Zapalenie pęcherza (zapalenie układu moczowego, ZUM) u dzieci
Zapalenie pęcherza moczowego to infekcja, które bardzo często dotyka dzieci. Nie zawsze łatwo jest ją od razu zdiagnozować, ponieważ często daje objawy niespecyficzne, niepodobne do tych, które zauważają u siebie dorośli. Jakie przyczyny ma zapalenie pęcherza u dzieci, jak wyglądają objawy oraz leczenie infekcji? Czym jest zapalenie układu moczowego (ZUM) u dzieci?
Zapalenie pęcherza (zakażenie układu moczowego) u dzieci
Zapalenie pęcherza (zakażenie układu moczowego) u dzieci jest infekcją najczęściej powodowaną obecnością bakterii E. coli (pałeczki okrężnicy). Bakteria ta zasiedla pospolicie ludzki przewód pokarmowy. Dopóki E. coli znajdują się w jelitach, nie sprawiają problemu. Gdy przedostają się do układu moczowego, co zdarza się często, mogą powodować rozwój stanu zapalnego. Znacznie rzadziej zapalenie pęcherza u dzieci rozwija się na skutek wirusów czy grzybów.
Gdy szkodliwe drobnoustroje namnażają się w drogach moczowych, mogą wywołać zakażenie układu moczowego, zajmując:
- dolne drogi moczowe – mówimy wtedy o zapaleniu pęcherza i cewki moczowej czyli zapalenie dolnych dróg moczowych;
- górne drogi moczowe – infekcja zajmuje moczowody i nerki powodując odmiedniczkowe zapalenie nerek. Jest to sytuacja znacznie poważniejsza dla zdrowia.
Stan zapalny zaczyna się rozwijać od cewki moczowej zajmując pęcherz, a nieleczony przechodzi przez moczowody i przedostaje się do nerek. Najczęściej na zakażenie układu moczowego, a szczególnie zapalenie pęcherza moczowego u dzieci, cierpią dziewczynki z powodu krótkiej cewki moczowej. Bliskie umiejscowienie ujścia pochwy, cewki moczowej i odbytnicy jest prostą drogą do pokonania przez bakterie. Inną przyczyną problemów mogą być wady anatomiczne układu moczowego.
Zapalenie pęcherza (zakażenie układu moczowego) u dzieci – objawy
U małych dzieci mogą pojawiać się objawy trudne do wyłapania i niespecyficzne, czasami niekojarzone z drogami moczowymi.
Mniejsze dzieci mogą narzekać na:
- bóle i tkliwość brzucha,
- brak apetytu,
- kolkę jelitową,
- wymioty,
- biegunkę,
- gorączkę.
Starsze dzieci najczęściej skarżą się na:
- bolesne oddawanie moczu,
- pieczenie w okolicy ujścia cewki moczowej,
- bolesne parcie na mocz,
- częstomocz,
- mimowolne oddawanie moczu,
- bolesność pleców w okolicy lędźwiowej,
- odczuwalny dyskomfort w podbrzuszu,
- wysoką gorączkę,
- dodatni objaw Goldflama – może występować u starszych dzieci po wstrząśnięciu okolicą kręgosłupa lędźwiowego.
Poza tym mocz może wyglądać i pachnieć inaczej, niż zazwyczaj. Może stać się mętny, ciemniejszy, może być w nim widoczna krew.
Zapalenie pęcherza (zakażenie układu moczowego) u dzieci – diagnoza i leczenie
Aby sprawdzić, co dolega dziecku, obowiązkowo należy wykonać badania moczu. Stwierdzenie większej ilości leukocytów, wystąpienie erytrocytów lub białka w moczu pobranym do badania, wskazuje na zakażenie. Można również wykonać posiew moczu, aby uzyskać odpowiedź, czy obecne są w nim bakterie, a przy okazji informację, jakie szczepy odpowiadają za pojawienie się kłopotów. Lekarz może zlecić także wykonanie morfologii krwi obwodowej, OB i stężenia białka C-reaktywnego (CRP) we krwi. Jeśli u dziecka podejrzewa się kolejne zapalenie układu moczowego, należy także wykonać USG jamy brzusznej.
Jeśli potwierdzi się u dziecka zapalenie pęcherza lub zakażenie układu moczowego, stosuje się w leczeniu antybiotyki podawane w domu. Najmłodszym niemowlętom zaleca się dożylne podawanie antybiotyków, ponieważ takie leczenie jest skuteczniejsze. Hospitalizacja zazwyczaj nie jest konieczna, za wyjątkiem, gdy stan ogólny dziecka jest poważny lub dziecko wymaga szerszej diagnostyki.
Zapalenie pęcherza (zakażenie układu moczowego) u dzieci – jak prawidłowo pobrać mocz do badania?
Pobranie moczu do badania od małego dziecka niekiedy przysparza rodzicom kłopotów. Często nie wiedzą oni, jak prawidłowo należy pobierać mocz, by wynik był miarodajny. Nie zaleca się pobierania moczu do woreczków przyklejanych na krocze, z powodu ryzyka uzyskania fałszywie dodatnich wyników na obecność bakterii. Lepszy będzie jałowy kubeczek dostępny w aptece, wyparzony czysty słoik lub wyparzony nocniczek. U dzieci mocz należy zbierać po umyciu okolicy krocza i narządów moczowo-płciowych. Należy go łapać ze strumienia pod koniec mikcji (siusiania) – pierwsza “porcja” może być zanieczyszczona. Próbkę należy oddać do laboratorium jak najszybciej.
Zakażenie układu moczowego u dziecka – jak uniknąć kłopotów?
Aby uniknąć rozwoju i nawracania zakażeń, trzeba pamiętać o kilku zasadach, które zapobiegną przedostawaniu się i namnażaniu bakterii w układzie moczowym.
Należy zadbać o:
- picie dużej ilości płynów w ciągu doby,
- nieprzetrzymywanie moczu, reagowanie od razu na potrzebę wyjścia do toalety,
- zachowanie codziennej higieny,
- podcieranie się w toalecie w kierunku od przodu do tyłu, dzięki czemu bakterie kałowe nie są przesuwane w stronę cewki moczowej,
- unikanie zaparć,
- zakładanie ciepłej bielizny, ponieważ wychłodzenie i osłabienie organizmu sprzyja rozwojowi bakterii.
źródło: www.mp.pl
- Angina u dzieci – objawy, leczenie
- Choroby wieku przedszkolnego, na które najczęściej zapadają dzieci
- Odra u dzieci – objawy, leczenie, powikłania
- Od “zwykłego”kaszlu do zapalenia płuc w weekend
- Podstępny i niebezpieczny dla małych dzieci – wirus RSV atakuje!
- Zapalenie oskrzeli u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie