Wahadło, to gra planszowa, która nieco wyczekała się na półce i kusiła nas codziennie swoją intrygującą ilustracją i ilością komponentów. Gdy tylko do nas dotarła, zachwyciła nas wykonaniem. Dobrej jakości elementy, wypraska, dodatkowe woreczki. To chyba najmroczniejsza gra, jaką mamy w swojej kolekcji. 

Pierwszego dnia skończyło się na zapoznawaniu z instrukcją, która zajmuje dwadzieścia cztery strony i może wywołać zawrót głowy. Warto tutaj podkreślić, że zarówno autor gry, jak i ilustrator, stanęli na najwyższym poziomie. Od pierwszego momentu gra wydaje się bardzo, ale to bardzo skomplikowana, jednak szczegółowa instrukcja wyprowadzi Was z błędu i wszystko dobrze wyjaśni. Dodatkowym atutem jest skrót zasad. Jeśli mimo przeczytania instrukcji nie jesteśmy pewni zasad, warto przejrzeć dostępne wideo instrukcje i pierwszą rozgrywkę rozegrać bez klepsydr, jak sugeruje sam autor. 

Wahadło to gra przeznaczona dla osób powyżej dwunastego roku życia i można ją rozegrać samotnie lub do maksymalnie pięciu osób. Zarezerwujcie sobie sporo czasu, na początek nawet dwie godzinki. Jednak dodam, że z każdą rozgrywką będzie szybciej. 

Początkowo graliśmy we dwójkę (ja z mężem), gdyż taką przyjęliśmy zasadę. Jeśli mamy trudniejsze gry, staramy się najpierw dobrze poznać ich zasady i mechanikę, a dopiero potem nauczyć grać młodsze pokolenie. 

Jak przygotować się do rozgrywki?

Przede wszystkim gracze muszą być dobrze zapoznani z zasadami gry. W trakcie rozgrywki nie ma czasu na zatrzymanie, wertowanie instrukcji i wyjaśnianie zasad. Można pierwszy raz z nowymi graczami rozegrać bez klepsydr, a jak poczują się już pewnie, ruszyć do krainy Dunyi. 

Gra Wahadło zajmuje sporo miejsca, więc upewnijcie się, że wszyscy gracze mają dobry dostęp do głównej planszy. Po rozłożeniu wszystkich elementów i wytłumaczeniu zasad czas na rozgrywkę.

fot. Gra Wahadło

Każdy z graczy wcieli się w potężnego szlachcica, a na swoich planszetkach bohaterów będą poruszać się po czterech torach: władzy, prestiżu, popularności i legendarnych osiągnięć, w celu zdobycia korony krainy Dunyi. Każda planszetka jest dwustronna (wersja podstawowa i zaawansowana). Planszetki wykonane są z giętkiej tektury i przypominają fakturą papier ścierny. Nam bardzo przypadło to do gustu. 

W skrócie o zasadach gry Wahadło

Czym jest tytułowe wahadło w grze? Otóż Gahael, bóg pór roku i strażnik czasu, obdarował Surcila swoją mocą i uczynił go pierwszym Wiecznym Królem, który zasiadł na tronie fantastycznej krainy Dunyi. Gahael wykuł także ogromny zegar, który będzie działał, dopóki na tronie będzie zasiadał Wieczny Król. Jednak Surcil znika, a wahadło zegara się zatrzymuje. Następuje czas zmian, chaosu, mroku, poszukiwania godnego następcy Wiecznego Króla. Każdy z Was może nim zostać. Waszym przeciwnikiem są inni gracze oraz upływający czas, odmierzany przez przesypujące się ziarnka piasku.

Gra Wahadło to w pewnym sensie typowy work placement, z budowaniem silniczka i genialną mechaniką upływającego czasu. Czyli wysyłanie pracowników, by zdobywali zasoby, które my możemy później wykorzystać do rozwiju. Dotychczasowe gry, w które grałam, były jednak turowe, gdzie każdy gracz miał sporo czasu na przygotowanie się, zastanowienie, obranie strategii. W grze Wahadło możecie tylko o tym pomarzyć. Dowodzimy swoimi robotnikami w czasie rzeczywistym, wszyscy w tej samej chwili, a trzy klepsydry odmierzają nam określony czas, jaki mamy, aby wykonać swój ruch na planszy. Grając w dwie osoby gra czasem się dłuży i trzeba poczekać, aż piasek się przesypie. Przy trzech i czterech graczach jest bardziej dynamicznie. 

Jest jedna główna zasada. Jeśli przy danym rzędzie znajduje się klepsydra, to oznacza, że pola te są zablokowane i nie można na nich wykonywać swoich ruchów. Dopiero kiedy piasek się przesypie, można klepsydrę przenieść do następnego rzędu. Wiem, że brzmi skomplikowanie, ale po pierwszej rozgrywce wiele się wyjaśni. 

