Różyczka w ciąży, przechorowana w pierwszym trymestrze, może spowodować poważne konsekwencje zdrowotne u płodu, jeśli matka nie została przeciwko niej zaszczepiona. W innych przypadkach jej przebieg zazwyczaj jest łagodny i nie powoduje powikłań. Co powinny wiedzieć o tej chorobie przyszłe mamy?

Czym jest różyczka?

Różyczka to zakaźna choroba wirusowa, która najczęściej pojawia się u dzieci i ma zwykle łagodny charakter. Wirusy przenoszą się drogą powietrzną lub kropelkową. Nosiciel wirusa może zakażać mniej więcej przez dwa tygodnie — od 7. dnia przed pojawianiem się wysypki, do co najmniej 7. dnia jej występowania. 

U dzieci wysypka przybiera postać plamisto-grudkową, o czerwonym zabarwieniu. Uwidacznia się najpierw na twarzy i rozszerza na całe ciało w dół, do stóp. Znika po upływie trzech dni, w kolejności odwrotnej od tej, w której się pojawiła. U starszaków i osób dorosłych może pojawić się przed wysypką  gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, gorsze samopoczucie. Jej przebieg jest łagodny, choć rzadko mogą pojawić się też powikłania jak zapalenie opon mózgowych u dzieci lub zapalenie stawów u dorosłych. 

Inaczej sytuacja ma się w przypadku zachorowania na różyczkę przez kobietę w ciąży. Choroba jest szczególnie niebezpieczna w pierwszych 16 tygodniach. Może skutkować rozwojem poważnych wad u dziecka, doprowadzić do poronienia, porodu przedwczesnego, czy śmierci płodu.   

Różyczka w ciąży. Kiedy jest najbardziej groźna?

Najpoważniejsze powikłania pojawiają się, jeśli do zakażenia dojdzie w pierwszych czterech miesiącach ciąży. Statystyki pokazują, że jeśli ciężarna zachorowała na różyczkę w pierwszych 11 tygodniach ciąży, wady wrodzone pojawią się u około 90%. Nie wszystkie można rozpoznać od razu, część diagnozowana jest z opóźnieniem. 

Zazwyczaj u dzieci stwierdza się po narodzinach:

• głuchotę;
• wady oczu (zaćma, jaskra, uszkodzenie siatkówki, małoocze). 

Rzadziej pojawiają się:

• wady układu sercowo-naczyniowego;
• zaburzenia neurologiczne;
• małogłowie;
• upośledzenie umysłowe.  

Jeśli do zakażenia dojdzie po 16. tygodniu ciąży ryzyko pojawienia się wad wrodzonych praktycznie nie istnieje. Natomiast przechorowanie różyczki w III trymestrze uznawane jest za niezagrażające dziecku. 

Różyczka w ciąży — postępowanie 

Najpierw konieczne jest zdiagnozowanie choroby, ponieważ część przypadków może przebiegać bezobjawowo. Przy podejrzeniu różyczki u kobiet w ciąży należy potwierdzić obecność wirusa (m.in. we krwi, moczu, wydzielinie z nosa lub gardła). Należy jednak pamiętać, że choroba matki nie zawsze oznacza, że doszło do zakażenia wewnątrzmacicznego, i nie u w każdym przypadku wystąpią wady u dziecka. 

Statystyki pokazują, że u 90% kobiet zaszczepionych przeciwko wirusowi różyczki przed ciążą, lub tych, które ją przechorowały, stwierdza się pełną odporność, a co za tym idzie, minimalne ryzyko reinfekcji w ciąży. Istnieje jednak zalecenie, by w przypadku ciąż trwających krócej niż 13 tygodni wykonać badania serologiczne. 

U przyszłych mam, które nie były szczepione i zachorowały na różyczkę, wykonuje się badania serologiczne, zwłaszcza gdy ciąża jest młodsza niż 16 tygodni.

Różyczka w ciąży a szczepienie

Jedynym sposobem na uniknięcie ryzyka zachorowania w ciąży i wystąpienia powikłań u dziecka jest wcześniejsze szczepienie przeciwko różyczce. Obecnie  w Polsce szczepienie przeciwko różyczce jest obowiązkowe. Najczęściej pierwszą dawkę MMR (szczepionka skojarzona ze szczepieniem przeciwko odrze i śwince) otrzymuje się w 13.-15. miesiącu życia, a drugą- w 6. roku życia.

Młode kobiety (również nieplanujące ciąży), powinny zdecydować się na szczepienie przeciwko różyczce, jeśli nie zostały zaszczepione w 13. roku życia lub gdy od szczepienia minęło więcej niż 10 lat.

Źródło: mp.pl

Źródło zdjęcia: https://unsplash.com/photos/87ev1NvhDsU

Jak szybko zasnąć? To pytanie, które prześladuje mnie w bezsenne noce. A ponieważ wujek Google wie wszystko, podpytałam go, czy zna jakieś sposoby na szybkie zasypianie. Okazuje się, że zna i to całkiem sporo.

