Jeśli lubisz gry planszowe, ale traktujesz je jako tradycyjny “zabijacz” nudy, warto byś przyjrzała się temu bliżej. A jeśli nie grałaś do tej pory z pociechą, zarówno z braku czasu, jak i przekonania do tego typu rozrywki, ja nakłonię cię do szybkiej zmiany zdania.

Gry planszowe znane są od starożytności! Dawni mieszkańcy Persji czy Egiptu opracowali zasady różnych gier, co zostało utrwalone nie tylko w starych zapisach, ale i samych zachowanych planszach i pionkach. To niezwykłe dziedzictwo świadczy o tym, że nawet w dobie wszechobecności komputerów, tradycyjnym grom planszowym nie grozi wyparcie przez cyfrowy świat.

Dlaczego warto grać w gry planszowe?

Nie chodzi tu jedynie o klasyczny przykład czynności która zajmie dziecko oraz odstresuje rodzica. Mimo problemów codzienności, gdy sięgasz po planszowy świat, coś się zmienia. Kierujesz myśli na inny tor, dajesz się ponieść wyobraźni, lub odwrotnie, wytężasz logiczne myślenie.

Nawet nie zdajesz sobie sprawy, ile dobrego daje w ten sposób spędzony czas tobie, pomyśl teraz jakie korzyści wynosi z każdej takiej potyczki dziecko:

• Uczy się. To niezwykle istotna funkcja gier czyli przysposobienie dziecka do  przestrzegania reguł, co wcale nie jest łatwym zadaniem. Młody człowiek przy okazji uczy się liczenia, rozpoznawania cyferek, liter, rozszerza umiejętność rozróżniania kolorów, kształtów, grupowania danych przedmiotów. Równolegle rozwija percepcję, koncentrację i koordynację wzrokowo-ruchową, co ma niebagatelny wpływ na sprawność manualną dzieci. Pozwalają poprawnie odczytywać fakty i kształtują w dziecku umiejętność główkowania i myślenia na przód, by wygrać lub uniknąć błędu.

• Komunikuje się. Gry są fantastycznym pretekstem do rozmów, zarówno dotyczących zasad, sytuacji jakie mają miejsce w danej rozgrywce. Ale nie tylko, dzieci potrafią w zaskakujący sposób łączyć pewne fakty, a różne czynności prowadzone podczas gry, obrazy czy dźwięki są bodźcem do zadawania pytań i poszerzania wiedzy dziecka. Są także gry obliczone na pomoc dzieciom dotkniętym problemami logopedycznymi, a dziecko chętniej zaangażuje się w naukę poprzez zabawę, niż ćwicząc “na sucho” wymowę.

• Rywalizuje. Mogłoby się wydawać, że rywalizacja wcale nie jest tak bardzo pożądana w życiu dziecka. A jednak to rywalizacja motywuje do zwiększenia starań, daje poczucie satysfakcji, lub odwrotnie, niezadowolenia gdy dziecku nie udaje się wygrać. Czasem można pozwolić dziecku zwyciężyć, by poczuło się ono pewnie. To wzmacnia pewność siebie, rozbudza ambicje. Gra w duchu fair play uczy szacunku do przeciwnika. Wbrew pozorom, także lekcja przegrywania jest bardzo istotna. Mimo iż mało przyjemna, daje dziecku jasny sygnał, że nie wszystko dzieje się według zamierzeń. Porażkę w grze łatwiej jest omówić niż oswoić, dobrze aby dziecko miało szansę i tego spróbować. W przyszłości inaczej będzie podchodziło do ewentualnych potknięć w różnych życiowych sytuacjach, ale ze świadomością że tak czasem bywa i po przeanalizowaniu tego, wyciągnie wnioski. Przecież następnym razem może się udać. Tak jak w grze.

• Współpracuje z innymi. Gry to nie tylko rywalizacja, ale świetne pole do współpracy i zacieśniania więzów rodzinnych, czy ogólnie międzyludzkich, gdy grają np. rówieśnicy na kolonii.

