Mole spożywcze to nawracający problem w mojej spiżarni. Co się ich pozbędę, wkrótce znowu zauważam to dziadostwo. Ale mole to nie jedyne paskudy, jakie żerują na naszym pożywieniu. Ostatnio zauważyłam malusieńkie, dosłownie 2-3 milimetrowe „robaczki” chodzące po półkach i w suchych produktach.

Problem jest dosyć powszechny i wynika z tego, że często NIEŚWIADOMIE przynosimy robactwo ze sklepu. Tam przecież nie mamy możliwości, by z lupą w ręku zaglądać do każdej paczki mąki, ryżu, czy innego prowiantu, zresztą nie każdego insekta da się dostrzec od razu, niektóre są bardzo malutkie i skrzętnie się ukrywają.

Jakie szkodniki magazynowe lub szkodniki żywności – bo tak są ogółem nazywane – możesz znaleźć w pożywieniu?

Mole spożywcze – to najczęściej spotykane szkodniki. Do naszych domów przynosimy je nieświadomie ze sklepu, mogą też przyfrunąć do nas przez okno od sąsiadów. W suchych produktach ukryte są larwy moli, które później przeobrażają się w małe ćmy. Ich obecność zdradzają pajęczynki, którymi oblepiają jedzenie i opakowanie. Mole najczęściej znaleźć można w mąkach, kaszach, ryżu, kakao, w przyprawach, suszonych grzybach i owocach, orzechach, a nawet w kawie.

Mącznik młynarek – to mały chrząszcz o ciemnej, niemal czarnej barwie. Jego ciało wyraźnie podzielone jest na trzy części. Larwy mącznika mierzą około 3 cm, są długie, walcowate i błyszczące. Początkowo są białe, później zmieniają barwę na ciemnobrązową. Szkodnika tego można znaleźć w mąkach, kaszach, suszonych owocach, płatkach, otrębach i bułce tartej.

Żywiak chlebowiec – to malutki chrząszcz o kolorze brunatno-brązowym. Posiada lekko owłosione skrzydła i potrafi fruwać. Jego larwa ma dość charakterystyczny kształt przypominający jasnego (kremowego) rogalika. Żywiaki najchętniej składają jaja w mąkach, ryżu, kaszach, kakao, w herbacie, przyprawach i suszonych ziołach. Żywią się chlebem i produktami mącznymi.

Trojszyk ulec – to kilkumilimetrowy chrząszcz o brązowym zabarwieniu. Jego samica składa jaja bezpośrednio w pożywieniu, co utrudnia ich zauważenie. Znaleźć go można w ryżu, kakao, mąkach, kaszach, przyprawach, płatkach, otrębach, fasoli, grochu, w mleku w proszku, a także w psiej karmie.

Skórnik skłoniniec – to chrząszcz, kształtem przypominający elipsę, ma słabo odgraniczoną głowę. Dostrzec na nim można brązowy zygzakowaty pas ułożony z włosków, naznaczony dodatkowo kilkoma ciemniejszymi kropkami. Skórnik zjada większość suchego prowiantu od mąki i kaszy, przez kakao, przyprawy, aż po karmę dla psa.

Jakie produkty są narażone na „atak” szkodników?

Wszystkie suche produkty typu kasza, mąka, ryż, cukier, kakao, suszone owoce i grzyby, orzechy, nasiona… Przechowywane ich w nieszczelnych opakowaniach, np. papierowych lub (otwartych) foliowych torebkach jest niemal zachętą dla nich do rozgoszczenia się.

Co zrobić z produktami zanieczyszczonymi szkodnikami?

Wszystkie produkty, w których znaleźliśmy szkodniki lub ich larwy należy wyrzucić. Żywność taka jest skażona często odchodami i innymi wydzielinami robaków. W związku z czym spożycie ich może spowodować zatrucie.

Jak przeciwdziałać szkodnikom żywieniowym?