Skąd się biorą problemy z zasypianiem?

Problemy z zasypianiem i chroniczna bezsenność mogą przydarzyć się każdemu. Przyczyn jest wiele, począwszy od permanentnego stresu, po niehigieniczny tryb życia. Nie wszystkie problemy z zasypianiem można łatwo wyeliminować, ale warto się postarać o zmianę nawyków. To, co możemy zrobić niemal od razu to:

– odzwyczaić się od oglądania telewizji w łóżku. Wbrew pozorom nie wpływa to dobrze na sen, chociaż zdarzają się osoby, którym najlepiej zasypia się właśnie przy telewizji. Im trzeba zaproponować kupno telewizora z możliwością zaprogramowania wyłączenia;

– porzucić nawyk bezmyślnego scrollowania mediów społecznościowych na dobranoc. Niebieskie światło skutecznie zabija melaninę w mózgu, a różne aplikacje służące jego redukcji rozwiązują problem tylko częściowo. Lepszą opcją będzie poczytanie książki;

– przestać się objadać na noc. Znawcy tematu twierdzą, że ostatni posiłek powinien być zjedzony na dwie godziny przed snem. Jednak traktowanie tej zasady super sztywno też nie ma sensu. Jeśli godzinę po kolacji jesteśmy głodni i nie zaśniemy, jak czegoś nie zjemy, lepiej zjeść kolację pół godziny przed snem i się położyć. Ale niech to będzie lekki posiłek, a nie pizza albo makaron z serem.

– nauczyć się spać przy uchylonym oknie (o ile to możliwe, czasem hałas może utrudnić zasypianie), a co najmniej dokładnie wietrzyć sypialnię przed snem. Jeśli mamy w domu suche powietrze, w sypialni powinien stanąć nawilżacz.

Czy rodzaj materaca wpływa na zasypianie?

Teoretycznie nie, ale źle dobrany materac na pewno utrudni rozluźnienie mięśni, a to z kolei przełoży się na problemy z zasypianiem i snem jako takim. Na dobrym materacu pośpimy bez przerwy osiem godzin i więcej, na tym kiepskim będziemy się wybudzać.

Obiegowa opinia głosi, że dobry materac, to twardy materac. Jednak tej plotce nie należy do końca wierzyć. Tak naprawdę im większa waga osoby śpiącej, tym wyższy powinien być stopień twardości materaca. Istotne jest, by materac dobrze podtrzymywał kręgosłup w pozycji fizjologicznej, ale też dopasowywał się do krzywizn ciała. Jeśli leżąc na boku, czujemy nacisk na biodro, to materac jest zbyt twardy.

Najwygodniej jest pójść do sklepu z materacami i wypróbować kilka. W niektórych sklepach można się nawet zdrzemnąć 😉

Jak szybko zasnąć? Popularne metody na ułatwienie zasypiania

Usypiające aplikacje na smartfona – ich zadaniem jest wydawanie monotonnych i usypiających dźwięków imitujących biały szum. W grę wchodzi też muzyka relaksacyjna i dźwięki natury, co kto lubi. Na dobrą sprawę nie musi to być aplikacja na smartfona, można sobie takie dźwięki puścić bezpośrednio z jednego z serwisów streamingowych. Ważne, by tak dobrać rodzaj muzyki lub dźwięków, żeby faktycznie nas usypiały.

Medytacja – z pewnością pozwala się wyciszyć i ułatwia zasypianie, sęk tylko w tym, że trzeba się jej nauczyć. No ale nie od razu Kraków zbudowano, jak mawiają starzy górale 😉

Akupresura – podobnie jak medytacja nie działa u wszystkich, są jednak tacy, którzy sobie chwalą tę metodę. Aby pobudzić wydzielanie melatoniny, trzeba masować lub uciskać punkt na nadgarstku, mniej więcej tam, gdzie mierzy się puls. Można też zrobić delikatny masaż tego miejsca.

Techniki oddechowe – zmuszają do skupienia się na oddechu i nie pozwalają myśleć o niczym innym, co także pomaga oczyścić umysł i przyspieszyć zasypianie. Bardzo popularna jest metoda polegająca na wdychaniu powietrza przez cztery sekundy, zatrzymywaniu w płucach na siedem sekund i wydychaniu przez osiem. Wdychamy nosem, wydychamy ustami.

Metoda amerykańskich żołnierzy – dobrze wytrenowana pozwala zasnąć już w dwie minuty, ale – podobnie jak przy medytacji – musi minąć trochę czasu, zanim ją opanujemy. W armii amerykańskiej taki trening trwa sześć tygodni.

Metoda polega na położeniu się na wznak i dokładnym rozluźnieniu całego ciała, począwszy od mięśni twarzy (koniecznie trzeba rozluźnić oczodoły i żuchwę), poprzez ramiona, plecy, biodra aż do nóg. Gdy ciało jest luźne, trzeba oczyścić umysł ze wszelkich myśli i wyobrazić sobie delikatne bujanie w hamaku pogrążonym w ciemnościach. Opcjonalnie może to być płynięcie łódką w pozycji na wznak i patrzenie na błękit nieba.

