Wróciłam ze spotkania z nauczycielką przedszkolną Marcina. Większość jego kolegów to obecne 6-latki, które dzięki nowej “dobrej zmianie” pozostaną w przedszkolach. Niemal wszyscy w grupie mają kłopoty z małą motoryką i dojrzałością emocjonalną (radzeniem sobie w trudnych sytuacjach). Brak mi słów.

Motoryka mała to głównie praca rąk i palców, to sprawne trzymanie kredki czy wycinanie nożyczkami po linii. Wiele osób w grupie Marcina, zwłaszcza chłopców ma z tym problem. Małe rączki szybko się męczą. Nie oczekuję, że będą rysować od linijki, ale z tego co pamiętam ze studiów to 6-lalek powinien umieć narysować postać z dużą liczbą szczegółów i wyciąć kwadrat. Lepsze panowanie nad dłonią zapewni dziecku lepszy start edukacyjny.

Sprawdź samodzielność swojego dziecka

Przedstawiam poniżej jeden z punktów testu Oziereckiego (rosyjskiego neurologa), którego pamiętam jeszcze z czasów kiedy studiowałam pedagogikę szkolną i korekcyjną. Za jego pomocą można badać motorykę małą dzieci przedszkolnych i szkolnych. Zadaniem Twojego dziecka będzie rzucanie piłką do celu. Wystarczy, że w odległości 1,5 m ustawisz na wysokości jego klatki piersiowej tarczę (25cm x 25cm) i dasz mu piłkę. Jest tylko jedna zasada. Jeśli rzuca prawą ręką, lewa noga jest lekko wysunięta do przodu i odwrotnie. Chłopcy rzucają 3 razy, a dziewczynki 4 razy na każdą rękę. By zaliczyć zadanie dziecko powinno trafić w tarczę przynajmniej dwa razy dominującą ręką, i raz niedominująca.  

Motoryka mała nie będzie się rozwijać i kształtować jeśli posadzimy dziecko przed ekranem telewizora, lub wręczymy mu komórkę. Ćwiczenie sprawności manualnej to ciężka i długotrwała praca. Jeśli dobrze się zastanowić to wiele zależy od naszego podejścia do dziecka. Nie powinniśmy bronić mu dostępu do nożyczek, pozwolić mu kroić warzywa ostrym nożem i samodzielnie zrobić sobie kanapkę.

Poczucie samodzielności – potrafię zrobić to samemu – wzmacnia samoocenę (a więc dojrzałość emocjonalną). Wiele rzeczy, które chce zrobić dziecko w naszych oczach wydaje się dla niego za trudne. Jeśli 5-6-latek jest żywo zainteresowany pracą obok Ciebie, pozwól mu na to i miej na niego baczenie. Ostrzeż go przed niebezpieczeństwem i pozwól mu poznać smak porażki (czasem też własnej krwi). Tego typu doświadczenia są ważne dla dziecka, ponieważ dzięki nim poznaje, że świat jest nie tylko kolorowy. Reaguj dopiero gdy zauważysz, że sytuacja staje się dla dziecka niebezpieczna. Istotne staje się pytanie: czy TY dasz mu odrobinę samodzielności?

Kolejnym zadaniem z testu Oziereckiego jest test kropkowania (który w rzeczywistości przypomina test kreskowania, ale taka jest nazwa). Zadanie testowe polega na tym, aby podać dziecku kartkę nadrukowaną kratkami o wielkości 1×1 cm. Na hasło start dzieci mają stawiać kreski w każdej rubryce poczynając od górnej lewej strony. Po minucie dziecko może zakończyć. Tę samą czynność dziecko może wykonać drugą ręką dzięki czemu można sprawdzić nie tylko która ręka jest dominująca (lateralizacja), ale też na ile jest dominująca (jaka jest różnica między liczbą kresek postawionych przez lewą a ile przez prawą rękę).

