Przetrwanie upałów z noworodkiem i niemowlakiem w sposób dla niego zdrowy bywa sztuką, która wymaga pewnych wyrzeczeń. Rodzice nie mogą wylegiwać się na słońcu godzinami, bo maleńkie dziecko absolutnie należy chronić przed szkodliwym promieniowaniem. Niewskazane są też samolotowe czy pociągowe podróże. Poznaj  zasady bezpiecznych wakacji z noworodkiem i niemowlęciem.

Matki zmęczone porodem oraz karmieniem naturalnym chciałyby skorzystać z pobytu nad morzem lub nad jeziorem. Oto bezcenne rady prof. Andrzeja Radzikowskiego, pediatry, specjalisty chorób dziecięcych, gastroenterologa, wieloletniego kierownika kliniki w dziecięcym Szpitalu Uniwersyteckim przy ul. Działdowskiej w Warszawie. Obecnie pracuje w Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zasady bezpiecznych wakacji z noworodkiem i niemowlęciem

    Słońce absolutnie przeciwwskazane dla małych dzieci
Noworodka i małe niemowlę absolutnie należy chronić przed bezpośrednią ekspozycją na słońce. Z małym dzieckiem należy więc chodzić na długie spacery w zacienieniu. By nie miało niedoborów, należy mu podawać zaleconą przez lekarza dawkę witaminy D3.

    Latem w upalne dni najlepszy czas dla niemowlaka na zewnątrz to poranek i wieczór
Jeśli wybieramy się nad morze lub nad jeziora z noworodkiem i małym niemowlęciem, w okresie upałów i bezchmurnej pogody na pobyt na plaży najlepszy jest czas od godz. 07 do godz.10-10.30.

Zdaję sobie sprawę, że to niełatwy postulat. Potem należy przebywać w otwartej przestrzeni, ale w cieniu: w ogrodzie, na osłoniętym tarasie. Taki ograniczony czas przebywania na słońcu jest korzystny także dla mamy zmęczonej porodem. Nadmierna ekspozycja na słońce upośledza odporność, czego wyrazem są nawroty opryszczki wargowej u matki, a to stanowi zagrożenie dla niemowlęcia – może rozwinąć się zapalenie jamy ustnej i dziąseł. Nie są dobrym rozwiązaniem próby chowania dzieci do namiotu na plaży. Owszem, osłania to dziecko od słońca, ale nie od gorąca. Na plażę warto wrócić po godz. 18 -19. Natomiast w dni pochmurne i deszczowe, ale także wietrzne bardzo korzystne są spacery wzdłuż morza. Naturalnie, niemowlę musi być odpowiednio ubrane – zaleca prof. Radzikowski.

    Czapka dla dziecka zawsze potrzebna
W upał osłaniajmy główkę dziecka czapką z lekkiego materiału nawet w czasie tego porannego lub wieczornego spaceru, a także w dni wietrzne. Jak tłumaczy lekarz, powierzchnia głowy u dziecka jest niewspółmiernie duża w stosunku do reszty ciała w porównaniu do dzieci starszych i osób dorosłych, co sprawia, że zarówno nadmierne nasłonecznienie, jak i niska temperatura otoczenia szybko prowadzi do problemów zdrowotnych.

– Wczesne przyzwyczajenie noworodka i małego niemowlęcia do okrycia głowy przyda się jesienią i zimą, żeby zapewnić mu możliwość przebywania przy uchylonym oknie, a przynajmniej w często wietrzonym pomieszczeniu – mówi prof. Radzikowski.

    Wietrzenie pomieszczeń o każdej porze roku chroni przed chorobami. Małe dzieci także
– Jestem gorącym zwolennikiem wietrzenia pomieszczeń, w których przebywamy. Zarażamy się bowiem w zamkniętych przestrzeniach. Latem więc jest mniej zachorowań wśród dzieci, bo okna są otwarte i przebywamy więcej na otwartej przestrzeni; nasze doświadczenia z pandemią SARS-CoV-2 zdecydowanie to potwierdzają. Wietrzenie nie będzie  łatwe zwłaszcza późną jesienią, gdy w obliczu kryzysu ciepłowniczego jeszcze bardziej będziemy chcieli zatrzymać ciepło w pomieszczeniu, ale bez wietrzenia będzie więcej infekcji – mówi ekspert.

   W czasie upałów trzeba więcej pić
U noworodka i niemowlęcia karmionego piersią w czasie upałów wzrasta zapotrzebowanie na wodę, ale jeśli laktacja jest dostateczna, raczej niepotrzebne jest osobne pojenie dziecka! To matka musi bardzo dużo pić. Pokarm co prawda będzie „rozcieńczony”, ale zapewni dziecku odpowiednie nawodnienie. Natomiast w okresie niedostatecznej laktacji, a także konieczności karmienia mieszankami mlecznymi, podawanie dodatkowo czystej wody, ewentualnie z elektrolitami, może być wskazane.

