W prestiżowym magazynie Acta Diabetologica[1] ukazały się wyniki badania dotyczącego zastosowania systemu ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania (FGM-ang. Flash Glucose Monitoring) w cukrzycy ciążowej przeprowadzonego w Polsce. Wyniki te wskazują, że zastosowanie FGM ma korzystny wpływ na kontrolę glikemii, nawyki żywieniowe i przede wszystkim częstość występowania makrosomii płodowej u pacjentek z cukrzycą ciążową.

„Dzięki wykorzystaniu oprogramowania powiązanego z systemem ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania możliwe jest wdrożenie do opieki diabetologicznej nad ciężarną z cukrzycą ciążową rozwiązań telemedycznych pozwalających na bardziej zintensyfikowaną opiekę nad pacjentkami, co przełożyć się może na niższy odsetek cięć cesarskich, porodów przedwczesnych, nadciśnienia w ciąży oraz nadmiernej masy urodzeniowej płodu i hipoglikemii w okresie noworodkowym” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Dorota Bomba – Opoń, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, członek zarządu Sekcji Cukrzycy i Chorób Metabolicznych PTGiP, współautorka pracy.

Glikemia u kobiet z cukrzycą ciążową – wyniki badania FLAMINGO

Randomizowane badanie objęło 100 kobiet z cukrzycą ciążową rozpoznaną pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży. Przeprowadzone zostało w latach 2021-2022 w I Klinice Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Rozpoczynając leczenie, wszystkie ciężarne zostały przeszkolone w zakresie zaleceń dietetycznych oraz aktywności fizycznej. Na początku badania oraz ponownie w 34 tygodniu ciąży przeprowadzono u nich ankietę przygotowaną przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w Warszawie oceniającą nawyki żywieniowe.

W grupie 50 pacjentek przez pierwsze cztery tygodnie po rozpoznaniu cukrzycy ciążowej stosowano system ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania (FreeStyle Libre, Abbott Diabetes Care Ltd). Pozostałe 50 ciężarnych kontrolowało stężenie glukozy z krwi włośniczkowej za pomocą glukometru. Wszystkie pacjentki kontrolowane były ambulatoryjnie co dwa tygodnie do zakończenia ciąży. Jak wskazuje dokonana analiza danych, zastosowanie FGM związane było z istotnie wyższą redukcją stężenia glukozy zarówno na czczo, jak i po posiłkach, w porównaniu z grupą kontrolną. W obu grupach u ok. 30% ciężarnych na podstawie uzyskanych wartości stężenia glukozy zdecydowano o włączeniu insulinoterapii. Kobiety, u których na początku leczenia cukrzycy ciążowej zastosowano FGM, uzyskały wyższą wartość punktową w ocenie nawyków żywieniowych pod koniec ciąży w porównaniu z ciężarnymi z grupy kontrolnej. Obserwowane różnice przełożyły się również na wyniki ciążowe. W grupie FGM odsetek noworodków z makrosomią był znacząco niższy niż u dzieci matek z grupy kontrolnej (4% vs 20%, p=0,028).

Wyniki badania jednoznacznie wskazują na korzyści z zastosowania systemu ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania u kobiet z cukrzycą ciążową:
1. Zastosowanie systemu ciągłego monitorowania glikemii zwiększa odsetek kobiet ciężarnych, które przestrzegają zaleceń terapeutycznych w cukrzycy ciążowej leczonej dietą.
2. Dzięki zastosowaniu ciągłego pomiaru glikemii istnieje bardziej precyzyjna możliwość oceny zmienności dobowej stężenia glukozy oraz jego zaburzeń w godzinach nocnych – parametrów, które istotnie korelują z występowaniem nadmiernego wzrastania wewnątrzmacicznego płodu.
3. Korzystanie z systemów ciągłego monitorowania glikemii przez kobiety z cukrzycą ciążową pozwala na uzyskanie niższych stężeń glukozy na czczo i po posiłkach, co przekłada się na rzadsze występowanie makrosomii i jej powikłań u płodu.
4. System ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania umożliwia szybką edukację pacjentek z cukrzycą ciążową w zakresie zmienności glikemii w zależności od czasu i składu spożywanych posiłków oraz w trakcie zalecanej aktywności fizycznej. Wydaje się to niezmiernie istotne w związku z dużą dynamiką wzrastania płodu tuż po rozpoznaniu cukrzycy ciążowej.