Przed naszymi dziećmi szkoła i wyzwania, które stoją przed ich małymi rączkami. Nauka pisania i czytania wymaga sprawnej koordynacji wzrokowo-ruchowej, dobrze rozwiniętej motoryki małej i dużej. Jeśli usłyszysz czy dowiesz się, że Twoje dziecko ma kłopoty z motoryką małą to nie jest to wyrok. Motorykę małą można trenować i warto to robić od małego.

Chcesz by dziecko odnosiło sukcesy edukacyjne?

• zainwestuj w nie, dając mu choć odrobinę swego czasu i pobaw się razem z nim, porysuj, powycinaj,
• zrób z nim ciastka (pozwól mu wygnieść ciasto),
• pobudujcie z klocków lego (świetnie wzmacniają napięcie mięśniowe w obrębie dłoni),
• pozwól dziecku dla zabawy wykręcić i wkręcić żarówkę (ta czynność wzmacnia mięśnie nadgarstka),
• daj dziecku linijki i pozwól narysować tabelę wyników do gry,
• albo w czasie kąpieli daj niewielki ręcznik i zachęć do jego wyciskania.

To tylko niektóre sytuacje dnia codziennego, w których dzieci mogą rozwijać swoją sprawność manualną. Jeśli macie ciekawe pomysły jak jeszcze można rozwijać sprawność dłoni (i całej ręki) piszcie. Czekamy.

Jestem blogerką i lubię, gdy poruszany przeze mnie temat cieszy się popularnością. Dziś chcę napisać o „czytaniu dzieciom” i mam ogromną nadzieje, że to zagadnienie też jest dla Was ważne i będzie miało „wzięcie”. Mimo tego, że wg badań ponad połowa Polaków w ciągu roku nie czyta ani jednej książki!

Należę do osób, które czerpią wiele radości z czytania. Chwile z książką są dla mnie cudownym relaksem i pozwalają bez względu na okoliczności odprężyć się i przenieść do zupełnie innej rzeczywistości.

Moim marzeniem jest by i mój syn, mimo iż żyje w czasach „tabletowych dzieci”, zawsze chętnie sięgał po książki, dzięki nim kształtował swoją wyobraźnię i wrażliwość, a czytanie kojarzyło mu się ze szczęśliwymi chwilami. Bardzo bym chciała, żeby czytanie było dla niego po prostu ważne!

I chyba jest na dobrej drodze – od zawsze lubił dostawać książki, oglądać obrazki i słuchać, gdy mu się czyta. Bardzo szybko zaczął też samodzielnie czytać i teraz jako sześciolatek „łyka” kolejne lektury.

Myślę, że mogę się z Wami podzielić moimi obserwacjami i doświadczeniem, które zebrałam w kilka wskazówek – Jak nauczyć dziecko kochać książki?

Przykład idzie z góry

Zaczynamy od tego, że sami czytamy. Jeśli Twoje dziecko widzi, że jego rodzice często czytają, to będzie to dla niego naturalna fajna forma spędzania czasu. Jest duża szansa, że sięgnie po książkę odruchowo.

Dobre początki

Warto zacząć przygodę z książką od książko-zabawek. W sklepach jest ich od groma – wykonane z pianki, tkanin, ceratek – zawierają proste obrazki lub pojedyncze słowa. Czemu służą? Są świetną formą oswajania dziecka z samym kształtem książki i uczą skupiać wzrok na stronach.

Gdy dziecko już siedzi warto z nim przeglądać kolorowe ilustracje, ale i czytać książki z tekstem – maluchy najczęściej uwielbiają krótkie (by nie nadszarpnąć dziecięcej cierpliwości),  wpadające w ucho rymowanki. To moment, gdy książki powinny mieć grube tekturowe kartki, które nie zniszczą się w niezgrabnych małych paluszkach.

Przedszkolaki lubią historie o zwierzętach lub o swoich rówieśnikach. To okres, w którym do wielu książek, na życzenie dziecka, powracamy wielokrotnie czytając je „w kółko”.  

Podczas czytania, pokazywania i objaśniania obrazków niezwykle ważne jest też to, że jesteśmy po prostu blisko siebie.

Na wyciągnięcie ręki

Nie układaj wszystkich książek wysoko na półkach – tam niech stoją te delikatne, a pozostałe niech tworzą podręczną biblioteczkę. Fantastycznie jeśli dziecko będzie miało do nich stały dostęp, także w czasie zabawy. Książeczki śmiało można umieścić na najniższej półce lub nawet na podłodze.

Głośne czytanie

Kolejny krok to czytanie dziecku coraz dłuższych tekstów – szczególnie polecam czytanie wieczorne, przed zaśnięciem. To nasz rytuał, bez którego mój syn nie zaśnie.

Jest to przyjemna chwila, która daje poczucie bezpieczeństwa i miłości, bo codzienne głośne czytanie buduje mocną więź między Tobą a Twoim dzieckiem. Czytaj ciekawie, nie monotonnie: zmieniaj intonację, wczuwaj się w bohaterów i twórz nastrój.

Jeśli masz w domu ucznia, nie popełniaj błędu przestając mu głośno czytać. Gdy dziecko uczy się składać litery, z jednej strony jest to dla niego stres, z drugiej – ćwiczy na prostych nieciekawych tekstach – to moment, kiedy może zrazić się do czytania. Nasza rola w tym by słuchało ciekawych, inspirujących historii, tak by czytanie kojarzyło mu się nadal z radość i prawdziwą przygodą. Więc nawet, jeśli całkiem dobrze radzi sobie z czytaniem, pamiętaj, że  słuchanie książki czytanej przez mamę czy tatę to zupełnie inny wymiar przyjemności. Nie przestawaj nawet, kiedy wydaje Ci się że Twoje dziecko jest już za duże.

Dobry wybór

Podsuwaj dziecku książki, które je zaciekawią – zainteresowania małych ludzi są różne, ale jeśli codziennie czytasz z dzieckiem, to doskonale znasz jego upodobania. Z pomocą mogą też przyjść podpowiedzi w postaci zestawień tytułów dla określonego wieku czytelników. Sięgaj po książki piękne, wartościowe, mądre ale i modne. Oferta książek dla dzieci ma się obecnie lepiej niż kiedykolwiek – naprawdę jest w czym wybierać.

Nie bój się komiksów – wbrew pozorom całkiem w nich sporo tekstu do czytania, a dzieci je uwielbiają. A o to w tym wszystkim chodzi, by czytanie dawało radochę.

Polecam też bardzo audiobooki – słuchając ich książka w tej formie może towarzyszyć dziecku w różnych okolicznościach (podczas podróży, w trakcie zabawy). Dają też możliwość wielokrotnego przesłuchiwania ulubionych fragmentów, a – o czym już pisałam – dzieci to lubią.

A poza tym, chodź razem do biblioteki, odwiedzajcie księgarnie, rozmawiajcie o książkach. Dawaj książki w prezencie – zarówno swojemu dziecku, jak i innym osobom. W ten sposób pokazujesz, że książka to coś wyjątkowego i wspaniałego.

Czasem zdaje mi się, że zamiast normalnego domu, mam patologię w pełnym znaczeniu tego słowa. Dwoje wrzeszczących dzieci, plus głośna z natury ja, oraz drący się pies, kiedy drze się cała reszta.Tak więc, patologia co się zowie.

Dzieci od rana hałasują, a ja uspokajam jak tylko mogę, apeluję o ciszę, o to by przestali biegać, rozrzucać zabawki, wylewać picie a zamiast tego zaczęli jeść, ubierać się, sprzątać (?!?) i grzecznie przebierać nóżkami za Panią Matką. Ale nie ma lekko.