1. Przeglądaj kupione suche produkty, szczególnie te, które nie są zamknięte w szczelnych opakowaniach. Sprawdzaj, czy nie ma w nich śladów szkodników.

2. Produkty narażone na atak szkodników przechowuj w lodówce – po powrocie ze sklepu profilaktycznie można je tam włożyć (lub do zamrażarki) na kilkanaście godzin.

3. Przesypuj suche produkty do szczelnych opakowań, najlepiej słoików.

4. Jeśli znajdziesz w jakimś produkcie szkodniki, wyrzuć go, a także te, które z nim sąsiadują na półce – robaki mogą bowiem przechodzić na kolejne opakowanie z żywnością.

5. W szafkach, na półkach i ogólnie w pomieszczeniach z jedzeniem, układaj/rozwieszaj pułapki na szkodniki oraz zapachy, których nie tolerują, np. lawenda, cynamon, mięta, eukaliptus, wanilia, pomarańcza, liść laurowy, ziele angielskie, gałka muszkatołowa, goździki, cytrusy.

Podobno mole nie lubią też zapachu geranium (anginki) – warto więc w kuchni i spiżarni ustawiać doniczki z tym kwiatem.

6. Jeśli znajdziesz u siebie szkodniki, wymyj porządnie półki i szafki roztworem wody i octu w proporcjach 1:1 (1 szklanka ciepłej wody na 1 szklankę octu). Możesz do tego dodać mydło i olejek eteryczny np. lawendowy.

7. W szafkach i na półkach można ustawiać odstraszacze tzn. miseczki z podgrzanym octem. Z kolei w kuchni (poza szafkami) można ustawiać pułapki z octu winnego lub wina, do którego nieproszeni goście będą wpadać i się topić.

8. Mieszanką octu i olejków eterycznych można też profilaktycznie opryskiwać półki i szafki.

9. Liście laurowe możesz wkładać bezpośrednio do żywności, na wierzch opakowania.

10. Skórki z cytrusów możesz rozkładać na półkach lub rozwieszać w różnych miejscach kuchni.

Criss Cross kostka i krzyżyk. Gry do plecaka to nowość od wydawnictwa Egmont, którą od niedawna mamy przyjemność testować. I piszę to z pełną powagą, bo gra się w nią świetnie. Zanim jednak przejdę do przybliżenia zasad, kilka słów, dlaczego skradła serca dużych i tych nieco mniejszych graczy.

Po pierwsze to jej rozmiar — jestem ogromną fanką gier “turystycznych”, czyli takich, które można zabrać ze sobą w zasadzie wszędzie (na naszym blogu znajdziecie całkiem sporo podobnych propozycji). Przyznam, że często dyskwalifikuję gry czy puzzle ze względu na wielkość pudełka (w którym nierzadko głównie jest powietrze). Po drugie, to gra dla jednego do sześciu graczy, choć w zasadzie nie widzę żadnego ograniczenia, wystarczy mieć własny ołówek. Świetny pomysł na zagospodarowanie czasu uczniom podczas lekcji matematyki. Dlaczego? Criss Cross kostka i krzyżyk to gra logiczna, w której należy układać symbole w taki sposób, by zebrać jak największą ilość punktów. Jej zasady są proste i z pewnością zrozumie każdy siedmiolatek, zdobycie jak największej liczby punktów może być wyzwaniem.

Elementy gry:
2 kostki z 6 symbolami każda,
6 ołówków (stąd ograniczenie liczby graczy)
2 bloczki z arkuszami, na które nanosimy symbole.
(Ważne! Tutaj można pobrać i wydrukować nowe arkusze).

Cel gry:
Rozgrywkę wygrywa ten gracz, który zdobędzie jak największą liczbą punktów, dzięki odpowiedniemu układowi wyrzucanych symboli.