Karmienie piersią na żądanie do czasu
Zalecenie „karmienia na żądanie” dotyczy pierwszych tygodni karmienia piersią. Specjalista radzi, by potem starać się sytuację ustabilizować. Wprowadzenie zasady „jedna pierś na jedno karmienie” pozwala przy tym na uniknięcie nadmiaru pierwszych porcji mleka słodkiego, bogatego w laktozę, wzmagających fermentację i bolesne nieraz wzdęcia na korzyść bardziej tłustego „łagodzącego” mleka w ostatnich porcjach.

Uwaga na zbytnie wychłodzenie!
Noworodek i małe niemowlę nieprawdopodobnie łatwo adaptuje się do warunków na zewnątrz, do wysokiej i do niskiej temperatury wdychanego powietrza. Nie należy bać się „poparzenia” młodziutkiego układu oddechowego. Natomiast u tak małych dzieci nie jest wskazane ani wszelkie oziębienie, ani przegrzanie.

Mamy zakładają maluszkom skarpetki i to nie jest zły pomysł. Stopy dziecka są stosunkowo duże. Jeśli ich dotykamy, zazwyczaj są chłodniejsze niż reszta ciała. Cienkie skarpetki nie robią więc krzywdy.

Uwaga na przegrzanie!
Pieluchy grzeją, dlatego trzeba często je zmieniać albo nawet na chwilę wyeksponować całe ciało dziecka na działanie ciepłego powietrza (tj. powyżej 30 stopni Celsjusza). Zawsze trzeba pamiętać, że tak małe dziecko łatwo ulega przegrzaniu, czyli hipertermii. Przegrzanie to większy dopływ ciepła z zewnątrz niż dziecko może się obronić za pomocą własnych mechanizmów termoregulacji (a nie są one jeszcze w pełni wytworzone).

Wzrostu temperatury ciała wskutek przegrzania nie należy mylić z gorączką, będącą mechanizmem obronnym w czasie infekcji. Objawy hipertermii u niemowlaka to m.in. podwyższona temperatura ciała, szybsze bicie serca, skóra początkowo bywa blada, chłodna i spocona, a potem, gdy dojdzie do udaru cieplnego (stanu bezpośrednio zagrażającemu życiu) – czerwona i gorąca, mogą wystąpić drżenia i drgawki.

Jeśli w mieszkaniu jest wysoka temperatura, tak jak to zdarza się w blokowiskach, maleńkie dziecko można schłodzić w wanience. Normalna temperatura dziecka wynosi 36-37 stopni. Woda do schłodzenia dziecka powinna mieć temperaturę 33- 35 stopni, czyli o jeden, dwa stopnie niższą niż temperatura ciała. Zwróćmy uwagę, że woda jest ciepła, nie może mieć 20-22 stopni – mówi prof. Radzikowski.

Ta sama zasada obowiązuje przy gorączce u dziecka. Ochładzamy je po podaniu leków przeciwgorączkowych, gdy gorączka zaczyna spadać. W tej sytuacji znów woda może być chłodniejsza o jeden stopień niż temperatura ciała dziecka. Czasem wystarczy położyć chłodny kompres na czoło lub pod kolana, gdzie jest duży przepływ krwi.

Trzeba być bardzo ostrożnym, bo jeśli dziecko gorączkujące lub rozgrzane włożymy do za chłodnej wody, to poza dyskomfortem możemy wywołać u malucha dreszcze – mówi prof. Radzikowski. – Temperatura otoczenia absolutnie nie powinna wpływać na ciepłotę ciała dziecka. Termoregulacja ma mu zapewnić mniej więcej stałą temperaturę – 37 stopni, tętno ma być 110 130/min . Jeśli temperatura ciała wzrasta powyżej 38 stopni, a dziecko nie jest chore, mamy do czynienia z przegrzaniem, hipertermią. Wtedy delikatnie schładzamy ciało dziecka – dodaje.

Szczególne zasady związane z podróżami
Zdecydowanie unikajmy wakacyjnych przelotów samolotem z noworodkiem i małym niemowlęciem. Zdaniem lekarza taką podróż usprawiedliwia tylko konieczność życiowa. Samolot i lotniska, podobnie jak i pociągi czy autobusy i dworce, to zamknięte, zatłoczone pomieszczenia, a takie sprzyjają zakażeniom wirusowym, w tym SARS–CoV-2, i bakteryjnym.