Taka sytuacja: Jest rano, siedzę przy kompie, klepię pierwsze zdania artykułu i słyszę jak Bartek woła “Mamoooo, a Wojtek ma cycki jak ta pani!”. Słucham i nie wierzę, bo jaka pani i jakie cycki, a skąd w ogóle takie słowo u dzieciaka? Ale nic, uspokajam ich, przestają się szarpać, dogadywać sobie, zapada cisza, siedzą, jedzą. Chwilowy spokój, klepię kolejny akapit. Jebudubu, bracia nie próżnują – “Mamo, a Wojtek”, “Mamo, a Bartek”…. w zależności który czego dotknął: rozlane, rozsypane, przewrócone, podarte, poszarpane, zabrudzone…. Nie muszę pytać kto i co, kabelek przybiega informując skrupulatnie, co się właśnie wydarzyło. Kabel zazwyczaj minę ma zadowoloną, bo raz – doniósł na brata, a dwa – zaciera ręce, bo matka nad karą pomyśli. Satysfakcja gwarantowana, radość na miarę Gwiazdki. Sprawiedliwie i po chrześcijańsku, bo donoszą na siebie nawzajem i na zmianę.

“Weź idź i powiedz mamie…”. Kolejna sprawa, z dwóch gardzieli słyszę dokładnie te same hasła, prośby i żądania. Widzę te same gesty, bo jeden tylko co i rusz zezuje w stronę drugiego, bo przecież nic nie jest tak fajne jak małpowanie brata i wkurzanie matki w jednym czasie. Dobrze ze jest między nimi trzy lata różnicy i inaczej ich ubieram, bo dzień po dniu przeżywałabym atak klonów. Papugują się i przedrzeźniają na zmianę. To samo oglądają, to samo w tym samym czasie chcą robić, albo dla odmiany nie chcą też solidarnie. Fizycznie są do siebie bardzo podobni, sklonowani, a reszta… Sama nie wiem czy są bardziej podobni czy różni, jak im zawieje tak fruną. Bracia…

Wieczór, kąpiel w wannie. Tak, szkoda mi czasu, więc chcąc odprawić dzieciarnię jak najszybciej do spania, pozwalam im kąpać się razem. Zaczyna się niewinnie. Najpierw przepychanki – ja chcę tu, a ja tu siedzieć, bywa że ładuje się jeden na drugiego. Potem przychodzi czas na wyrywanie sobie zabawek, następnie wrzaski, wylewanie wody na siebie oraz na podłogę. Normalka, braterska miłość nakazuje im chcieć wspólnej kąpieli i pakować się w ubraniu do wanny, a następnie tłuc się w niej, bo nie chcą się razem kąpać, obrzydzając sobie i mnie ten wspaniały czas. Owszem, mogę im tego zabronić, ale znów będę słyszeć “mamoooo, ale my tak chcemy razem”…

Razem siedzą w ciszy gdy broją, lub hałasują demolując oficjalnie dom podczas zabawy. Razem miewają dobry lub zły humor, fochy, a nawet chęć na serek, którego po podzieleniu nie chce już zjeść ani jeden ani drugi. Kłócą się, kradną sobie zabawki, słodycze, licytują się który bardziej mnie kocha i obrażają gdy mówię, że kocham ich tak samo. Broją, zrzucając winę na drugiego, a jak zmontują coś wspólnie to zawsze winien jest pies. Przykład – dziura w kocu. Moje pytanie – skąd ta dziura? Bartek odpowiada że pies zrobił. Ok, ale skąd pies do cholery miał koc w pysku, skoro chwilę wcześniej powiewał on na plecach starszego jako płaszcz superbohatera??? Nieważne.

Wiecie, czasem mam tego serdecznie dość. Nie mam czasu dla siebie, ciszy i spokoju. Częściej od obserwowania wspólnej zabawy, oddzielam ich od siebie, pilnując by nie wydłubali sobie oczu, nie połamali nóg i  nie puścili z dymem włosów. Serio, częściej niż spokojnie, jest hardkorowo, emocje aż wiszą w powietrzu. Ale będzie ok, mimo wszystko widać troskę o siebie nawzajem w codziennych drobnostkach.

Wiecie, moja mama zawsze powtarzała mnie i mojej siostrze z którą się całe dzieciństwo tłukłam “teraz się nie znosicie, a za parę lat będziecie się ściskać i całować z tęsknoty!” I co? Mama miała rację! Moi synowie jeszcze tego nie wiedzą, ale fajnie jest mieć rodzeństwo, serio 🙂