Zasady gry:
Każdy gracz otrzymuje jeden arkusz oraz ołówek. Przed rozpoczęciem gry, w lewym górnym rogu, rysuje jeden z symboli znajdujących się na kostce. Następnie wybrany gracz rzuca obiema kostkami na raz. Wylosowane znaki należy nanieść na swój arkusz. Co ważne, nie można ich rozdzielać, czyli każda para musi być narysowana obok siebie, w pionie lub poziomie. Nie trzeba ich jednak rysować obok już naniesionych wcześniej obrazków. Każda rozgrywka składa się maksymalnie z 12 rund. Jeśli graczowi zostaną pojedyncze wolne pola, kończy grę (warto więc zwracać uwagę, by nie zostawiać luk). Po zakończeniu rozgrywki, każdy podlicza liczbę zdobytych punktów. Liczymy je w pionie i poziomie, a na koniec sumujemy. Warunkiem ich zdobycia jest ułożenie takich samych symboli obok siebie — im więcej znaczków narysowaliśmy po sąsiedzku, tym więcej zdobywamy punktów.

Naliczenie punktów:
XX – 2 punkty
XXX – 3 punkty
XXXX – 8 punktów
XXXXX – 10 punktów

W wersji zaawansowanej, za powtarzające się symbole na szarych polach dostajemy podwójne punkty. Jest jednak jeden haczyk — brak takich samych znaczków ułożonych obok siebie w pionie lub poziomie należy odliczyć aż 5 punktów!

Jestem przekonana, że jeszcze długo Criss Cross kostka i krzyżyk będzie umilała nam nie jeden wieczór. Mamy już za sobą jeden wspólny wyjazd i już szykuje się na kolejny.

Autor: Reiner Knizia
Seria: Gry do plecaka
Liczba graczy: 1-6
Wiek: od 7 lat
Czas gry: ok. 20 min
Wydawca: Egmont

Wpis powstał we współpracy z Wydawnictwem Egmont

Pytanie o to, czy dziecko może samo robić zakupy, wydaje się błahe, jednak prawodawca wyraźnie określa możliwości konsumenckie najmłodszych. Rodzice powinni wiedzieć, że niektóre zakupy dzieci mają prawo unieważnić.

Kiedy dziecko może samo robić zakupy?

To, że dziecko ma własne pieniądze, otrzymane np. w ramach prezentów urodzinowych lub komunijnych, nie oznacza, że może nimi dowolnie dysponować.

Dzieci poniżej trzynastego roku życia nie mają żadnej zdolności do czynności prawnych, nie mogą więc zawierać umów (zakupy w sklepie to umowa kupna-sprzedaży) i zaciągać zobowiązań.

Czy to znaczy, że dziecko nie może sobie kupić np. loda lub długopisu? Na szczęście nie jest tak źle. Jednak taki zakup nie może nosić znamion zakupów hurtowych (można kupić jeden długopis, ale nie dwadzieścia), musi zaspokajać podstawowe potrzeby (zeszyt, drobne słodycze, napój, ale nie komplet noży) i nie może rażąco naruszać interesów dziecka. W praktyce oznacza to, że dziecko może sobie kupić batona, chipsy lub lody, ale ich cena nie może być nieadekwatna do rzeczywistej wartości produktu.

Dzieci, które ukończyły trzynasty rok życia, mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W praktyce oznacza to, że mogą zaspokajać swoje bieżące potrzeby i nie muszą informować rodziców o każdym lodzie, bułce, długopisie czy gumce do ścierania. Jeśli pracują (w ograniczonym zakresie czasowym i za zgodą rodziców) mogą samodzielnie dysponować swoimi zarobkami. Nadal jednak nie mogą swobodnie gospodarować większą gotówką. Jeśli zechcą kupić rower, komputer lub inny wartościowy sprzęt, muszą mieć zgodę rodziców. Najlepszą opcją jest udanie się na zakupy z mamą lub tatą. W przeciwnym wypadku taki zakup może być unieważniony.