• Odstresowuje się. To fałszywe przekonanie, ze dzieci nie cierpią z powodu stresu. One również się stresują, tylko odmiennymi problemami niż robimy to my, dorośli. Ale stres męczy tak samo, niekiedy jego przykre skutki widoczne są pod postacią ogryzionych paznokci czy apatii u dziecka. Gry rewelacyjnie pozwalają rozładować to napięcie, uczą dystansu do pewnych kwestii, pozwalając dziecku wchodzić w inne role.

Jak widać gry są wprost nieocenione, dla wszechstronnego rozwoju naszych pociech. W sposób przyjemny do wspólnego spędzania czasu można zaangażować całą rodzinę. Pozostaje jeszcze tylko jedna kwestia, jaką grę kupić?

Czym kierować się przy zakupie gry?

Jeśli kupujesz po raz pierwszy grę planszową dla dziecka, możesz się pogubić w ogromnym wyborze. Zanim cokolwiek włożysz do koszyka, znajdź informację na opakowaniu, jakiej grupie wiekowej dana gra jest dedykowana. Oczywiście nie musisz trzymać się sztywno tych ram, możesz wybrać grę dla dziecka nieco starszego, jeśli twoja pociecha ma szczególne predyspozycje czy umiejętności do danych działań w grach.

Nie obawiaj się też kupić prostszej gry na początek, mało prawdopodobne by dziecko się zniechęciło za to poziom gry dopasujesz do jego umiejętności. Jak jedna gra zda egzamin, nic nie stoi na przeszkodzie, byście poszerzyli stopień trudności i zaangażowania w rozgrywkę. Dla dzieci istotna jest kolorystyka, to, czy są ilustracje, to przyciąga wzrok i umila czas spędzony nad planszą. Weź również pod uwagę w jakim gronie będziecie grać aby dobrać grę pod kątem minimalnego wieku graczy, liczby uczestników gry, oraz czasu który przeznaczycie na wspólną zabawę.

Mój syn jest bardzo uparty. Jak sobie coś postanowi, to nie ma zmiłuj – ani prośbą, ani groźbą. Jako mama czuję się wtedy taka bezradna. Znasz to?

Wydaje nam się, że jako rodzice powinniśmy wymagać od dziecka posłuszeństwa. Tego też oczekuje od nas otoczenie – dzieci mają słuchać dorosłych. Jeśli jest inaczej to inni oceniają takich rodziców jako nieporadnych wychowawczo – “że im dziecko wchodzi na głowę”. Rzecz dotyczy zarówno zbuntowanego dwulatka, odstawiającego histerię w sklepie, przedszkolaka, który odmawia jedzenia obiadu, jak i nieustępliwego ucznia, który chce postawić na swoim.

I nie wiem, jak Ty, ale mnie z jednej strony denerwuje ten upór mojego syna, z drugiej drażni, że zmuszając go do bezwarunkowego słuchania, „łamię” jego charakter. No bo przecież zależy mi by był wytrwałym, pewnym siebie i asertywnym dorosłym. Za nic w świecie nie chciałabym, żeby był w przyszłości uległy, niezdecydowany i nie miał swojego zdania.

Jak więc znaleźć złoty środek, by z jednej strony zaakceptować tę jego silną wolę, a z drugiej nie pozwalać na wszystko, co sobie „ubzdura”?

Doszłam do pewnych wniosków – jeśli masz podobne lub zupełnie inne doświadczenia, proszę podziel się też nimi.

1. Są sytuacje, kiedy rodzic nie może odpuścić i musi być konsekwentny.

Kiedy? Wtedy, kiedy zachowanie dziecka łamie jakieś ustalone zasady, nie szanuje wartości, nie przestrzega granic. Wtedy nasz upór jest konieczny i nie możemy dla chwili świętego spokoju zgodzić się, by dzieciak postawił na swoim.

Pierwszy przykład, który przychodzi mi do głowy, to gdy maluch stanowczo chce na nas coś wymusić (kupno tego tu i teraz). A jeśli chodzi o starszaków – to mam idealny przykład z własnego podwórka, gdy Aleks uparł się, że chce czytać książkę przy wspólnej kolacji (wiem, w dzisiejszych czasach niejeden rodzic cieszyłby się, że dziecko w ogóle chce czytać ;)). Nie zgodziliśmy się na to, a on zagroził, że niczego w takim razie nie tknie z talerza. Próbował nas przekonać dobrych kilkanaście minut i w rezultacie poszedł spać głodny. Było mi z tym źle, ale mamy zasadę, że przy wspólnym posiłku nie czyta się, nie korzysta z komputera, nie odbiera się telefonów. Amen.