Dlaczego monitorowanie glikemii u kobiet z cukrzycą ciążową jest tak ważne

Cukrzyca stała się obecnie jednym z najczęstszych powikłań w ciąży mającym wpływ zarówno na zdrowie matki, jak i jej dziecka, nie tylko w okresie ciąży, ale również w dalszych etapach ich życia. W ostatnich latach zanotowano dynamiczny wzrost częstości występowania cukrzycy ciążowej w Polsce.

W oparciu o kody ICD10 NFZ informuje, iż w ostatnich latach liczba kobiet w ciąży z cukrzycą przekraczała 50 tysięcy rocznie i stanowiła 12,5% całkowitej liczby porodów w 2021 roku oraz 16% w 2022 roku. Dane GUS wskazują także na dynamiczny wzrost odsetka kobiet z otyłością w wieku rozrodczym. Pomiędzy rokiem 2009 i 2019 doszło prawie do podwojenia odsetka otyłych kobiet w wieku od 15 do 30 lat, a w grupie pomiędzy 30 a 39 r.ż. w 2019 roku już co dziesiąta kobieta miała BMI powyżej 30kg/m2.

Cukrzyca w ciąży obecnie uznawana jest za jeden z głównych czynników modyfikujących środowisko, w którym rozwija się płód. Prawidłowe wyrównanie glikemii ma ogromne znaczenie dla przebiegu ciąży i rozwoju dziecka. Szczególnie istotny jest okres bardzo wczesnego okresu ciąży, w którym występowanie hiperglikemii jest powodem zaburzeń organogenezy i występowania wad rozwojowych u płodu.

„Obecnie standardem leczenia cukrzycy ciążowej są dieta z ograniczeniem spożywania węglowodanów prostych oraz samokontrola glikemii we krwi włośniczkowej za pomocą glukometrów. Kobiety w ciąży powinny wykonywać pomiary stężenia glukozy samodzielnie, a liczba i pora tych oznaczeń powinny być uzależnione od nasilenia zaburzeń gospodarki węglowodanowej i stosowanego leczenia. Zastosowanie nowoczesnych metod ciągłego monitorowania glikemii zwróciło uwagę na niedoskonałości punktowych pomiarów glikemii w ciąży dokonywanych glukometrem” – tłumaczy prof. Dorota Bomba – Opoń.

Jak działa nowoczesny system do ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania

Nowoczesny system ciągłego monitorowania glikemii metodą skanowania umożliwia dostęp do informatycznych aplikacji powalających na zdalne udostępnianie lekarzowi pomiarów stężenia glukozy. Stwarza to nowe możliwości dla telemedycznej opieki nad ciężarną z cukrzycą. Systemy ciągłego monitorowania pozwalają zaznajomić się ciężarnym z cukrzycą, ze zmiennością stężenia glukozy w ciągu doby, a w szczególności w odniesieniu do częstości, jakości i ilości spożywanych pokarmów oraz zalecanej aktywności fizycznej.