Grę rozpoczynamy poprzez aktywowanie klepsydr i to właśnie od tego momentu odliczamy czas. Czarna daje nam czterdzieści pięć sekund, zielona dwie minuty, a fioletowa trzy na wykonanie swoich akcji. Jednocześnie gracze umieszczają swoich robotników na polach w rzędach, przy których nie ma klepsydr. Początkowo do dyspozycji mamy dwóch podwładnych: zwykłego i elitarnego. Dopiero kiedy pola zostaną odblokowane, można wykonać wybrane wcześniej akcje. Niektóre z nich wymagają dodatkowej opłaty: dwie sztuki złota lub cztery punkty militarne. Pomocne są także karty forteli, które można zagrać w dowolnym momencie. 

Rozgrywka w grę Wahadło trwa cztery rundy. Gdy po raz ostatni zostanie przerzucona fioletowa klepsydra, następuje zwołanie rady. Podliczane są uzyskane głosy i każdy gracz sprawdza swoje położenie na torach przywilejów. Ten, kto zdobył wymaganą i najwyższą liczbę punktów na swoich torach, otrzymuje tytuł Wiecznego Króla. 

fot. Gra Wahadło. Karty krain

Gra Wahadło a wrażenia

Ilu graczy na świecie, tyle opinii. Jednych przekona do siebie po pierwszej rozgrywce, a innych odstraszy. Jeśli lubicie grać w gry, w których wszystko ma swoją kolejność, to możecie się rozczarować. Tutaj panuje chaos, nieustanny brak czasu przy większej liczbie graczy, emocje sięgają zenitu i trudno śledzić postęp innych graczy. Nie sposób odegrać idealnej rozgrywki, no nie da się. A to ktoś nie przewróci na czas klepsydry, a to ktoś ustawi się tam, gdzie już powinna być klepsydra. 

To właśnie mechanika wyróżnia tę grę pośród innych eurasków. Zastosowanie klepsydr sprawia, że ta gra wyróżnia się na tle innych. Dla wielu chaos jest nie do opanowania i niektórym może przeszkadzać ten harmider. Nie ma czasu się zastanawiać na tym, co planują przeciwnicy, tylko trzeba podejmować decyzje tu i teraz. 

Plusem jest to, że możemy rozegrać grę bez uciekającego czasu, za pomocą toru klepsydr, ale nie ma już tych emocji. Ta wersja dobrze sprawdza się z młodszymi nieogranymi dzieciakami. 

Emocje, które zapewni Wam rozgrywka, przechodzą od jednej skrajności w drugą. Od złości, po wybuchy śmiechu, gdy uświadomicie sobie, że od paru minut nie przerzucaliście czarnej klepsydry. Czy w tej grze można oszukiwać? Pewnie, jak w każdej, jednak tutaj łatwiej się tłumaczyć, że nie zauważyło się, że piasek już się przesypał. Przecież każdy chce zyskać tytuł Wiecznego Króla. 

Grając z dwunastolatkami, miałam wrażenie, że to ja jestem gdzieś w tyle. Młodzież została wciągnięta przez grę i jej klimat do tego stopnia, że po zakończonej rozgrywce dało się słyszeć, jak przeżywają i wcielają w swoje zabawy historie z fantastycznej krainy Dunyi. Niewiele im potrzeba, aby dobrze się bawić. Trudniej z młodymi kompanami, którzy nie są przyzwyczajeni do takiego typu rozgrywek. Ale oddział rycerzy Dunyi powstał już na osiedlu =D.

Na koniec kilka słów o pudełku i zawartości. Ogromny plus dla wypraski, naprawdę lubię mieć porządek w pudełku. W środku znajdziecie:

• 1 instrukcję
• 1 planszę do gry
• 250 żetonów
• 3 klepsydry (45 sekund, 2 minuty, 3 minuty)
• 5 dwustronnych mat postaci
• 4 karty fortelu dla każdej postaci
• 56 kart prowincji
• 31 kart z nagrodami rady
• 10 kart osiągnięć
• 1 legendarny żeton osiągnięcia (metalowy)
• 1 skróconą instrukcję
• 1 instrukcję automy (do gry solo)
• 1 matę punktową automy (do gry solo)
• 38 kart automy (do gry solo)

Tytuł: Wahadło
utor: Travis P. Jones
Ilustracje: Robert Leask
Wiek: od 12 lat
Liczba graczy: 1-5
Czas gry: ok. 60-90 min.
Wydawca: Albi

fot. Gra Wahadło

Zdjęcia: A. Jelinek

Recenzja powstała w ramach współpracy z Albi

Więcej informacji o grze znajdziesz na stronie GramywPlanszowki.pl | GwP

Co zrobić z kasztanów albo z kasztanami? Zaczęłam się nad tym zastanawiać, kiedy jedna znajoma powiedziała mi, że ludzie handlują kasztanami w internecie. Pomyślałam, że ci, co je kupują, to chyba nie po to, żeby z nich ludziki robić. Tylko w takim razie po co? Zgłębiłam temat i już wiem. 

