Owsiki u dzieci – źródła zakażenia, objawy, leczenie owsicy
Owsiki u dzieci to hasło, na dźwięk którego wielu rodziców dostaje gęsiej skórki. Mimo że nikt nie chce odkrycia u swoich pociech tego rodzaju dzikich lokatorów, to owsiki przytrafiają się dzieciakom częściej niż nam się wydaje. Wystarczy wspomnieć, że według statystyk rocznie w Polsce 17 proc. osób dorosłych i 38 proc. dzieci w wieku 7–14 lat zaraża się owsicą… To nie jest marginalny problem.
Owsiki u dzieci
Owsiki to pasożyty, które wywołują chorobę zwaną owsicą. Owsik ludzki jest charakterystycznym białym robakiem należącym do nicieni, który rozwija się w końcowym odcinku jelita cienkiego, oraz bytuje w jelicie grubym. Te pasożyty występują jedynie u człowieka, więc nie ma możliwości zakażenia się nimi od zwierząt domowych.
Samice owsików są większe od samców, dorastają do około 1 centymetra długości i 5 milimetrów grubości. Pasożyty te żerują przyczepione do ściany jelita, żywiąc się jego zawartością. Samice owsików żyją około czterech tygodni, a osiągając pełną dojrzałość składają jaja – nawet do 10.000. Czynność ta wygląda dość specyficznie, ponieważ samice zazwyczaj nocą wypełzają na zewnątrz i składają jaja na skórze wokół odbytu. Jaja, oblepione lepką substancją, mogą przeżyć aż 3 tygodnie poza ludzkim organizmem. Właśnie ta kleista substancja utrzymuje je przy skórze i wywołuje charakterystyczny świąd, na który uskarżają się dzieci cierpiące na owsicę.
Owsiki u dzieci – jak dochodzi do zakażenia?
Przez wspomniany świąd dziecko drapie się i przenosi jajeczka dalej – na różne przedmioty, bieliznę, a czasem także wprost do ust, skąd z powrotem trafiają one do układu pokarmowego. Gdy lepka wydzielina z jaj obeschnie, mogą one unosić się w powietrzu i trafiać do układu pokarmowego człowieka wraz z wdechem. W ten sposób cykl rozwoju się zamyka. Co więcej, do ponownego zakażenia owsikami może dojść również przez larwy wyklute z jajek, które pozostały na skórze odbytu. One mogą wrócić do jelita grubego.
Owsiki u dzieci to jedna z najczęstszych infekcji pasożytniczych, w dodatku łatwo się rozprzestrzenia, jeżeli w domu jedna osoba choruje na owsicę, prędzej czy później zachorują na nią także inni członkowie rodziny. Ponieważ choroba przenosi się pośrednictwem brudnych rąk i skażonych jajami przedmiotów, stwierdza się ją często u dzieci w żłobkach, przedszkolach i szkołach. Warto przy tym wspomnieć, że według badań ryzyko zakażenia wynosi w tych grupach niecałe 10%, natomiast wśród domowników przekracza 75%.
Owsiki u dzieci – objawy
Owsiki u dzieci mogą dawać objawy bardziej i mniej oczywiste. Do tych bardziej oczywistych należy osławione już swędzenie w okolicy odbytu i konieczność drapania się przez dziecko. Ponadto dziecku mogą towarzyszyć również:
- bóle brzucha;
- problemy z wypróżnianiem;
- utrata apetytu;
- utrata masy ciała;
- bladość skóry;
- sińce pod oczami;
- osłabienie i tendencja do łapania infekcji;
- zmiany na skórze w okolicy odbytu;
- wysypka na ciele.
Dziecko może też zgrzytać zębami, gorzej spać, być bardzo pobudzone i mieć trudność w koncentrowaniu się na zadaniach.
Owsica u dzieci – jak rozpoznać problem?
Rodzice najczęściej nie mają świadomości problemu do momentu, gdy natrafią na żywe lub robaki w kale dziecka. Owsiki można rozpoznać na inne sposoby. Pierwszym jest obserwacja okolicy odbytu późnym wieczorem bądź nocą. Gdy samice wychodzą składać jajka, wyraźnie widać wychodzące z odbytu nicienie. Druga to badanie mikroskopowe wymazu z okolicy odbytu, które często należy wykonać trzykrotne, co pozwala na wykrycie 90% inwazji.
Owsiki u dziecka – leczenie
Na szczęście leczenie owsików jest bardzo skuteczne, ale wymaga przestrzegania reżimu sanitarnego. W aptekach dostępne są leki bez recepty, skutecznie eliminujące owsiki, które po rozpoczęciu leczenia wydalane są wraz z kałem. Kurację, w zależności od rodzaju leku, należy powtórzyć po upływie dwóch lub czterech tygodni, aby usunąć także te robaki, które dopiero wylęgną się z jaj. Leki działają tylko na dorosłe formy pasożytów.
W tym samym czasie odrobaczyć się powinny wszystkie osoby mieszkające z dzieckiem. Ponadto należy zadbać o szczególną higienę osobistą, wyprać, a nawet wygotować i wyprasować bieliznę, pościel, ręczniki. Obowiązkowo należy zmieniać regularnie bieliznę i ręczniki, szczególnie na początku leczenia codziennie, brać prysznic rano i wieczorem. Konieczna jest również dezynfekcja toalety, a jeśli istnieje taka możliwość, wymycie lub wyparzenie zabawek, na które dziecko mogłoby przenieść jajeczka owsików. Warto zadbać o to, aby na szafach nie gromadził się kurz, w którym mogą znajdować się jajeczka owsików. Dobrze jest wyprać dywany i maskotki, lub wynieść je na 3 tygodnie z domu. Po tym czasie jajeczka pasożytów giną.
Obowiązkowe jest mycie rąk przed każdym posiłkiem, oraz po wyjściu z toalety. Warto krótko obciąć paznokcie, szczególnie dzieciom, by nie przenosić pod nimi jaj. Konieczne jest mycie owoców i warzyw spożywanych na surowo.
Ważne są także zmiany w diecie – ograniczenie słodyczy i wprowadzenie produktów bogatych w błonnik, które pobudzą perystaltykę jelit i pomogą usunąć z nich owsiki.
Zastosowanie leczenia owsicy bez utrzymania sanitarnego reżimu może nie przynieść oczekiwanego efektu wyleczenia. Problem owsicy należy zgłosić w placówce, do której uczęszcza dziecko. Nie ma przy tym konieczności izolowania dziecka leczonego na owsicę.
O owsiki czy tasiemce czy jeszcze inne pasożyty, to w przypadku dzieci wcale nie jest trudno. Jestem juz specjalistką od wykrywania objawów u dzieci ;p Córce robiłam 2 tygodnie temu domowe wysyłkowe badanie na pasożyty. W diagnostyce mają takie wysyłkowe panele do pobrania przez esklep. Dzięki czemu badanie robi się w domu. No ale niestety…mała rzeczywiście miała owsiki. Na szczescie szybko zareagowałam, więc po kilku dniach było po wszystkim
Koniecznie trzeba pamiętać o powtórzeniu leczenia po upływie czasu wskazanego przez producenta leku. Zdrowia dla córki 🙂