„Właściwa i szybka edukacja pacjentek jest jednym z kluczowych elementów w leczeniu cukrzycy ciążowej w oparciu o modyfikację diety. Bezbolesny i prosty sposób monitorowania zachęca je do częstej kontroli oraz zmiany profilu (składu/częstości) spożywanych posiłków. Możliwość oceny wartości stężenia glukozy w okresie poprzedzającym odczyt metodą skanowania, jak i wgląd w tendencję zmian w najbliższej perspektywie ułatwiają podejmowanie właściwych decyzji dotyczących planowanego posiłku czy aktywności fizycznej. Najistotniejszy wydaje się jednak efekt terapeutyczny uzyskany dzięki stosowaniu systemów ciągłego monitorowania glikemii. Dlatego widzimy potrzebę, aby refundacja systemów ciągłego monitorowania glikemii docelowo została rozszerzona także na grupę kobiet w ciąży, które nie muszą przyjmować insuliny, co przyczyni się do zmniejszenia ilości powikłań u noworodków i wpłynie korzystnie na rozwój dziecka w przyszłości” – podsumowuje prof. Dorota Bomba – Opoń.

Źródło:
[1]Majewska A et al. Flash glucose monitoring in gestational diabetes mellitus (FLAMINGO): a randomised controlled trial. – Acta Diabetologica 2023: Flash glucose monitoring in gestational diabetes mellitus (FLAMINGO): a randomised controlled trial | SpringerLink
1.Bomba-Opoń D et al. Hyperglycemia in pregnancy — prevalence and perinatal outcomes. A retrospective multicenter cohort study in Poland. Ginekologia Polska 2022; 93, 12: 1–7
2.Główny Urząd Statystyczny Baza Demografia,” 2019. [Online]. Available: http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx.
3.Majewska A et al. Efficacy of Continuous Glucose Monitoring on Glycaemic Control in Pregnant Women with Gestational Diabetes Mellitus—A Systematic Review. J Clin Med 2022, 11, 2932
4.Majewska A et al. Flash glucose monitoring in gestational diabetes mellitus (FLAMINGO): a randomised controlled trial. – 2023: Flash glucose monitoring in gestational diabetes mellitus (FLAMINGO): a randomised controlled trial | SpringerLink
5.E. Wender-Ożegowska, D. Bomba-Opoń, J. Brązert, Z. Celewicz, K. Czajkowski, P. Gutaj, A. Malinowska-Polubiec, A. Zawiejska i M. Wielgoś, „Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników u kobiet z cukrzycą,” Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, tom 2, 2017.

Źródło informacji: Fundacja Zdrowie i Edukacja Ad Meritum

Obraz Cindy Parks z Pixabay

Maj jest tradycyjnie czasem przystępowania dzieci do sakramentu komunii świętej. Dla rodzin to szczególny okres duchowego przeżycia poprzedzony miesiącami przygotowań, które pogłębiają więzi między dziećmi a rodzicami. To okazja do wielkiego świętowania w gronie najbliższych, gdzie najważniejszą osobą jest dziecko, przystępujące pierwszy raz do komunii świętej. Sprawy organizacji tego wydarzenia mogą się komplikować, gdy rodzice są rozwiedzeni. Okazuje się, że te kwestie są często uregulowane przez polski kodeks prawa rodzinnego, a sądy zawsze mogą rozstrzygnąć spór, jeśli wystąpi między matką i ojcem dziecka.

Komunia – święty obowiązek rodzica

 – Organizacja komunii świętej jest prawem i obowiązkiem obojga rodziców, nawet jeśli są rozwiedzeni. Jeśli razem podjęli decyzję, że ich dziecko przystąpili do sakramentu, to obydwoje wspólnie powinni zająć się przygotowaniem przyjęcia. Ten dzień dla ich pociechy jest wyjątkowy i kierując się jego dobrem, należy uznać, że obecność obojga rodziców i ich rodzin jest zalecana. Wyjątkiem są oczywiście sytuacje, gdy któryś z rodziców ma zakaz zbliżania się do dziecka lub gdy pojawiają się inne szczególe okoliczności – mówi mecenas Katarzyna Bórawska z kancelarii prawnej B-Legal w Toruniu. 

