Kiedy nastolatka można pociągnąć do odpowiedzialności karnej i co to właściwie znaczy? Nie każdy czyn zabroniony znajduje się w Kodeksie Karnym. Jak w takim razie rozmawiać z nastolatkiem o odpowiedzialności i co należy mu uświadomić?

Dzieci poniżej 13 roku życia są bezkarne?

W zasadzie tak, choć lepiej nie używać przy nich tego określenia. Niemniej prawo stanowi, że osoba małoletnia, która nie ukończyła 13. roku życia, nie odpowiada osobiście za swoje przewinienia. Skoro nie można przypisać dziecku winy, nie ma też mowy o karze lub obowiązku osobistego naprawienia szkody. 

Nie wyklucza to oczywiście odpowiedzialności rodziców, którzy zarówno z definicji, jak i prawnie są zobowiązani do sprawowania opieki i nadzoru nad małoletnim. 

Warto też wiedzieć, że naprawieniu szkody podlegają te czyny, których wykonanie było przestępstwem, czyn był społecznie szkodliwy i niezgodny z prawem. Trochę masło maślane, bo każde przestępstwo jest niezgodne z prawem, ale trzymajmy się prawnych wytycznych. 

Nastolatkom warto uświadomić, że za cyberprzemoc także grozi odpowiedzialność karna. Wiele małolatów uważa (lub tak udaje), że hejt może nie jest w porządku, ale też nie jest przestępstwem. Podobnie kwestia dopalaczy – własny użytek to też przestępstwo. 

Jak odpowiada przed sądem trzynastolatek?

Ukończenie 13. roku życia to ważny krok w dorosłość. Dziecko nabywa wówczas częściową zdolność do czynności prawnych, ale też zostaje nań nałożona odpowiedzialność za wykroczenia i niektóre przestępstwa.  Okres do siedemnastych urodzin można potraktować jako przejściowy. Nastolatek w tym czasie odpowiada prawnie za swoje czyny, natomiast nie zawsze odpowiada karnie. W bardzo wyjątkowych przypadkach osoby, które ukończyły 15. rok życia, odpowiadają jak dorośli. Dotyczy to bardzo poważnych przestępstw przeciwko życiu, zdrowiu i mieniu. 

W przypadku nieletnich stawia się przede wszystkim na resocjalizację. Nastolatek może trafić do zakładu poprawczego, ale to nie wyczerpuje możliwości sądu. Często zasądzane są prace społeczne lub terapia. W lżejszych przypadkach małoletni zostanie upomniany, oddany pod nadzór rodziców lub kuratora. 

Siedemnastolatku, uważaj! 

Polskie prawo stanowi, że siedemnastolatek odpowiada przed sądem jak osoba dorosła. Nie trzeba więc być pełnoletnim, by dostać całkiem poważny wyrok za własną głupotę. Tu już zazwyczaj nie obowiązuje taryfa ulgowa, na którą mogą liczyć młodsze nastolatki. Stosuje się ją tylko w bardzo ograniczonych przypadkach, jeśli stopień rozwoju sprawcy i jego warunki osobiste nie pozwalają sądzić go jak dorosłego. 

Jak to wygląda w praktyce?

Jak zwykle – wszystko zależy od okoliczności. Czyn czynowi nierówny, dlatego i orzeczenia sądu nie są w każdym przypadku takie same. Wiek dziecka nie jest jedyną przesłanką, pod uwagę bierze się także powtarzalność – za pierwszym razem wykroczenie, zwłaszcza w drobniejszej sprawie, może być potraktowane ulgowo. Jeśli jednak sytuacja będzie się powtarzać, lepiej nie żyć w przekonaniu, że dopóki dziecko jest dzieckiem, nie można mu nic zrobić. No i warto też pamiętać, że czas biegnie szybko i nastolatek niezauważalnie staje się dorosły, dla sądu nawet szybciej niż dla urzędu. 

„Przejdź swoją drogę z Orlika na Stadion” – tym hasłem Fundacja Orły Sportu i reprezentanci Polski Weronika Zawistowska, Jakub Moder, Kacper Urbański oraz Robert Lewandowski zachęcają do udziału w turnieju „Z Orlika na Stadion”. Ogólnopolski turniej piłkarski dla dziewcząt i chłopców jest częścią rządowego programu „Aktywna Szkoła”. Wydarzenie daje możliwość rozwoju sportowych umiejętności i spełnienia piłkarskich marzeń – zagrania finałowego meczu na największej arenie piłkarskiej w kraju PGE Narodowy. Organizatorem turnieju jest Fundacja Orły Sportu we współpracy z Polskim Związkiem Piłki Nożnej (PZPN).

