harmonijnego rozwoju młodego organizmu kluczowe znaczenie ma nie tylko różnorodność w diecie, ale także bezpieczeństwo podawanych dziecku produktów. Istnieje kategoria produktów przeznaczonych specjalnie dla niemowląt i małych dzieci. Taka żywność wyróżnia się umieszczonym na opakowaniu wskazaniem wieku, od jakiego można ją podawać. Rodzice mogą mieć pewność, że to bezpieczny wybór dla maluszka – produkty dla najmłodszych spełniają bowiem wyjątkowo restrykcyjne normy jakości, znacznie bardziej surowe niż w przypadku produktów ogólnodostępnych. Przykładem, który idealnie sprawdzi się na etapie rozszerzania diety, są delikatne owocowe musy, dostępne także w połączeniu z kremowym jogurtem. Te w wygodnych tubkach to idealne rozwiązanie dla rodziców, dzięki któremu mogą oni zaspokoić apetyt maluszka w każdym miejscu – zarówno podczas zabawy w domu, jak i dłuższej wyprawy. Nie ma więc potrzeby rezygnować ze wspólnego spaceru czy wycieczki, jeśli niemowlę zgłodnieje – pod okiem mamy maluch może uczyć się różnorodności w dowolnym czasie i miejscu.

Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Emocje 19 marca 2023

Zaufanie wśród mam – na czym ono polega?

Gdy kobieta zostaje matką, zmienia się jej całe życie i priorytety. Maluch staje się dla niej największym skarbem. Tworzy się między nimi niepowtarzalna więź. Od tej pory samopoczucie matki i dziecka są w znacznym stopniu powiązane ze sobą, obydwoje wpływają na siebie. Zdarzają się sytuacje, że odpowiednia dieta maluszka może być dla mamy wyzwaniem – dużym wsparciem w tej kwestii oprócz rekomendacji lekarza jest dla niej inna mama. Dlaczego opinie innych mam są ważne dla kobiety? Czy można powiedzieć, że dają młodej mamie poczucie bezpieczeństwa i pewność, że dobrze dba o maleństwo?

Niepowtarzalna więź

Niemowlę potrafi wyczuć stres matki, reaguje na ton jej głosu, wyraz twarzy, a nawet zapach. Zadowolenie z życia i poczucie szczęścia wpływa na nastrój jej potomstwa. Działa to jednak w dwie strony – podobnie mama, która próbuje zaspokoić wszystkie potrzeby dziecka, przeżywa każdą jego trudność, gorsze samopoczucie, cięższą noc. Problemy malucha zaprzątają jej myśli, są niezwykle absorbujące. Gdy dziecko jest zdrowe i prawidłowo się rozwija, wtedy jego mama jest również spokojna, bardziej wypoczęta. Może w większym stopniu zwracać uwagę także na własne potrzeby. W tej niepowtarzalnej relacji obydwie strony są bardzo ważne.

Nowe wyzwania dla młodej mamy

Adaptacja do nowej roli – roli mamy – to proces. Wszystko wydaje się nowe. Piękne i trudne zarazem. Kobieta przechodzi przez wiele momentów satysfakcjonujących oraz frustrujących. Zwłaszcza, gdy jest to jej pierwsze dziecko, młoda matka może czuć się zagubiona, osamotniona. Często potrzebuje mentorki, kogoś, kto już przez to przeszedł, z kim mogłaby się utożsamić. Nieocenionym źródłem wsparcia jest druga kobieta, która przechodziła to samo, często była tak samo zagubiona, przeżywała podobne dylematy. Ta zbieżność doświadczeń pozwala na stworzenie więzi oraz powstanie porozumienia pomiędzy mamami. Macierzyństwo to niezwykle ważny czas w życiu kobiet, dlatego spontanicznie dzielą się z innymi swoimi przeżyciami – zarówno tymi pozytywnymi, jak i negatywnymi. Udzielane rady mają charakter dobrowolny, nie są narzucane drugiej osobie. Matki opowiadają o własnych doświadczeniach, dzielą się opiniami. W ten sposób budują relacje między sobą, czują się pomocne. Oprócz dobrej rady, którą przyjmują dobrowolnie i z własnego wyboru, uzyskują wsparcie emocjonalne lub zwykłą pomoc. Często wygadanie się, podzielenie swoimi problemami, sprzecznymi uczuciami, lękami oraz obawami samo w sobie wpływa na poprawę nastroju i zwiększa poczucie pewności siebie w nowej sytuacji. Wsparcie bliskiej osoby zmniejsza też poziom stresu, który osłabia nasz układ immunologiczny. Badania pokazują, że większa ilość przyjaciółek wiąże się z mniejszą ilością problemów zdrowotnych wśród kobiet.