Wspólne świętowanie

Poruszając temat uczestnictwa i zaangażowania drugiego rodzica podczas komunii świętej dziecka, należy rozróżnić kwestię władzy rodzicielskiej od kwestii kontaktów z dzieckiem. Co do zasady decyzje związane z dziećmi podejmują rodzice, którzy mają pełną lub ograniczoną władzę rodzicielską. Często jest tak, że wszystkie istotne kwestie dotyczące pieczy nad dzieckiem podejmuje przykładowo matka, która ma pełną władzę rodzicielską i ojciec, który ma tę władzę ograniczoną. Nie można dopuścić do sytuacji, w której jeden rodzic wyklucza drugiego z życia dziecka (z wyjątkiem skrajnych sytuacji). 

– Rodzic, który ma pełną władzę rodzicielską, w żadnym wypadku nie może zabronić drugiemu rodzicowi (który ma taką władzę ograniczoną lub odebraną) obecności na komunii. Co więcej, rodzic wiodący nie może zabronić uczestnictwa w Komunii rodzinie byłego współmałżonka czy jego aktualnemu partnerowi/ partnerce. Rodzic wiodący może ewentualnie poprosić drugiego rodzica, żeby z jakichś przyczyn się nie pojawiał na komunii, ale nie może mu tego zabronić. Jedynie prokurator może wydać zakaz zbliżania się do byłego małżonka czy dziecka – dodaje Katarzyna Bórawska.

Brak zgody na sakrament

Kwestia tego, do jakiego wyznania należy dziecko, jest decyzją obojga rodziców. Co do zasady rodzice wspólnie decydują w kwestii religii dziecka. Jeśli jeden rodzic chciałby wychować dziecko w wierze katolickiej bądź jakiejkolwiek innej, a drugi rodzic się na to nie zgadza, to w tej kwestii decyzje podejmuje sąd. Taki sam proces stosowany jest w przypadku, gdy, mimo że dziecko wychowywane jest w wierze katolickiej, jeden z rodziców po rozwodzie nie godzi się na przystąpienie pociechy do sakramentów. Ostatecznie sąd decyduje o wyniku sporów między matką a ojcem, kierując się dobrem dziecka.

Komunia po rozwodzie i spór o koperty

O przeznaczeniu pieniędzy z kopert dzieci z zasady powinni decydować wspólnie rodzice dziecka. Wyjątkiem jest matka lub ojciec pozbawiany władzy rodzicielskiej. Kwestie przeznaczenia pieniędzy zebranych przez dziecko podczas komunii również powinny być podjęte wspólnie po uwzględnieniu rozsądnych życzeń dziecka. 

Przystąpienie do sakramentu komunii świętej wiąże się dla dziecka z nauką katechizmu, pierwszą spowiedzi czy próbami do mszy świętej, na której ma się odbyć. To z pewnością stresujący okres dla najmłodszych. Warto by w tym okresie rozwiedzenie rodzice kierowali się dobrem dziecka, nie przysparzali niepotrzebnych sporów i razem wspierali swoją pociechę w przygotowaniach. 

Adwokat Katarzyna Bórawska jest prawnikiem z kilkuletnim doświadczeniem zawodowym. Ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu gdzie między innymi reprezentowała swój uniwersytet w międzynarodowym konkursie prawniczym Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition. Następnie odbyła staż w Ambasadzie RP w Waszyngtonie. Po ukończeniu studiów w związku z zainteresowaniami dotyczącymi polityki zagranicznej odbyła staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli gdzie uczestniczyła w pracach m.in. Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE). Aplikację adwokacką ukończyła w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Toruniu, którą zakończyła pozytywnym złożeniem egzaminu adwokackiego, z najlepszym wynikiem na roku i wpisem na listę adwokatów, prowadzoną przez Okręgową Radę Adwokacką w Toruniu. Obecnie adwokat Katarzyna Bórawska zajmuje się przede wszystkim prawem rodzinnym, karnym i gospodarczym. Posiada szczególne doświadczenie w zakresie procedury cywilnej i strategii sądowej. Obecnie prowadzi kompleksową obsługę zagranicznych podmiotów korporacyjnych, reprezentuje też wielu obcokrajowców w postępowaniach sądowych na terenie naszego kraju. Biegle mówi w języku angielskim oraz w stopniu podstawowym komunikuje się po flamandzku.