Kasztany do dekoracji 

Jesienny wianek z kasztanów 

Nie umiem go zrobić i na pewno nie będę próbowała, chociaż kasztanów mam naprawdę dużo. W wersji minimalistycznej wystarczy połączyć kasztany, w wersji „na bogato” dodaje się do nich szyszki, jarzębinę i jakieś suszone zielsko. Pooglądałam sobie wianki w sieci i faktycznie – efektownie to wygląda. Jeśli ktoś ma zapędy artystyczne i pistolet do kleju na gorąco (ponoć niezbędny) na pewno mu się uda. 

Inne dekoracje z kasztanów 

Z kasztanów można tak naprawdę zrobić wiele innych rzeczy, począwszy od klasycznych „ludzików”, które ozdobią pokój dziecięcy, aż do efektownych ozdób na choinkę, jeśli ktoś ma chęć tak długo czekać. Podobał mi się pomysł ze świecznikami, może sobie zrobię, jak znajdę chwilę. 

Kasztany do pielęgnacji ciała 

Leżą w parkach, na skwerach, chodnikach i często marnieją. Najwyraźniej kobiety nie wiedzą, ile dobrego się w nich kryje. Z ciekawszych zastosowań znalazłam:

Płyn do kąpieli z kasztanów 

Właściwie powinnam zacząć od początku. Kasztan i kasztanowiec, chociaż wyglądają podobnie i mają podobne owoce, należą do dwóch różnych gatunków drzew. Kasztan do bukowatych (to te jadalne kasztany) a kasztanowiec do mydleńcowatych – to jego nasiona nazywamy potocznie kasztanami i to je zbieramy. A mydleńcowate, jak sama nazwa wskazuje – potrafią się mydlić, czyli pienić. 

Nie inaczej jest z naszymi sympatycznymi kasztanami. Wystarczy zetrzeć kilka lub zblendować, wrzucić do garnka, zalać wrzątkiem i odstawić na cały dzień. Wieczorem miksturę wlewamy do wanny i dopełniamy ją ciepłą wodą. Taka kąpiel to sposób na obrzęki i pobudzenie krążenia. 

Maseczka do twarzy z kasztanów 

Dziesięć dużych kasztanów blendujemy i mieszamy z wodą na gęstą papkę. Maseczkę nakładamy na twarz na maksymalnie kwadrans, po czym zmywamy i cieszymy się ujędrnioną skórą. 

Szampon z kasztanów 

Na jednorazowe mycie głowy wystarczy około dziesięciu kasztanów, chociaż w przypadku dłuższych włosów można się pokusić o zebranie większej ich liczby. W domu płuczemy je, kroimy nożem (póki są świeże, nie powinno to być trudne), wrzucamy do garnka, zalewamy wodą i gotujemy. Powinny się gotować około kwadransa. Przestudzoną miksturę przecedzamy i traktujemy jak każdy szampon, czyli myjemy nim głowę. Szampon z kasztanów poleca się do włosów zniszczonych i matowych. 

Kasztany do picia 

Celowo nie napisałam: „do jedzenia”, bo nasiona kasztanowca są niejadalne. Niemniej z powodzeniem można je wykorzystać do zrobienia nalewki, którą oczywiście serwujemy tylko dorosłym. 

Nalewka z kasztanów 

Nalewka z kasztanów polecana jest osobom mającym problemy z krążeniem, żylakami i obrzękami. Ponoć świetnie działa też używana zewnętrznie na bolące stawy. Niemniej dla spokoju sumienia warto skonsultować stosowanie jej z lekarzem. 

W internecie można znaleźć całkiem sporo przepisów na nalewki z kasztanów, niektóre są raczej skomplikowane i nadają się chyba dla znawców tematu, tzn. doświadczonych producentów nalewek. 

Ja podrzucę Wam prosty przepis:

Dziesięć dużych kasztanów siekamy, zalewamy litrem wódki i odstawiamy na dwa tygodnie. Jeśli pamiętamy, powinniśmy co dwa dni potrząsnąć słojem lub butelką. Jak nie, to pewnie nic złego się nie stanie. 

Po dwóch tygodniach nalewkę trzeba przecedzić i przelać do wyparzonych butelek. 