Zaufanie wśród mam — niezwykła społeczność

Na początku życia dziecka z perspektywy matki bardzo istotna jest sfera żywienia. Pokarm, który otrzymuje dziecko, wpływa przecież na jego rozwój. Organizm dziecka jest bardzo wrażliwy, a matki pragną dla swojego dziecka tego, co najlepsze. Chcą wiedzieć wszystko, rozpoczynając od składu, sposobu produkcji, aż po realne reakcje dzieci na produkt. Ważnym źródłem informacji są własne doświadczenia z konkretnymi produktami, jednak młode mamy nie zawsze je posiadają. Często są dopiero na początku swojej drogi, chcą polegać na doświadczeniach innych osób. Większość mam woli nie eksperymentować, dlatego zależy im na sprawdzonych metodach. Pewnym wsparciem jest lekarz pediatra oraz położna, którzy mogą służyć radą. Podręczniki, poradniki również przedstawiają wskazówki i wiedzę, którą czasami trudno jest odnieść do własnej sytuacji. Bywa, że młodym mamom łatwiej jest zaufać prawdziwym doświadczeniom, które poznają z pierwszej ręki, sposobom, które sprawdziły się w podobnych trudnościach. Opinia drugiej osoby jest autentyczna i kierowana chęcią pomocy sobie nawzajem. Zaspokajając jedną z podstawowych potrzeb człowieka, jaką są relacje społeczne, kobiety we własnym gronie dzielą się niezbędną wiedzą, upewniają w swoich decyzjach, uzyskują potwierdzenie tego, że dobrze opiekują się swoim maleństwem.
Więcej o wyborach związanych z macierzyństwem i zaufaniu wśród młodych mam można znaleźć na bebiklub.pl i kanale YouTube Bebiko2TV.

dr Agnieszka Siedler, psycholog
Photo by Aditya Romansa on Unsplash
Źródła:
Bornstein, M. ,Suwalsky, J., Breakstone, D.A. (2012). Emotional relationships between mothers and infants: Knowns, unknowns, and unknown unknowns. Development and Psychopathology, 24(1),Special Issue: A Developmental Psychopathology Perspective on Emotional Availability Research. A Developmental Psychopathology Perspective on Emotional Availability Research: 113-123.
Brown, Sheila Feig (2015). What Do Mothers Want? : Developmental Perspectives, Clinical Challenges. Hillsdale, NJ : Routledge. 2005 Comas-Diaz, Lillian. (2014) Comadres: The healing power of a female bond. W: Women psychotherapists’ reflections on female friendships: Sisters of the heart.
Comas-Diaz, Lillian, (red.); Weiner, Marcella Bakur, (red). New York, NY, US: Routledge/Taylor & Francis Group: 62-75
Habersaat, S. i inni (2014). Early stress exposure and later cortisol regulation: Impact of early intervention on mother–infant relationship in preterm infants. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 6(5): 457-464.
Hallstein, D. Lynn O’Brien, Hayden, Sara (2010). Contemplating Maternity in an Era of Choice : Explorations Into Discourses of Reproduction. Lanham, Md : Lexington Books.
Parkinson, K., Wright, C.,Drewett, R. (2007) The Gateshead Millennium Baby Study: A Prospective Study of Feeding and Growth. International Journal of Social Research Methodology, 10(5): 335-347.
Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
top-facebook top-instagram top-search top-menu go-to-top-arrow search-close