Sok z wiśni naturalnym panaceum na bezsenność 

Natura także wychodzi naprzeciw potrzebom osób cierpiącym na bezsenność. Okazuje się, że regularne picie soku z wiśni (około jednej szklanki rano i wieczorem) pozwala w znacznym stopniu zredukować problemy z zasypianiem. Wiśnie, obok innych cennych substancji, zawierają melatoninę i to właśnie ona w tym wypadku odgrywa kluczową rolę. 

Pojawianie się wydzieliny z pochwy podczas ciąży to naturalne zjawisko, które towarzyszy przyszłej mamie przez cały okres oczekiwania na dziecko. Nie zawsze jednak wydzielina jest prawidłowa, a wszelkie odstępstwa od normy powinny zwrócić uwagę ciężarnej. Dziwne upławy w ciąży mogą świadczyć o pojawieniu się problemów, na przykład zakażenia drożdżakami. Jak rozpoznać prawidłową wydzielinę z pochwy w czasie ciąży i co świadczy o problemach ze zdrowiem intymnym?

Upławy w ciąży — o czym świadczą ich kolory?

Normalna wydzielina z pochwy powinna być przezroczysta lub biała, bez przykrego zapachu. Może być jej nieco więcej niż przed ciążą, ze względu na wzrost wydzielania progesteronu i estrogenów. Taki śluz pełni bardzo ważną rolę, gdyż chroni rozwijający się w macicy płód przed szkodliwymi drobnoustrojami. Zdarza się jednak, że ta naturalna wydzielina zmienia kolor i zapach, pojawiają się także dodatkowe objawy takie jak świąd skóry czy pieczenie, co świadczy o pewnych nieprawidłowościach.

Białe upławy w ciąży

Białe upławy, które wyglądają jak twarożek, mogą być skutkiem infekcji grzybiczej. Jeśli jest ich więcej, towarzyszy im pieczenie skóry, zaczerwienienie oraz świąd, zapewne doszło do zakażenia drożdżakami.  

Żółte upławy podczas ciąży

Mogą być skutkiem zakażenia bakteryjnego lub grzybiczego. Towarzyszy im zazwyczaj niemiły zapach i niejednorodna konsystencja wydzieliny. Ale uwaga! Żółte wodniste upławy, bez przykrego zapachu, które kojarzą się z moczem, mogą być wyciekającym płynem owodniowym. To może świadczyć o pęknięciu błon płodowych, co wymaga szybkiej konsultacji lekarskiej.

Zielone lub żółtawe upławy w ciąży

Takie upławy mogą być skutkiem zakażenia rzęsistkiem pochwowym. Z reguły mają one pieniącą się konsystencję, towarzyszy im pieczenie, szczypanie i ból podczas oddawania moczu.

Brązowe/różowe upławy w ciąży 

Wynikają z podbarwienia naturalnej wydzieliny z pochwy krwią. Ich przyczyny mogą być różne, począwszy od oznaki zapłodnienia czy zagnieżdżenia się zarodka, po poronienie. Gdy takie upławy nasilają się, stają się obfite, towarzyszą im wypadające skrzepy krwi i skurcze macicy, trzeba niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Podbarwione krwią upławy mogą być również oznaką nadżerki lub polipa szyjki macicy. Jeżeli pojawiają się pod koniec ciąży, mogą mieć związek z rozwieraniem się szyjki macicy. Wszelkie upławy, które mają nieprzyjemny zapach, jest ich więcej, mają dziwną barwę i konsystencję, powinny być omówione z lekarzem ginekologiem. Rozwijająca się infekcja okolic intymnych w trakcie ciąży może mieć poważne konsekwencje dla płodu. Nieleczona może prowadzić do zakażeń dróg moczowych, przeniesienia stanu zapalnego na macicę,  przedwczesnego odejścia wód płodowych, poronienia lub przedwczesnego porodu. Infekcje intymne w trakcie ciąży zawsze powinny być leczone przez lekarza. Zwalczanie ich na własną rękę może doprowadzić do zaognienia sytuacji.

Jak zapobiegać upławom w ciąży?

Należy pamiętać o kilku zasadach, które zmniejszą ryzyko rozwoju infekcji intymnej. Warto zapomnieć o gąbkach i myjkach, a do podmywania się stosować dłoń i mydło o kwaśnym pH (kwaśne pH utrudnia namnażanie się bakterii). Należy korzystać z bielizny wykonanej z oddychających i naturalnych materiałów. Ważne jest również, by w toalecie podcierać się wyłącznie w kierunku od przodu do tyłu, aby nie przenosić na okolice pochwy groźnych drobnoustrojów z okolic odbytu. Przestrzeganie tych zasad powinno pomóc uniknąć przykrych niespodzianek zdrowotnych w trakcie trwania ciąży.

Źródło zdjęcia: https://unsplash.com/photos/c8fnD1rKGCk