Litr nalewki wystarczy na długo, bo dzienna porcja to zaledwie 10 – 20 kropli. Najlepiej podzielić to sobie na trzy porcje i wypijać przed posiłkiem. 

Kasztany do prania 

Tak, dobrze się domyślacie. Nie pierzemy kasztanów, tylko kasztanami. 

Płyn do prania z kasztanów 

Siekamy w blenderze dziesięć kasztanów (tak mniej więcej), zalewamy szklanką wrzątku i odstawiamy na minimum trzy godziny. Można sobie postawić na noc. Odcedzamy płyn i zużywamy do prania. Proste. Trzeba tylko pamiętać, że płynem z kasztanów można prać jedynie ciemne rzeczy. Jeśli chcemy prać też jasne, trzeba się przed blendowaniem pozbyć brązowych skórek. 

Kasztany do uzdrawiania mieszkania 

Brzmi trochę jak szarlataneria, ale dobroczynne działanie kasztanów nie jest mitem. 

Kasztany pod łóżkiem i przy telewizorze 

Jedno i drugie miejsce jest dość umowne, niemniej w obu często można zobaczyć kasztany. Chodzi o to, że pochłaniają one promieniowanie elektromagnetyczne, które na pewno nie jest dla nas zdrowe. Jednak kasztany mają ograniczoną pojemność, więc żeby ich działanie nie słabło z czasem, trzeba je systematycznie (mniej więcej raz na dziesięć dni) kłaść na ziemi lub myć pod bieżącą wodą. 

To, czy dziecko przyjdzie na świat zgodnie z wyznaczonym terminem, jest częstym tematem rozmów pomiędzy przyszłymi rodzicami. Im bliżej wyznaczonego dnia porodu, tym więcej stresu przemieszanego z ekscytacją. Pojawia się też mnóstwo pytań. Przyszli rodzice zastanawiają się, kiedy pojawią się pierwsze skurcze, jak rozpoznać fałszywy alarm, czy zdążą dojechać do szpitala, jak długo wszystko będzie trwało? Na poród składa się wiele niewiadomych, i na część z tych pytań trudno doszukiwać się precyzyjnych odpowiedzi. Nieco inaczej jest z kwestią tego, o której godzinie rodzi się najwięcej dzieci. Ona nie stanowi już zagadki. 

O której godzinie rodzi się najwięcej dzieci?

Wiadomo już, w jakim miesiącu i o jakiej porze dzieci najczęściej przychodzą na świat. Zbadaniem tego zajęli się naukowcy z Londynu, którzy zebrali informacje z ponad 5 milionów porodów z lat 2004-2015, które miały miejsce w Anglii. Badacze policzyli, że w ciągu dnia, między godziną 9:00 a 17:00, porodów jest niewiele, bo tylko 28,5% z całości. Tym samym, na podstawie statystyk potwierdzili teorię, że najwięcej porodów odbywa się nocą. Maluchy częściej się rodzą między godziną 17:00 a 9:00 rano, przy czym największy ruch na porodówce jest pomiędzy 01:00 w nocy a 7:00 rano. Szczególną godziną, na którą przypadła największa ilość porodów, jest 4:00 nad ranem. Oczywiście mowa jest wyłącznie o porodach naturalnych. Porody przeprowadzone przy pomocy cesarskiego cięcia rządzą się innymi prawami.

Dlaczego dzieci najczęściej rodzą się w środku nocy?

Naukowcy wyjaśnili także, dlaczego dzieje się tak, że większość dzieci przychodzi na świat siłami natury właśnie w środku nocy. Odpowiedź raczej nie zaskakuje. Ta zależność wynika z naszego trybu życia w przeszłości. Nasi przodkowie w ciągu dnia byli rozproszeni, zajęci przetrwaniem. W ciągu nocy natomiast zbierali się w jednym miejscu, by zapewnić sobie bezpieczeństwo w ciemności. Pierwotne kobiety rodziły swoje dzieci nocą, bo nie zostawały same i czuły się bezpieczniej. Można powiedzieć, że Matka Natura zostawiła nam powyższą tendencję w spadku.

A w jakim miesiącu rodzi się najwięcej dzieci?

Na koniec warto jeszcze dodać taką ciekawostkę, że najwięcej dzieci pojawia się na świecie we wrześniu. Ten fakt spowodowany jest tym, że zimą najwięcej czasu spędzamy w domu, a wieczorami, mówiąc kolokwialnie, częściej trafiamy do łóżek. Stąd też więcej urodzeń w tym czasie. Z kolei najmniej porodów przypada na święta Bożego Narodzenia, dokładnie 25 i 26 grudnia, choć naukowcy jeszcze nie doszli do tego, dlaczego tak akurat się dzieje.

Źródło zdjęcia: Vidal Balielo Jr./Pexels