– Mamy już wczesne zwiększenie zapadalności na wariant COVID-19 – omikron BA.5. Po co matkę, a także malucha narażać na zakażenie? Najlepiej podróżować własnym samochodem, we własnym środowisku rodzinnym – radzi lekarz.

    Absolutnie nie można odkładać szczepień!
W pierwszych miesiącach życia dziecko powinno przyjąć wszystkie zalecane szczepionki – to jego polisa na zdrowie.

Dziecko zaszczepione jest bardziej zabezpieczone przed ciężkimi chorobami – podkreśla doświadczony pediatra.

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

„Pstryk!” wydawnictwa Lacerta to gra, którą pokochały moje dzieciaki od pierwszej rozgrywki, choć właściwie rzec by można od pierwszego wejrzenia, bo grafika zrobiła na nich (i na mnie) duże wrażenie. A ponieważ ma proste zasady, klarownie przedstawione w krótkiej instrukcji, nie zawiera zbyt wielu elementów i rozgrywka trwa około dwudziestu minut, mnie również bardzo się spodobała.  

Bohaterami gry są mieszkańcy zaczarowanego lasu, urocze króliki, kaczki, lamparty orły i niedźwiedzie. Na co dzień zwierzęta były przyjaźnie do siebie nastawione i żyły w zgodzie. Kiedy jednak pewnego dnia w kniejach znalazły aparat fotograficzny, zaczęły się o niego kłócić – jakżeby inaczej! Każdy bowiem chciał posiąść taki gadżet na własność.

Po długich naradach gromada ustaliła, że ów przedmiot będzie nagrodą dla tego,  kto zrobi najciekawszą fotkę. I tu pojawia się zadanie dla nas — graczy, ponieważ to my musimy ułożyć zwierzaki na planszy, czyli w kadrze aparatu tak, by PSTRYKnąć najpiękniejsze zdjęcie i zdobyć za to jak najwięcej punktów. Zadanie teoretycznie jest łatwe, ale wymaga od nas logicznego myślenia i taktycznego podejścia, zarówno podczas samego wybierania, jak i układania konkretnych gatunków na naszej tabliczce.

PRZEBIEG GRY Pstryk!

Rozgrywka składa się z sześciu rund, a każda z nich z dwóch etapów. Najpierw wybieramy jedno zwierzę z planszy lasu, które przemieszczamy na inne pole. Stamtąd z kolei zabieramy wszystkie żetony, które mają taki sam kolor tła, jak to zwierzę, którym rozpoczęliśmy swój ruch.

Mówiąc bardziej obrazowo — jeśli przesuwam żeton orła widniejącego na zielonym tle, na pole, na którym ustawione są przykładowo kaczka i królik również z zielonym tłem to znaczy, że mogę pobrać na swoją planszę trzy kartoniki: orła, kaczkę i królika.

Co ważne, każdy zwierzak porusza się w inny sposób:

– królik kica na sąsiednie pole, w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara,

– lampart biegnie na sąsiednie pole w przeciwnym kierunku do ruchu wskazówek zegara,

– orzeł przelatuje planszę na skos,

– kaczka człapie w kierunku zgodnym do ruchu wskazówek zegara, do najbliższego pola, na którym stoi inna kaczka,

– niedźwiedź natomiast w ogóle się nie rusza.

W drugim etapie tury układamy wybrane przez nas żetony na swojej planszy zdjęć. Teoretycznie możemy to robić dowolnie, bowiem obowiązuje tu tylko jedna zasada, którą trzeba przestrzegać- możemy ustawiać zwierzaki, w którym chcemy rzędzie, ale od lewej do prawej, jeden obok drugiego, bez wolnych miejsc. W praktyce jednak warto przyswoić informacje dotyczące zdobywania punktów, co oznacza, że jeśli chcemy walczyć o wygraną, ta swoboda w układaniu zostaje nieco ograniczona i podyktowana pewnymi niepisanymi zasadami.

Rozgrywkę wygrywa oczywiście ta osoba, która zdobędzie najwięcej punktów.

ELEMENTY GRY Pstryk!

Gra nie posiada zbyt wielu elementów, dzięki czemu mieści się w całkiem zgrabnym pudełku. Do dyspozycji mamy:

– 1 planszę lasu,

– 1 żeton słońca – do śledzenia rund gry,

– 1 żeton gracza rozpoczynającego,

– 4 plansze zdjęć,

– 105 żetonów zwierzaków (wersji podstawowej),

– 13 dodatkowych żetonów wykorzystywanych w modułach A i B.

