S jak samodzielność, czyli zadania i „obowiązki” domowe dzieci
Samodzielność i zaradność to właściwie podstawowe cechy, jakie powinniśmy wpoić swoim dzieciom, by potrafiły sprostać różnorodnym zadaniom i trudom dnia codziennego. Jednak czasem zdarza nam się o tym zapominać, albo ulegamy pośpiechowi i zamiast pozwalać dzieciom na swobodę w działaniu, na popełnianie błędów, dzięki którym się uczą, często wyręczamy je, bo tak jest szybciej.
Szybciej, ale też zdecydowanie spokojniej i czyściej, prawda?! ?
Nie ma się więc co dziwić, że wiele dzieciaków nie potrafi poradzić sobie z prostymi czynnościami i nie pomaga w licznych domowych obowiązkach. To z kolei często bywa powodem naszych frustracji i kłótni, zarówno z dziećmi, jak i współmałżonkiem, bo przecież nasze emocje „musimy” na kimś wyładować… ?
Trzeba więc jasno sobie powiedzieć, że pośpiech jest naszym przeciwnikiem, zaś cierpliwość, sprzymierzeńcem i to na wagę złota. Koniecznie musimy przeorganizować plan dnia, tak by uwzględnić w nim czynny udział dzieciaków, uzbroić się w stoicyzm, przygotować zapas melisy i może przyodziać okulary, które przesłonią nieco niedoskonałości, jakie pozostawiają po sobie młodociani… ?
Na początek dobrze byłoby ustalić wraz z dziećmi, co powinny robić samodzielnie np. ubierać się i sprzątać po sobie, chociażby zabawki oraz jakie dodatkowe zadania chcą i mogą wykonywać np. ścierać kurz czy opróżniać zmywarkę. Pamiętajcie przy tym, by nie wyręczać dzieci i nie krytykować, jeśli coś nie będzie im wychodzić.
Miejcie też na uwadze fakt, że dzieci najchętniej i najłatwiej uczą się poprzez zabawę oraz naśladownictwo, dlatego dawajcie im dobry przykład, zachęcajcie do działania i nie nadużywajcie słowa – obowiązek ?
Jeśli zastanawiacie się, od czego zacząć, przygotowałam małą ściągę, w której znajdziecie podpowiedzi, jakie zadania można podsuwać dzieciom, czego od nich oczekiwać, mając na względzie ich wiek.
Zadania dla dzieci w wieku 2-3 lata
– ubieranie i rozbieranie się,
– mycie rąk i zębów, mycie podczas wieczornej kąpieli całego ciała,
– szczotkowanie włosów,
– nauka korzystania z toalety,
– odkładanie zabawek na miejsce, układanie książek na półkach – oczywiście tam, gdzie dziecko swobodnie dosięgnie, nie mówię tu o wspinaniu się na wysoki regał,
– sprzątanie po sobie po posiłku – wynoszenie swoich naczyń do kuchni, zbieranie jedzenia, które spadło na stół czy podłogę.
Zadania dla dzieci w wieku 4-5 lat
Wszystkie wymienione wcześniej czynności plus:
– ścielenie łóżka,
– parowanie i składanie skarpetek,
– nakrywanie do stołu,,
– przygotowywanie prostych posiłków np. nasypywanie płatków i dodawanie do nich mleka, czy jogurtu, albo smarowanie pieczywa masłem i układanie na nim sera/wędlinę/pokrojone warzywa itp.,
– ścieranie kurzu z mebli,
– zamiatanie śmieci na szufelkę,
– karmienie zwierząt domowych,
– rozpakowywanie zakupów.
Zadania dla dzieci w wieku 5-6 lat
Wszystkie wymienione wcześniej czynności plus:
– nauka wiązania butów,
– wybieranie ubrań odpowiednich do pogody,
– nalewanie napoju do kubka,
– sprzątanie po posiłku (wynoszenie naczyń do kuchni, wyrzucanie resztek do śmieci itp.)
– segregowanie śmieci,
– zamiatanie podłogi,
– wkładanie i wyciąganie naczyń ze zmywarki,
– wyciąganie prania z pralki,
– ściąganie prania z suszarki,
– segregowanie ciuchów na brudne i czyste, wynoszenie ich do prania,
– pomaganie rodzicom w gotowaniu i pieczeniu np. odmierzanie składników, wsypywanie, wlewanie, mieszanie itp. a na koniec oczywiście oblizywanie słodkich łyżek i misek ?
Zadania dla dzieci w wieku 7-9 lat
Wszystkie wymienione wcześniej czynności plus:
– wiązanie butów,
– obieranie warzyw i owoców,
– przygotowanie prostych posiłków na ciepło np. ugotowanie jajka, podgrzanie parówki,
– podlewanie roślin doniczkowych i/lub w ogrodzie,
– układanie czystych ubrań w szafie,
– sortowanie prania według kolorów,
– pomoc w sprzątaniu samochodu np. odkurzanie resztek jedzenia,
Zadania dla dzieci w wieku 10+
Wszystkie wymienione wcześniej czynności plus:
– mycie podłóg,
– pomaganie w sprzątaniu łazienki i kuchni,
– pomoc w przygotowywaniu obiadu dla całej rodziny,
– grabienie liści lub skoszonej trawy,
– pomoc w koszeniu trawy,
– pomoc w myciu samochodu,
– wyrzucanie śmieci,
– robienie drobnych zakupów,
– mycie luster,
– pomoc w opiece przy młodszym rodzeństwie,
– proste prasowanie – nie mam tutaj na myśli tego, aby dzieci prasowały ciuchy dla całej rodziny, ale np. żeby wyprasowały czasem swój t-shirt, po to, by uczyły się obsługi żelazka i były świadome tego, że to nie jest zadanie tylko dla mamy, czy ogółem dla kobiet,
– nastawianie prania – j.w. dzieci, powinny uczyć się obsługi domowego sprzętu. Szczególnie chłopcy, by nie dorastali w przeświadczeniu, że to zadania dla dziewczynek/kobiet.
– pomoc w drobnych naprawach, wymiana przepalonej żarówki, obserwowanie i pomaganie tacie przy zmianie opon w samochodzie, czy czynnościach konserwujących rower/auto itp.
Nie zapominajcie, aby w tej drodze do samodzielności wspierać dzieci, tzn.: pomagać im, podpowiadać, jeśli nie wiedzą, jak coś należy zrobić, cierpliwie czekać, aż się nauczą i nabiorą wprawy, a także chwalić i dziękować za pomoc. ?
Pamiętajcie też o tym, że każde dziecko jest inne. Przedstawione powyżej zadania to tylko propozycja, którą możecie dowolnie modyfikować. Najważniejsze jest to, aby zachęcać dzieci do działania.
- Czego nauczyć dziecko – 7 cech i umiejętności, które ułatwią mu życie
- Kary dla dzieci – karać czy nie karać?
- Dlaczego dziecko musi się bawić
- Matki uwielbiają wyręczać swoje dzieci – to duży błąd, nie popełniaj go!
- Nauka samodzielnego jedzenia nie musi być trudna. Jak nauczyć dziecko jeść sztućcami?
- Posprzątaj mi mamo
W kuchni wisi duża tablica, na której rozpisujemy plan tygodnia. Dzieciaki dostają obowiązki adekwatne do wieku jak sprzątanie po kocie, karmienie go, opróżnianie roomby, podlewanie kwiatów i oczywiście pilnowanie porządku w swoim pokoju. Dyscyplina daje dzieciom poczucie bezpieczeństwa.