2. Powyższy punkt wymaga dopowiedzenia – warto wytłumaczyć dziecku, dlaczego mamy takie a nie inne zdanie. Dajmy mu jasno do zrozumienia, że jego zachowanie nie jest dobrym rozwiązaniem. Zróbmy to spokojnie i cierpliwie. W mojej historii z książką przypomnienie Aleksowi obowiązującej zasady i wytłumaczenie, dlaczego nie chcemy się zgodzić – w danej chwili nie przyniosło rezultatu. Ale też nigdy ta konkretna sytuacja się już nie powtórzyła, myślę że wtedy pokazaliśmy jakiego zachowania kategorycznie nie akceptujemy.
3. Są sytuacje, kiedy warto się zastanowić, czy nie odpuścić. Trzymanie się swojego zdania jest to pewien sposób wyrażania siebie, więc dziecko powinno też mieć na coś wpływ i czuć, że ktoś (mama, tata) liczy się z jego racjami. To dobra okazja na rozmowę, obronę własnego zdania, wysłuchania argumentów dziecka.

Aleks po pół roku zajęć w kółku teatralnym poprosił, by go stamtąd wypisać. Przekonał nas w kilku zdaniach – spróbował, kilka miesięcy przygotowywał się do przedstawienia, wystąpił i teraz wie, że to jednak mu się nie podoba, że wolałby chodzić częściej na basen.

4. Są też sytuacje, kiedy przydatny jest kompromis. Wytłumacz dziecku na czym on polega i jeśli jest możliwy próbujcie go wypracować. Bycie rodzicem to nie udział w wojnie, z której musi wyjść zarówno zwycięzca, jak i przegrany. Znalezienie rozwiązania wymaga pójścia obu stron na pewne ustępstwa, wyrzeczenia i poświęcenia – to nie jest wcale łatwe, więc warto tę umiejętność ćwiczyć. I co istotne – dotyczy zarówno dziecko jak i rodzica, więc jest dobrą okazją, by pokazać, że dorosły nie musi zawsze dominować i może w jakiejś kwestii ustąpić.
5. I jest jeszcze jedna wskazówka, która czasem się sprawdza – rozładowanie trudnych emocji śmiechem. Po prostu czasem wystarczy zażartować, próbować dziecko rozśmieszyć albo zacząć je łaskotać. Zaciętość i krnąbrność zazwyczaj znika, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Jeśli jest potrzeba, można po jakimś czasie wrócić do tej problemowej sytuacji i ją przegadać.

Szkarlatyna zaatakowała moje dziecko już drugi raz. Wrednie, podstępnie i złośliwie. Pozbawiła prawa do uczestnictwa w konkursie matematycznym, uwiązała do łóżka i zabroniła kontaktu z kimkolwiek poza rodzicami, którzy przecież się z domu nie wyniosą. Kwarantanna jest chyba jeszcze bardziej bolesna niż sama choroba.

Pierwszy raz… Niemiło go wspominam. Nawet nie ze względu na chorobę co na okoliczności. Był piątek po Bożym Ciele, w przedszkolu grupy łączone, Duśka mimo to chciała iść. Lubiła przedszkole. Ja też je lubiłam do tamtego dnia. Grupami łączonymi opiekowały się panie na co dzień pracujące z maluchami. Nie znały Duśki. Ale czy naprawdę trzeba znać dziecko, żeby się domyślić, że siedzenie w upale w ciepłej bluzie w pełnym słońcu i trzęsienie się z zimna nie jest normalne?! Serio trzeba znać dziecko, żeby pomyśleć, że może jest chore? Zimno ci, to sobie posiedź na słońcu. Nadal Ci zimno? Załóż bluzę. Nic to, że jest 30°C w cieniu. Pewnie niedługo i tak ktoś po ciebie przyjdzie.