Źródło wpisu: informacja prasowa agencji Face It

Obraz markus roider z Pixabay

Warto jeść orzechy – zawierają wiele substancji odżywczych oraz błonnik i o ile nie ma uczulenia zaleca się uwzględnienie ich niewielkich ilości w codziennym menu. Taka rekomendacja jest kierowana także do pacjentek po leczeniu raka piersi – niewykluczone, że odnoszą z jej wdrożenia szczególne korzyści – przynajmniej zdaniem szanghajskich naukowców.

Wyniki ich badania zostały opublikowane w „International Journal of Cancer“.

Na wstępie warto jednak zaznaczyć, że nie ma diet zapobiegających nowotworom ani określonych pokarmów, które mogłyby zapobiegać, leczyć lub zmniejszać ryzyko nawrotu choroby.

Orzechy zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych i układu krążenia

Dr Erin Van Blarigan, epidemiolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco, prowadziła badanie, w którym odnotowano korzyści wynikające ze spożycia orzechów u pacjentów z rakiem okrężnicy. Znane są także badania, które sugerują, że orzechy zmniejszają ryzyko chorób układu krążenia i na ich podstawie Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne i Światowa Organizacja Zdrowia zalecają regularne jedzenie orzechów. Dotychczas nie badano jednak ich wpływu na raka piersi.

Teraz w ramach Szanghajskiego Studium Przeżycia Raka Piersi naukowcy porównali spożycie orzechów z przeżywalnością raka piersi u 3449 osób. Okazało się, że osoby, które jadły ich więcej, miały lepsze wskaźniki: tzw. ogólnego przeżycia (mierzący czas do zgonu) i przeżycia wolnego od choroby (czyli okresu, kiedy pacjent jest wyleczony i w badaniach kontrolnych nie wykazuje się nawrotu nowotworu) w porównaniu z tymi, którzy spożywali mniej orzechów.

Autorzy badań zaobserwowali zatem zależność pomiędzy spożyciem orzechów a ryzykiem nawrotu lub zgonu z powodu raka piersi. Regularne spożywanie orzechów wiązało się z mniejszym o 52 proc. ryzykiem nawrotu choroby i mniejszym o jedną trzecią ryzykiem zgonu, przy czym osoby spożywające najwięcej orzechów miały najniższe ryzyko.

Naukowcy zaznaczyli, że uzyskane wyniki mają zastosowanie do wszystkich rodzajów orzechów, od migdałów, pistacji, orzechów pekanowych i brazylijskich po orzechy włoskie, laskowe, orzeszki ziemne i orzechy nerkowca.

Ich zdaniem, aby uzyskać korzyści określone w tym badaniu, idealnie byłoby dążyć do spożycia około ¼ szklanki orzechów tygodniowo. Chociaż nie możemy być pewni, że spożywanie orzechów przyniesie korzyści stwierdzone w tym badaniu, wiemy, że orzechy mają też inne korzyści zdrowotne, m.in. uwzględnienie ich w codziennym menu zmniejsza ryzyka cukrzycy i choroby serca, obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów. Orzechy zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe i inne składniki odżywcze. Należy jednak pamiętać, że są wysokokaloryczne, dlatego nie należy jeść ich garściami.

Oczywiście szanghajscy naukowcy nie wykryli związku przyczynowo-skutkowego, a jedynie interesującą korelację. Nie da się też wykluczyć, że osoby, które jedzą regularnie orzechy, generalnie mają zdrowszy tryb życia, a to pomaga nie tylko w razie choroby nowotworowej.

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl
Źródło: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/ijc.33824

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

Obraz piviso z Pixabay