Osoby nieletnie nie mogą kupować alkoholu, papierosów ani innych używek, nawet gdy ich cena jest relatywnie niska.

Kiedy dziecko może zrobić zakupy w internecie?

Nie ma odrębnych przepisów ustalających zdolność małoletnich do korzystania z e-sklepów. Teoretycznie więc zakupy w sieci dokonywane przez młodocianych podlegają tym samym obostrzeniom co zakupy w sklepach stacjonarnych.

Aby móc dokonywać zakupów w internecie potrzebne jest konto bankowe. Można je założyć dzieciom, które ukończyły 13 lat. Wiele banków ma specjalną ofertę juniorskich kont. Jednak młodzi ludzie radzą sobie inaczej, często po prostu zamawiają towar z płatnością przy odbiorze. Czy taki zakup jest ważny?

Tu pojawia się problem, bo kurier nie ma obowiązku weryfikować wieku odbiorcy, poza tym odbieranie paczek przez dzieci nie jest rzadkością. Sklepy także nie mają możliwości weryfikowania wieku osoby dokonującej zakupy, dlatego zabezpieczają się zapisem w regulaminie o dostępności serwisu osobom, które ukończyły osiemnaście lat. Jeśli osoba małoletnia zaakceptuje regulamin, skłamie. Na pewno zwrot towaru kupionego w internecie będzie trudniejszy niż zakupionego w sklepie stacjonarnym.

Czy dziecko może samo kupować w aptece?

Niestety żadne przepisy tego jednoznacznie nie precyzują. Kupowanie przez dziecko leków regulowane jest tymi samymi zapisami Kodeksu Cywilnego, co dokonywanie innych zakupów. Teoretycznie więc dziecko nie powinno takich zakupów dokonywać, bo nie wchodzą one w zakres drobnych bieżących spraw życia codziennego. Co jednak, gdy dziecko jako jedyne w domu jest na tyle zdrowe i silne, by udać się do apteki? 

Dużo zależy tu od farmaceuty, jego wrażliwości i… pamięci. Teoretycznie na podstawie zapisów Kodeksu Cywilnego ma on prawo odmówić sprzedaży nieletnim leków bez recepty, a w przypadku leków na receptę ma nawet większą broń, bowiem Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2002 roku wyraźnie mówi, że odmowa wydania leku na receptę może nastąpić, jeśli osoba, która tę receptę chce zrealizować nie ukończyła 13 lat. 

Zapewne w praktyce jeśli nastolatek przyjdzie raz lub dwa po leki przeciwbólowe, to uda mu się je kupić. Jeśli jednak zechce ich kupić dużo w krótkim czasie, powinno to obudzić czujność farmaceuty. Natomiast wyraźnego zakazu sprzedawania leków bez recepty nieletnim nie ma. 

Kiedy zakupy dziecka można unieważnić?

A co, jeśli dziecko samo zrobi zakupy, a rodzic nie zaakceptuje wydatku? Niezależnie od tego, czy pieniądze pochodziły z prezentów bądź oszczędności dziecka, czy też zostały wręczone przez rodziców, mama lub tata mają prawo zażądać od sprzedawcy rozwiązania umowy i zwrotu pieniędzy. Oczywiście trudno tu mówić o zwrocie pieniędzy za batona czy paczkę chipsów, ale jeśli dziecko samo kupi telefon komórkowy, nawet ten z niższej półki, rodzic ma prawo go zwrócić i ubiegać się o zwrot pieniędzy.

Sprzedawcy na ogół wiedzą, że nie powinni sprzedawać dzieciom drogich towarów bez zgody ich rodziców, niestety nagminnie to robią, wykorzystując niewiedzę opiekunów dziecka lub próbując im wmówić, że nie ma podstaw do unieważnienia umowy.

Podstawa prawna: Art. 14. KC

• 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.
• 2. Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.

Zdjęcie: Pexels