Syndrom dziecka potrząsanego — krzywda, która może stać się dziecku nie tylko w wyniku przemocy
Syndrom dziecka potrząsanego jest określeniem na skutki potrząsania dziećmi, które wynikają z uszkodzeń komórek nerwowych w mózgu. Tego rodzaju uraz może negatywnie wpływać na funkcjonowanie w przyszłości dotkniętego nim dziecka.
Z reguły kojarzy się z nim dzieci osób stosujących przemoc, tymczasem wystąpienie tego syndromu nie zawsze związane jest z patologiczną postawą rodziców. Zespół dziecka potrząsanego dotyczy przede wszystkim niemowląt do 9. miesiąca życia, choć nie jest to żelazna reguła. Ta tendencja wynika z faktu, że urazom u maluchów sprzyja niedostateczna ochrona mózgu. Ryzyko zwiększają miękkie ciemiączka, duża ciężka główka i zbyt słabe mięśnie szyi, które nie są w stanie utrzymać główki w jednym miejscu podczas ruchu.
Syndrom dziecka potrząsanego — przyczyny
Jak wynika z wniosków wyciągniętych z przeprowadzonych badań, syndrom dziecka potrząsanego najczęściej dotyczy rodzin, które funkcjonują w nie najlepszych warunkach socjalnych i ekonomicznych. To jest fakt. Dane statystyczne pokazują też, że najczęściej ofiarami potrząsania padają niemowlęta płci męskiej, a sprawcami przemocy są ojcowie lub opiekunowie, partnerzy matek. Ale syndrom dziecka potrząsanego nie musi być związany z zamierzonym czynieniem dziecku krzywdy. Czasem jest to efekt niebezpiecznych zabaw rodziców, na przykład zbyt gwałtownego bujania malucha, intensywnego kołysania w wózku, podrzucania na rękach, czy huśtania za nóżki lub rączki. Do syndromu może doprowadzić każda bardziej gwałtowna czynność opiekuna, w wyniku której dziecko zostanie potrząśnięte i nagle zatrzymane w ruchu.
Zespół dziecka potrząsanego — objawy
Objawy syndromu nie muszą być widoczne na pierwszy rzut oka, jednak ich skutki mogą pojawić się po latach. W wyniku gwałtownego potrząśnięcia główką dziecka może dojść do:
- obrzęku mózgu,
- krwiaków w mózgu,
- krwotoku do siatkówki oka,
- uszkodzenia nerwów,
- urazów szyi i tym podobnych.
W przypadku gwałtownego szarpnięcia może dojść do poważnych uszkodzeń w obrębie mózgu, i mogą pojawić się objawy takie jak: płaczliwość, ospałość, niechęć do jedzenia i picia, brak prawidłowego kontaktu z dzieckiem, brak gaworzenia, uśmiechu czy skupiania wzroku. Może dojść do uszkodzenia mózgu i późniejszych nieprawidłowości w intelektualnym rozwoju dziecka, a nawet głębokiej niepełnosprawności. Na skutek szarpania dzieckiem może dojść także do śmierci — szacowana umieralność niemowląt z SBS wynosi średnio 20-25% wszystkich przypadków.