Turniej „Z Orlika Na Stadion” ma na celu promocję aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży, skupia się na upowszechnieniu sportu, zasad fair play oraz rozwijaniu współpracy z lokalnymi samorządami i szkołami. W rywalizacji mogą brać udział uczniowie klas 6-8 szkół podstawowych (roczniki 2012, 2011 i 2010 oraz młodsze) – drużyny szkolne, jak i tzw. „dzikie drużyny”, czyli drużyny amatorskie, niezwiązane z żadnym klubem.

Fundacja Orły Sporty organizuje wydarzenie we współpracy z lokalnymi samorządami, które dysponują infrastrukturą ponad 2600 Orlików w całej Polsce. Orliki to obiekty, które promują aktywność fizyczną, ale też wzmacniają więzi społeczne i integrują lokalne społeczności dzięki wydarzeniom sportowym organizowanym przez szkoły, samorządy i instytucje gminne. Dlatego też są idealnym miejscem do organizacji każdego z etapów turnieju „Z Orlika na Stadion” i właśnie tam w najbliższym czasie będą rywalizować drużyny biorące udział w wydarzeniu. Przewidziane są etapy lokalne, regionalne, wojewódzkie, a w ich przygotowaniu wspiera Fundację Szkolny Związek Sportowy (SZS).

Wielki finał na PGE Narodowym

Najlepszych 96 drużyn weźmie udział w turnieju finałowym w Warszawie w dniach 17-18 listopada oraz w finale na PGE Narodowym 19 listopada 2024 roku. Każda drużyna, biorąca udział w turnieju, otrzyma upominki i dyplomy, a zwycięzcy finałów wojewódzkich puchary i medale. Dla uczestników finału oraz trenerów czekają nagrody. Dodatkowo, uczestnicy turnieju będą mieć szansę na zdobycie jednego z 3500 bezpłatnych biletów na mecz reprezentacji Polski ze Szkocją 18 listopada 2024 r. Najlepsi zawodnicy i zawodniczki turnieju, wyselekcjonowani przez skautów PZPN, otrzymają zaproszenie na tygodniowe bezpłatne zgrupowanie z trenerami młodzieżowych reprezentacji Polski oraz możliwość udziału w treningu z selekcjonerem reprezentacji Polski.

Gwiazdy polskiej piłki zachęcają do udziału

Ambasadorami wydarzenia są reprezentanci Polski: Weronika Zawistowska, Jakub Moder, Kacper Urbański oraz Robert Lewandowski, którzy wystąpili w specjalnym spocie promującym turniej. Hasłem „Przejdź swoją drogę z Orlika na Stadion” zachęcają młodych sportowców do udziału w sportowej rywalizacji. To dla nich szansa na spełnienie piłkarskich marzeń.

Wsparcie dla rozwoju kultury fizycznej

Polski Związek Piłki Nożnej jako współorganizator turnieju, podkreśla znaczenie tego typu inicjatyw dla polskiego futbolu.

„Od wielu lat konsekwentnie angażujemy się w promocję aktywności fizycznej wśród Polaków. Szczególnym odbiorcą naszych działań są dzieci. Z tego też względu z roku na rok rośnie liczba inicjatyw, które kierujemy do szkół czy szkółek piłkarskich. Już teraz widzimy rezultaty tych działań. Wystarczy wspomnieć, że aż 13 zawodników z kadry na EURO 2024 pierwsze piłkarskie szlify zdobywało w dziecięcym turnieju organizowanym przez PZPN już od 24 lat. Cieszymy się, że dołączamy do kolejnej inicjatywy – mówi Cezary Kulesza, prezes PZPN. – Wierzymy, że uczestniczki i uczestnicy realizowanych przez nas projektów w przyszłości będą stanowili o sile reprezentacji Polski. To doskonała inwestycja w przyszłość polskiej piłki” – dodaje.

Sponsorem Generalnym turnieju „Z Orlika na Stadion” jest PZU – jak podkreśla Paweł Wróbel, dyrektor Grupy PZU ds. marketingu, komunikacji i zaangażowań społecznych:

„Z Orlika na Stadion to kolejny duży projekt promujący zdrowy styl życia, który wspieramy w ostatnim czasie. Ogromną wartością turnieju jest to, że swoim zasięgiem obejmuje całą Polskę, również mniejsze, lokalne ośrodki. Aktywizuje dzieci i młodzież – grupę, która jest dla nas bardzo ważna, co podkreślamy w strategii zaangażowań społecznych Grupy PZU. Trzymamy kciuki za wszystkich młodych sportowców i mamy nadzieję, że już za kilka czy kilkanaście lat wielu z nich będziemy mogli podziwiać na boiskach najlepszych klubów piłkarskich”.