Nie wiem ile siedziała w tym słońcu. Godzinę? Z gorączką powyżej 39°C… W domu zwracała wszystko co wypiła, nie wiem czy to nie był udar. Miała 6 lat, może to ją uratowało, trzylatek mógłby nie przeżyć. Nie zrobiłam afery w przedszkolu bo musiałam siedzieć z nią w domu, po tygodniu mi przeszło. Ale żałuję, powinnam. Przepraszam wszystkie mamy, które posyłają tam dzieci.

Z gorączką walczyliśmy półtorej doby, kompletnie bezskutecznie. Lekarz z pogotowia (internista, bo do dzieci pogotowie nie jeździ bo niby po co) rozłożył bezradnie ręce i zostawił skierowanie do szpitala. Bałam się. Bałam się jak diabli. Szpital jak szpital, można z niego przynieść każdą chorobę. Niemniej jednak o godzinie 23.00 zaczęłam Duśkę przebierać, gorączka sięgnęła 40°C i zwyczajnie bałam się co będzie w nocy. Przy przebieraniu zobaczyłam dziwną wysypkę na brzuszku i pleckach. Szybka konsultacja u Wujka Google (tak na marginesie, ostatnio poinformował mnie, że na 40% mam białaczkę i niewydolność nerek…) i już wiedziałam – szkarlatyna. W tamtym momencie to była ulga. Serio. Bo doczytałam się jeszcze, że nie ma potrzeby wybierać się do szpitala, wystarczy Nocna Pomoc Lekarska i recepta na antybiotyk. I tak też było. W sobotę w nocy NPL, w niedzielę jeszcze gorączka, od poniedziałku już tylko płacz, że nie można się bawić z dzieckiem sąsiadów. Generalnie było lajtowo i choroby, już po zdiagnozowaniu i leczeniu nie wspominałam źle. Dodatkowo pocieszała mnie myśl, że to jednorazowa akcja. Ze szkarlatyną miało być jak z ospą – raz na całe życie.

Niestety. Żyjemy w czasach gdy wszystkie wypracowane przez lata zasady nagle wzięły w łeb. Nie wiem skąd choroby się o tym dowiedziały, ale też robią co chcą. Nie minął rok od poprzedniego razu, gdy Duśka znowu zaczęła wysoko gorączkować i nie dawało się tej gorączki zbić. Po dwóch dniach czerwone, szkarłatne (stąd zresztą nazwa) policzki, wysypka na brzuszku i pleckach… Już nawet Wujek Google nie był potrzebny. Tylko jak to, przecież to miało nie wrócić?! Wróciło. I może wrócić jeszcze nie raz. Tym razem antybiotyk nie radzi sobie tak dobrze, gorączka nadal się utrzymuje, do kompletu doszły mdłości, brak apetytu, a zaraz za nimi bóle żołądka. Nieprzespane noce i przespane dnie. Jak na studiach normalnie. Ale wcale mi nie do śmiechu. „Mamo, to dziwne, czuję się jakbym leciała” – powiedziała mi wczoraj. A ja nie wiedziałam, z gorączki, z antybiotyku, z głodu, czy w ogóle dzieje się coś niedobrego, co mi jeszcze do głowy nie przyszło… Nie czytam, boję się. Wujek Google mądry, ale lubi straszyć. Podaję antybiotyk i drżę. Ona usypia a ja patrzę czy oddycha, całkiem jak wtedy gdy była noworodkiem.

Szkarlatyna sama w sobie nie jest groźna, ale jej przebieg jak widać może być różny. Co więcej, przynieść ją do domu możecie także i Wy, pod postacią anginy. Za jedną i drugą chorobę odpowiada ten sam wirus. Pamiętacie, jak tydzień temu skarżyłam się, że jestem chora? Poszłam w końcu do lekarza, który uznał, że gardło czyste, w płucach czysto i że to pewnie refluks daje takie objawy. Teoretycznie zostałam rozgrzeszona, to nie ja. Tylko, że gardło nadal boli. Wirusa nie mam, robiłam test. Ale nie mam też żadnej pewności czy nie miałam. U mnie to mogła być taka sobie postać anginki, a Duśka jest porządnie chora. Szkoda, że wcześniej nie wiedziałam, że można taki test zrobić. Nazywa się StrepA, kosztuje 15 złotych, wynik po pięciu minutach. Teraz będę go robiła za każdym razem, jak mnie coś zadrapie w gardle.