WRAŻENIA

Muszę przyznać, że gra bardzo wciąga – moje dzieciaki nigdy nie poprzestają na jednej czy dwóch rozgrywkach, zawsze wołają –„Jeszcze raz!”, co jest chyba dla niej najlepszą rekomendacją. Sama zresztą też lubię w nią grać, bo ma proste zasady, nie trzeba jej długo nikomu tłumaczyć – nawet mój czterolatek szybko załapał, o co chodzi. Poza tym, mimo iż nie jest skomplikowana, zmusza do myślenia i taktycznego podejścia do swoich ruchów, które trzeba w pewnym stopniu planować. Ponadto zawiera dwa dodatkowe moduły, dzięki którym nieco można ją urozmaicić. No i doskonale sprawdza się w rywalizacji dwuosobowej, a nawet solo, dzięki czemu nie trzeba zwoływać całej rodziny, żeby zasiąść do rozgrywki. 

Na marginesie jeszcze dodam, że portal W Roli Mamy objął grę “Pstryk!” patronatem medialnym 🙂 

…

Zdjęcia: Fizinka
Wpis powstał w ramach współpracy z wydawnictwem Lacerta.

Więcej informacji o grze znajdziesz na stronie GramywPlanszowki.pl | GwP

Odchody połogowe to jeden z elementów kobiecej fizjologii po porodzie. Początkowo ich ilość i zapach mogą sprawiać świeżo upieczonej mamie pewien kłopot, ale z upływem kolejnych dni sytuacja się uspokaja. Jak powinny wyglądać prawidłowe odchody połogowe, jak długo mogą się utrzymywać i kiedy powinny wzbudzać niepokój?

Czym są odchody połogowe?

Pojawienie się odchodów połogowych po porodzie związane jest z oczyszczaniem się macicy z niepotrzebnych już tkanek. Oksytocyna powoduje obkurczanie się macicy i powrót do dawnych rozmiarów, a tym samym wydalanie niepotrzebnych jej elementów, takich jak: skrzepy krwi, śluz, czy fragmenty nabłonka. 

Kolor odchodów połogowych oraz ich ilość i gęstość ulegają zmianom z upływem kolejnych dni. Na początku, w pierwszych trzech dobach, zazwyczaj są one krwiste i mogą kojarzyć się z bardzo obfitą miesiączką. Niekiedy pojawiają się w nich skrzepy krwi. Na początku pachną dość specyficznie, nieco mdło, ale z upływem dni zapach staje się neutralny. Po kilku kolejnych dniach kolor jest już bardziej brązowy, a pod koniec drugiego tygodnia biało-żółtawy. W trzecim tygodniu odchodów jest coraz mniej i stają się bardziej wodniste. Po upływie od czterech do sześciu tygodni powinny zaniknąć. Dokładny czas, w którym to następuje, jest indywidualną kwestią kobiecego organizmu. Natomiast to, co łączy każdą położnicę, to fakt, że wydalanie odchodów połogowych będzie wyglądało w ten sam sposób niezależnie od tego, czy poród nastąpił siłami natury, czy poprzez cesarskie cięcie.

Higiena podczas połogu

Odchody połogowe są znakomitą pożywką dla bakterii, które mogą powodować stany zapalne. Dlatego tak ważne jest zachowanie szczególnej higieny. Aby ułatwić sobie funkcjonowanie na początku, gdy odchodów połogowych jest więcej i pojawiają się częściej, warto stosować podkłady poporodowe. Wygodne przy tym jest stosowanie jednorazowych majtek poporodowych wykonanych z siateczki. Później można zamienić je na chłonne podpaski, które należy zmieniać regularnie, zgodnie z potrzebą. Nie wolno natomiast stosować tamponów w okresie połogu. Ważne jest w tym czasie podmywanie okolic intymnych, zakładanie bawełnianej, przewiewnej bielizny, oraz wietrzenie krocza po porodzie. 

Kiedy odchody połogowe powinny niepokoić?

Ne zawsze powrót do pełnej formy po porodzie przebiega bez komplikacji. Czasem pojawiają się sygnały, które niepokoją kobietę i mogą być skutkiem pewnych nieprawidłowości. Co powinno wyostrzyć czujność i skłonić do wizyty u lekarza?

Zaniepokoić powinna sytuacja, gdy: 

• krwawienie po czasie uspokojenia ponownie staje się bardzo intensywne i jasnoczerwone;
• w odchodach pojawiają się większe kawałki tkanek;
• odchody połogowe zaczynają nieprzyjemnie pachnieć;
• pojawiają się dreszcze i gorączka oraz gorsze samopoczucie;
• odchody połogowe przestały się nagle pojawiać, choć powinny, i przerwa trwa dłużej niż pół doby.

W powyższych przypadkach kobieta powinna zgłosić się na konsultację do lekarza ginekologa. 

Źródło zdjęcia: https://unsplash.com/photos/aUtvHsu8Uzk