Partnerem Strategicznym jest z kolei ORLEN, który od lat angażuje się w działania wspierające rozwój młodzieży.

„Turniej >>Z Orlika na Stadion<< świetnie wpisuje się w to, jak myślimy o sporcie dzieci i młodzieży. Z jednej strony inicjatywa ta dociera do tysięcy młodych piłkarzy i piłkarek w całym kraju, integruje je wokół wspólnej aktywności fizycznej oraz promuje zdrowy tryb życia. Z drugiej, pozwala odkrywać nowe talenty, które w przyszłości będą zajmować miejsce dzisiejszych reprezentantów kadr narodowych i dawać radość kibicom” – mówi Lidia Kołucka, dyrektor wykonawcza ds. sponsoringu w ORLEN S.A.

Rejestracja potrwa do 27 września 2024 roku. Szczegóły dotyczące turnieju znajdują się na stronie: www.zorlikanastadion.pl

Źródło informacji: Fundacja Orły Sportu

 Skowronka Hopka inspirowana prawdziwą historią porzuconej niepełnosprawnej dziewczynki jedna z najbardziej wzruszających i pouczających serii książkowych dla dzieci!

Skowronka Hopka. Nie ma rzeczy niemożliwych – tom I

Skowronka Hopka została porzucona przez rodzinę, ale wkrótce po tym adoptował ją puchacz wegetarianin.

Niebawem okazało się, że mieszkańcy lasu potrzebują pomocy Hopki. Tylko czy krótkonogi i bezskrzydły ptaszek podoła wyzwaniu? Czy znajdzie w sobie tyle odwagi? Jaką lekcję wyniosą leśne zwierzęta? Czy niemożliwe stanie się możliwe?

Ta książka to wzruszająca i pouczająca opowieść, która wzmacnia u dzieci poczucie własnej wartości, uczy tolerancji i dbania o własne potrzeby.

Skowronka Hopka. Na ratunek zimie – tom II

Po tym jak ludzie zniszczyli las, skowronka Hopka i jej przyjaciele potrzebują dobrego planu, by uratować ich wspólny dom. Jest połowa grudnia i zwierzęta obawiają się, że nie spadnie śnieg i nie nadejdzie zima. Na dodatek do leśnej społeczności dołączają dwaj nowi mieszkańcy, którzy znacznie różnią się od pozostałych. 

Czy misja ratowania lasu zakończy się sukcesem? Czy przyjaźń zwierząt stanie się mocniejsza? Czego nauczą ich nowe przygody? 

To wzruszająca i pouczająca opowieść napisana, by zachęcać dzieci do ochrony środowiska naturalnego i szanowania innych istot.

Seria „Skowronka Hopka” powstała, aby zachęcić dzieci do nieosądzania innych, do ochrony przyrody i środowiska, a także do nauki wzajemnego szacunku oraz stawania w obronie słabszych i potrzebujących. Dzięki przygodom rezolutnej skowronki coraz więcej dzieci na świecie prosi swoich rodziców o skuteczny recykling, zwracanie uwagi na to, co jedzą, a także na czas spędzany przed ekranem telefonu i komputera. 

Warto wspomnieć, że inspiracją dla opowieści o skowronce Hopce stała się prawdziwa historia Lorelai Moșneguțu, dziewczynki, która urodziła się bez rąk i z bardzo krótkimi nogami. Biologiczna rodzina porzuciła ją w szpitalu, jednak została adoptowana i wychowana przez kochających ludzi w życzliwej atmosferze. 

Alex Donovici – jeden z najpopularniejszych współczesnych autorów książek dla dzieci w Rumunii. Studiował literaturę, filozofię i historię. On i jego żona Cristina są dziennikarzami pracującymi w telewizji. Alex jest obecnie szefem działu wiadomości.

Stela Damaschin-Popa – nagradzana i uznana na całym świecie ilustratorka. Nominowana do prestiżowej Nagrody IBBY oraz  Nagrody Pamięci Astrid Lindgren.

Skowronka Hopka. Nie ma rzeczy niemożliwych / Skowronka Hopka. Na ratunek zimie

Autor: Alex Donovici

Ilustracje: Stela Damaschin-Popa

Tytuł oryginalny: Hoppy the Lark: Impossible is Just Another Word / Hoppy the Lark: The Savior of Winter

Premiera: 25 września 2024 r.

Przekład: Marzenna Rączkowska

Gatunek: dla dzieci

Oprawa: twarda

Liczba stron: 96 / 128

Cena: 49,99 zł

Więcej informacji: 

Katarzyna Tajak, 696 599 439, katarzyna.tajak@czarnaowca.pl